اخلاق فرماندهی

رسول اكرم(صلی الله علیه وآله وسلم) به اخلاقی آراسته بود كه خداوند او را چنین میستاید: «وَ إِنَّكَ لَعَلی خُلُق عَظیم».
موصوف بودن به این اخلاق، از او یك فرمانده موفّق ساخته بود كه میتوانست او را به مقصود رسانده و در بسیاری از جنگها پیروزی را برای او به ارمغان آورد.
آن حضرت به تمامی مردم مهربان بود و در همه شرایط با لشكریان و مردم خود مدارا میكرد، راستگویی امین، وفادار به عهد و پیمان خود بود، هنگام غضب خشم خود را فرو میبرد و هنگام قدرت از مجازات چشم پوشیده و میگذشت.
او بین مردم «صلح و دوستی» برقرار میساخت و از آنان كینه، دشمنی و فتنه را دور میكرد و هر كسی را در جایگاه خود قرار میداد.
برجسته ترین صفات عقلی آن حضرت عبارت بود از: تدبیر، تفكّر و دور اندیشی.
این صفات در عملكردهای او نمایان است.
با تفكّر و اندیشه در مورد وضع قوم او میتوان فهمید كه رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) عاقلترین مردم جهان بوده است; زیرا قومی را به رغم خشونت و تندی اخلاق و فخرفروشی و سخت خوییای كه داشتند، چنان تربیت و رهبری كرد كه، با همه این اوصاف، از حامیان جدّی او گشتند و همراه با او پرچم اسلام را برافراشتند و به جهاد برخاستند.
رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم)، روشهای جدیدی را در جنگ، حكومت، مدیریت، سیاست، اقتصاد و مسائل اجتماعی به وجود آورد.
در جنگ احزاب به كندن خندق پرداخت، در غزوه حدیبیّه با قریش مذاكره كرد و با انعقاد پیمانی به نتایج عملی آن، كه بعدها نمایان شد، دست یافت و به همین گونه در هر میدان جنگی به ابتكاری جدید دست میزد كه او را در پیروزی بر دشمن یاری میكرد و آنان را از اقدامات و تاكتیكهای خود در بُهت و سرگردانی فرو میبرد.
رسول اكرم(صلی الله علیه وآله وسلم) موفّق گردید حاكمیّتی از هر جهت با شكوه و محترم برپا دارد تا همه مردم از زعامت و رهبری او بهرهمند گشته و به اوامر او، پس از رهایی از طاعت رهبران مختلف، گردن نهند.
دعوت رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) به اسلام، مبتنی بر صلح و سلامت بود و جنگ را جز هنگامی كه قساوت دشمن و سختگیری آنان بر مسلمانان زیاد شد، مورد توجّه قرار نمیداد.
در حقیقت، برای دفعِ زور، به زور متوسّل میشد.
از این رو، جنگهای او از آغاز بر اساسی ثابت و استوار قرار داشت كه لشكر اسلامی از آن غفلت نمیكرد، از جمله: دعوت مردم به دین جدید، انعقاد پیمان صلح و پرداخت جزیه یا فتح سرزمین آنان، و نبرد با كسانی كه با او دشمنی كنند.

منبع : سایت حسین انصاریان

منبع : سایت پیامبر اعظم