کدام مهمتر است سینمای ایران یا سینمای جهان؟

بیست و ششمین جشنواره بین المللی فیلم فجر امسال یک شیوه متفاوت را در اکران فیلمها تجربه کرد. پنج روز نخست این جشنواره به اکران فیلمهای خارجی اختصاص یافته بود و در پنج روز دوم فیلمهای ایرانی به نمایش درآمدند. این مسأله باعث شده بود جشنواره فیلم فجر روزهای اول برگزاری اش را در سکوت بگذراند و استقبال چندانی از برنامه های آن نشود.
یکی از دوستان، صرفه جویی در کاهش هزینه اقامت میهمانان خارجی را دلیل می آورد و می گوید؛ بدین ترتیب، میهمانان خارجی جشنواره، ۵ روز زودتر تهران را ترک می کنند و یکی از همکاران، آماده نشدن فیلمهای ایرانی و صف طویل فیلمهای ایستاده در انتظار اصلاحیه را دلیل این برنامه ریزی می داند و خیلی ها هم همزمانی جشنواره فیلم برلین و...
شوخی یا جدی، هر کس نظری دارد، اما موضوع مهم این است که این تغییر هم در ادامه تغییرات پی در پی در برنامه ریزیهای جشنواره های ایرانی، به یک تجربه ناموفق دیگر تبدیل شد.
● یک آزمون و خطای بیهوده / محمد تقی فهیم
در واقع این جداسازی به دلیل همزمانی جشنواره فیلم فجر با فستیوال فیلم برلین صورت گرفت. زمانی که این موضوع مطرح شد، ما مخالفت کردیم. دلیل آنهم این بود که جشنواره فیلم فجر در دهه فجر و از ۱۲ تا ۲۲ بهمن برگزار می شود و چون مخاطبان آن روشنفکران و فرهنگیان هستند جشنواره در رأس همه هنرهای فرهنگی قرار می گیرد، پس باید آن را هر چه پربارتر در راستای اهداف انقلاب قرار داد.
معمولاً بخش سینمای ایران برای تماشاگران جذاب تر است و البته طبیعی هم هست، چون بیشتر تماشاگران می توانند فیلمهای خارجی را روی CD و DVD ببینند، بنابراین استقبال کمتری از این فیلمها می شود. این جشنواره و نحوه برگزاری اش چند ایراد و ضرر مهم داشت:
۱) تأثیرگذاری ویژه دهه فجر را از آن جدا کردیم.
۲) یک فیلم خوب مثل «آواز گنجشک ها» را از دست دادیم. (در بخش بین الملل)
۳) مجبور شدیم فیلم خسرو معصومی که فیلم بدی است و برای بخش بین الملل مناسب نیست را
بخش کردن برنامه نمایش فیلمهای جشنواره بیست و ششم یک آزمون و خطای بیهوده بود که ضررهای بسیاری را به همراه آورد. ما دیگر فرصت آزمون و خطا کردن را نداریم. ما ساختار اجرایی جشنواره مان را از دیگران گرفته ایم، اما نمی دانم چرا در برگزاری و اجرا، تابع نظم و برنامه ریزی و دقت لازم نیستیم.
● خیلی ضرر کردیم / زاون قوکاسیان
به نظر من جدا کردن بخش فیلمهای خارجی از فیلمهای ایرانی اصلاً کار خوبی نیست. این تقسیم بندی با هر توجیه و بهانه ای که باشد، باز هم مشخصاً بیشتر به دلیل برگزاری جشنواره فیلم برلین بوده است. این تقسیم بندی به نظر من، مفهوم جشنواره فیلم فجر را کاملاً زیر سؤال برده است. جداسازی فیلمهای ایرانی و خارجی از لحاظ جذب مخاطب به جشنواره بین المللی فجر آسیب رساند. در چنین جشنواره هایی از هر زاویه که به موضوع نگاه کنید، جذب تماشاگر برایمان به لحاظ مطرح کردن فیلمها، ارزش دارد. جشنواره عرصه ای برای به دست آوردن موفقیتهای مناسب جهت عرضه فیلمهای ایرانی و خارجی است. فضای روزهای اول جشنواره خسته کننده و ساکن بود و من معتقدم برای رفع مشکلات جشنواره، باید یک تقسیم کار خوب و جدی صورت بگیرد و در این حوزه از مدیران با تجربه و کارآمد استفاده شود.
● چشمم آب نمی خورد / بایرام فضلی
من به دلیل مشغولیتهای کاری ام، فرصت زیادی برای حضور در جشنواره و دیدن فیلمها نداشتم و زیاد هم متوجه تأثیرها و نتایج این تقسیم بندی نشدم! اما با توجه به آنچه شما می گویید گمان می کنم در پنج روز دوم جشنواره شاهد ترافیک بالای نمایش فیلمها باشیم. بدون تردید با این وضع منتقدان و اهالی رسانه نخواهند توانست همه فیلمها را ببینند، بنابراین در این عرصه اهمال خواهد شد.چنانچه این تقسیم بندی صورت نمی گرفت منتقدانی که درباره فیلمهای خارجی نقد و مطلب می نویسند، می توانستند با فراغ بال فیلمها را ببینند و نقدشان را بنویسند، ولی با شرایط پیش آمده، بدون تردید مشکل سالن و اکران اجازه کار را به آنها نمی دهد.ضمن اینکه همین حالا هم کمتر فیلمی سر ساعت و روز تعیین شده در جدول اکران می شود. مثلاً همین امروز یک فیلم به خاطر مشکل صدا به نمایش در نیامد و باعث شد فیلمهای بعدی هم به همین ترتیب دچار تأخیر در نمایش شوند.در واقع معضل اصلی ما، تقسیم بندی جشنواره به دو بخش نیست و در کل جشنواره مشکل دارد! امیدوارم که مشکلات طی روزهای آینده برطرف شوند اما دروغ چرا، چشم من که آب نمی خورد!
● آشفتگی برای فیلمهای ایرانی/حجت ا...خسروی-تهیه کننده
من گمان می کنم تقسیم بندی و دو بخشی کردن برنامه نمایش فیلمها فرصت کافی را از آثار ایرانی جشنواره گرفته است. با این برنامه، در یک محدوده زمانی فشرده و کوتاه، حجم بسیار زیادی از فیلمها با شتابزدگی و عجله پخش شدند که نمایش آنها با این شرایط چندان مطلوب نبود. این تقسیم بندی باعث شد آثار تولید داخل، تحت تأثیر فیلمهای خارجی قرار بگیرند.
به نظر من این کار به لحاظ تغییرات و محدودیتهایی که از نظر زمانی ایجاد می کرد اصلاً مطلوب نبود.در ابتدا قرار بود زمان نمایش همه فیلمها از ۱۲ تا ۲۲بهمن باشد که بعد به ۱۷ تا ۲۲ بهمن موکول و در عمل فرصت اکران و نمایش آثار ایرانی به ۵ روز محدود شد. به نظر من این امر اصلاً به نفع سینمای ما و جشنواره نبود.
درست که اختصاص دادن یک محدوده زمانی به فیلمهای خارجی لازمه برگزاری یک جشنواره بین المللی است و قبول دارم که این بخش برای بازگو کردن دیدگاه ها و نگاه ها و افکار کشورهای دیگر است و جشنواره بهترین فرصت برای بازگو کردن این دیدگاه هاست، ولی تقسیم بندی مذکور نوعی آشفتگی را برای فیلمهای ایرانی به وجود آورده است.

آی سان نوروزی

منبع : روزنامه قدس