طبیعت سبز آپارتمان من

نگهداری از یک گیاه آپارتمانی بسیار روحیه‌بخش و سرگرم‌کننده است به‌طوری که حتی به مرور زمان عشق و علاقهٔ خاصی بین گیاه و پرورش‌دهندهٔ آن ایجاد می‌شود. به همین دلیل پرورش‌دهندگان گل و گیاه علاقه‌مند هستند تا بهترین خدمات را به گیاهشان ارائه دهند. در این مبحث نیز طرز صحیح نگهداری از چند گیاه آپارتمانی را شرح می‌دهیم:
● تاجریزی (گوجه زینتی)
solanum pseudocapsicum
خانواده: solanaceae
این گیاه دارای برگ‌های سبز تخم‌مرغی شکل است. گل‌های سفید آن پس از مدتی و در پائیز به میوه‌های ریز و قرمز رنگی تبدیل می‌شود که شبیه گوجه است. گوجه زینتی بومی آفریقا است و به دلیل زیبائی میوە‌هایش طرفداران زیادی دارد. در برخی کشورها به نام‌های آلبالوی بیت‌المقدس، کفشدوز و یا آلبالوی عشق نامیده می‌شود. این گیاه در منزل تا چند سال قابل نگهداری است و می‌توان با هرس فرمی از رشد بی‌رویه آن جلوگیری کرد. هم‌چنین این گیاه در فضای آزاد هم کاشته می‌شود.
سعی کنید گلدان تاجریزی را در قسمت‌های پر نور منزل مانند پنجره‌های جنوبی نگهداری کنید. کمبود نور سبب دراز شدن ساقه و ضعف گیاه می‌شود. حرارت متوسط در شب حداقل ۱۰ الی ۱۴ درجه سانتی‌گراد و در روز حداکثر ۱۸ الی ۲۴ درجه سانتی‌گراد است. دمای سرد سبب ریزش گل‌ها می‌شود. میزان آب مورد نیاز این گیاه در فصل زمستان محدود و آبیاری هر ده روز یک‌بار کافی است اما در فصل رشد هر هفته دو بار نیاز به آبیاری دارد. رطوبت مورد نیاز ۵۰ الی ۶۰ درصد می‌باشد این گیاه نسبت به کمبود رطوبت مقاومتی نسبی دارد. رطوبت‌پاشی بر روی این گیاه در تابستان هر هفته دو بار و در زمستان هر ۱۲ روز یک‌بار کافی است. ضمناً در فصول رشد گلدان تاجریزی را در هر ده روز یک‌بار با کودهای استاندارد کوددهی نموده و در زمستان هر ماه یک‌بار این عمل را تکرار نمائید. کاشت بذر در بهار صورت می‌گیرد. برای این منظور میوه‌ها را پس از خشک شدن کامل چیده و سپس بذرها را از داخل پوسته میوه خارج نمائید. خاک مورد نیاز مخلوطی است از یک قسمت خاک باغچه، یک قسمت خاک برگ، یک قسمت ماسه شسته شده و دو قسمت کود دامی پوسیده.
● سیکلامن
cyclamen persicum
خانواده: primulaceae
سیکلامن یکی از پر فروش‌ترین گیاهان آپارتمانی است. این گیاه به دلیل زیبائی در هنگام گل‌دهی طرفداران زیادی دارد. گل‌ها به رنگ سفید، قرمز، صورتی، نارنجی و ... دیده می‌شود. گونه‌های وحشی این گیاه در ایران می‌روید. این گیاه در منزل به مراقبت کاملی نیاز دارد. در واقع حساسیت زیاد این گیاه به آفت‌هائی مانند شته‌ها، تریپس‌ها، کنه‌ها و بیماری‌هائی مانند پوسیدگی‌ها در طوقه و ... نگه‌داری از این گیاه را مشکل نموده است.
