سیستم خط لوله بالتیک٢ (۲ BPS )

٢١ ماه می، روسیه اعلام کرد که فاز دوم سیستم خط لوله بالتیک ٢ (BPS۲)که نفت را از ساحل پریمورسک روسیه از طریق دریای شمال و دریای بالتیک انتقال خواهد داد را تصویب کرده است.این امر آخرین حرکت روسیه در به انحصار درآوردن راه های ترانزیتی انرژی و مسدود کردن راههایی است که ممکن است تسلط آن را از بین ببرد.
طی توافقات ١١ ماه می و بعد از آن، روسیه به انحصار خطوط لوله خارج از ترکمنستان ،قزاقستان و ازبکستان و همچنین به صادرات نفت از قزاقستان استحکام بخشیده است و به طورقاطع خط لوله ادسا- پرودی- لهستان و پروژه خط لوله گاز فرا خزری را به شکست کشانده است.از طرفی ولادمیر پوتین در ۲۲ و ۲۳ ماه می در اتریش از افتتاح خط لوله ناباکو نیز استقبال کرد.
خط لوله BPS۲ با هدف تغییر جهت صادرات نفتی روسیه به سمت دریای بالتیک جایگزین خط لوله دروژبا می شود و از مسیر بلاروس ،اوکراین ، مجارستان ،اسلواکی ،جمهوری چک ،فنلاند و بخش شرقی آلمان فدرال عبور می کند .این قرارداد به وسیله میخاییل فرادکوف، نخست وزیر روسیه که توسط وزیر صنایع و انرژی این کشور پیشنهاد شده بود، به امضا رسید و «ترانس نفت» انحصار ساخت خط لوله و کار مهندسی و آموزشی آن را به دست گرفته است.
بر اساس نظر معاون شرکت ،سرگی گریگوریف ،این خط لوله طی ١٨ ماه تکمیل و هزینه آن در حدود ٢ تا ۵/۲ میلیارد دلار تخمین زده می شود.
گنجایش BPS۲ به ٥٠ تا٧٥ میلیون تن در سال باهدف رقابت با ظرفیت سیستم موجود BPS۱ طراحی شده است که ٧٥ میلیون تن را از داخل روسیه به پریمورسک انتقال می دهد و در سال ٢٠٠٦ نیز تکمیل شده بود. به همین دلیل ساحل پریمورسک به اندازه کافی برای تخلیه بار ١٥٠ میلیون تن در سال و بار گیری از دریای بالتیک با تانکرها گسترش یافته است.
این ترکیب دو برابر حجم سالیانه ترانزیت نفت روسیه از بسفر، سه برابر حجم بارگیری در سال از نوروسیک و سه برابر ظرفیت انتقال نفت از خط لوله باکو-تفلیس-جیحان است.
خط لوله دروژبا با ظرفیت ٧٥ تا٨٠ میلیون تن در سال، به صورت آرام از ژولای ٢٠٠٦ به خاطر توقف تحویل نفت به لیتوانی با انگیزه های سیاسی در حال کاهش است.از طرفی مسکو ظاهرا تمایل به تغییر جهت ٥٠ میلیون تن از خط لوله اصلی دروژبا بهBPS۲ را دارد.این خط در تقاطع اونکا در مرز بلاروس روسیه است.
به علاوه ترانس نفت طرح هایی برای ساخت یک خط لوله جدید که از BPS به پالایشگاه شرکت کریش surgutneftgaz ومتعاقبا به پریمورسک متصل شود را در اختیار دارد.در همین راستا،مسکو روی نفت قزاقستان برای به دست آوردن ١٥٠ میلیون تن مورد نیاز ٢BPS و ساحل پریمورسک حساب کرده است.
در همین زمینه بلاروس اولین کشوری است که با کاهش برنامه از قبل تعیین شده تحویل نفت از طریق خط لوله زمینی دروژبا تحت تاثیر قرار می گیرد.
اولین عکس العمل مینسک، تلاش برای به دست آوردن یک امتیاز نفتی در روسیه و منابع جایگزین عرضه نفت از ونزوئلا و ایران است.این امر در دستور کار رئیس جمهور ایران در ملا قات ٢١-٢٢ ماه می از مینسک نیز بود.البته این ایده ها به خاطر فاصله بسیار از منابع،موقعیت محصور در خشکی بلاروس و فقدان سرمایه گذاری های مناسب برای چنین کارهایی،غیر ممکن به نظر می رسد.
در این بین شرکت های تولید کننده نفت روسیه که به طور سنتی نفتشان را در بلاروس تصفیه می کردند و محصولاتشان را در نزدیکی کشورهای اتحادیه اروپا می فروختند،عملیات خود را در بلاروس به طور قابل ملاحظه ای کاهش داده اند.این امر به خاطر ایجاد رژیم مالیاتی جدید روسیه است که در ژانویه ٢٠٠٧ به تصویب رسید و همین مساله به طور اساسی سودهای حاشیه ای را محدود می کند.

نویسنده: امیر سوری

منبع : ایراس