این گیاه به نور فراوان نیاز دارد. ولی نباید مستقیم باشد. دمای مورد نیاز گیاه در هنگام رشد رویشی و مرحله نشا حدود ۲۰ تا ۲۲ درجه و در هنگام تولید غنچه باید دما را به ۱۵ الی ۱۸ درجه کاهش داد. بعد از دوران گل‌دهی نیاز به مکانی با دمای حدود ۸ الی ۱۰ درجه دارد. در فصل تابستان آبیاری منظم برای این گیاه ضروری است. هر هفته ۳ آبیاری مناسب است. البته دقت کنید که گلدان شما زهکش مناسب داشته باشد تا از پوسیدگی ساقه زیرزمینی جلوگیری شود. در زمستان آبیاری کاهش یافته و بعد از خشک شدن سطح خاک که ممکن است حدود ۸ الی ۱۰ روز به طول بیانجامد لازم است آبیاری شود. رطوبت مورد نیاز ۷۰ الی ۷۵ درصد می‌باشد. در تابستان می‌توانید این رطوبت را با پر نمودن زیر گلدانی تأمین نمائید. در هنگام رشد رویشی هر ۱۵ روز یک‌بار با کودهای کامل به میزان نصف مقدار توصیه شده بر روی بروشور محلول‌پاشی شود. در موقع تولید غنچه و گل‌دهی، کوددهی کاهش می‌یابد ولی قطع نمی‌گردد. پس از اتمام دوره گل‌دهی، کوددهی قطع می‌گردد. خاک مورد نیاز یک سوم تورب یا خاک برگ، یک سوم ماسه شسته شده، یک سوم خاک باغچه سیاه، و قوی که پس از ضدعفونی دقیق با قارچ‌کش، حشره‌کش و ... قابل استفاده است. ازدیاد این گیاه از طریق بذر و کاشت در خاک مناسب در اوایل شهریور ماه صورت می‌گیرد که در این صورت دوره رشد گل‌دهی حدود ۱سال و ۴ماه به طول می‌انجامد و یا از طریق تقسیم ساقه زیرزمینی که در زمستان دارای ساقه و یک برگ باشد صورت می‌گیرد که در این صورت دوره رشد تا گل‌دهی حدود یکسال به طول می‌انجامد.
توجه: پس از پایان دوره گل‌دهی نگه‌داری از گیاه سیکلامن به دلیل تولید گل‌های نامرغوب در فصل بعد مقرون به‌صرفه نیست.
● مارانتا، گیاه دعا کننده
Maranta leuconeura
خانواده: Marantaceae
مارانتا گیاهی است زیبا، حساس و بومی آفریقا با برگ‌های بیضی و پهن و دارای نقش‌های زیبا. برگ‌ها نسبت به نور به سرعت واکنش نشان می‌دهند به‌طوری که در هنگام روشن شدن محل گلدان برگ‌ها حالت افقی به خود گرفته و در حالت تاریکی برگ‌ها به حالت عمودی بر می‌گردند. این تغییر حالت گیاه در هنگام شب، سبب شده که لقب ”گیاه دعا کننده“ را به این گیاه بدهند.
این گیاه نیاز به نوری روشن ولی غیرمستقیم دارد. نور شدید سبب رنگ پریدگی در برگ‌ها می‌شود. البته در تاریکی، برگ‌ها زیبائی خود را از دست خواهند داد. دمای مورد نیاز این گیاه در روز بین ۲۴ تا ۲۸ و در شب ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد است. هوای سرد سبب پیچیدگی در برگ‌ها و هوای خیلی گرم سبب ریزش برگ‌ها خواهد شد.
این گیاه نیاز بالائی به آبیاری دارد. در تابستان هفته‌ای سه بار و در زمستان هفته‌ای یک‌بار کفایت می‌کند. در صورت بی‌نظمی در آبیاری گیاه دچار پژمردگی، ضعف و پیچیدگی در برگ‌ها خواهد شد. با اضافه نمودن آب به زیر گلدانی تا حدودی رطوبت مورد نیاز گیاه را تأمین نمائید. هم‌چنین در تابستان گیاه را مرتباً غبارپاشی نمائید. در زمستان با آب ولرم هر ۷ الی ۱۰ روز رطوبت‌پاشی ادامه یابد. در صورتی‌که رطوبت‌پاشی هنگام تابش نور به گیاه صورت گیرد، سبب سوختگی برگ‌ها و کمبود رطوبت باعث سوختگی حاشیه برگ‌ها خواهد شد. در فصل رشد هر ۲۰ الی ۳۰ روز گیاه را یک‌بار با کودهای کامل کوددهی نمائید. عمل کوددهی را تا اواسط آبان ماه ادامه داده و تا اوایل بهار کوددهی را قطع نمائید. بی‌توجهی به این مسئله سبب رنگ پریدگی در برگ‌ها و از بین رفتن رنگ رگبرگ‌ها خواهد شد.
خاک با منشأ گیاهی سبک برای این گیاه مناسب می‌باشد. ترکیبی از یک قسمت خاک برگ، یک قسمت کمپوست، یک قسمت ماسه شسته شده، خاک مناسبی برای این گیاه خواهد بود. بهترین فصل تعویض گلدان و خاک در اوایل فصل بهار می‌باشد. این گیاه در فصل بهار با تقسیم ریشه‌های غده‌ای و کشت هر تکه درون گلدان تکثیر می‌شود. بهتر است هر قسمت دارای دیشه و ساقه باشد. گیاه جدید را ۲۴ ساعت پس از کاشت آبیاری نکنید و بعد از این مدت مرتباً آبیاری نمائید. هم‌چنین گلدان را به محل پر سایه، خنک و مرطوب منتقل نمائید.
● آنتوریوم
Anthurium andranum
خانواده: Araceae
این گیاه بومی نواحی مرطوب و پر باران آمریکای جنوبی است. گیاهی است زیبا با گل‌هائی به رنگ قرمز، سفید ،نارنجی و ... که دوران گل‌دهی طولانی حدود ۸۰ الی ۹۰ روز داشته و به‌عنوان گل شاخه بریده بسیار طالب دارد. برگ‌ها قلبی شکل به طول ۱۵ الی ۲۰ سانتی‌متر که به ساقه‌های بلندی متصل می‌شود.
این گیاه هرگز نباید در معرض نور مستقیم خورشید باشد. نور شدید سبب سوختگی در برگ‌ها می‌گردد. در صورت کمبود شدید نور ممکن است گل‌ها ظهور نکنند. آنتوریوم در زمان گل‌دهی به دمای روزانه ۲۲ الی ۲۵ درجه سانتی‌گراد و در شب به دمای ۱۸ الی ۲۱ درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. در صورتی‌که تولید گل نکند حدوداً ۳ الی ۵ هفته دما را حدود ۱۵ درجه سانتی‌گراد ثابت نگه‌دارید در این حالت یک شوک سرمائی به آن وارد شده و گل‌دهی را آغاز می‌کند. این گلدان باید در تابستان هفته‌ای ۲ الی ۳ بار و در زمستان هفته‌ای یک‌بار آبیاری شود. آبیاری زیاد به‌خصوص در زمستان سبب زرد شدن برگ‌های پائینی و در نهایت ریزش آنها می‌شود.
میزان رطوبت مورد نیاز این گیاه بالاست. بنابراین زیر گلدانی را همیشه مملو از آب نگه‌دارید، به شرطی که زهکش گلدان با آب در تماس نباشد. در تابستان هر هفته ۵ الی ۶ بار و در زمستان ۲ بار در هر هفته رطوبت‌پاشی لازم است. کمبود رطوبت سبب خشکی و قهوه‌ای شدن نوک برگ‌ها و از دست دادن شادابی در آنها می‌شود. در صورت وجود کمبود مواد غذائی هر دو تا سه هفته یک‌بار به‌خصوص در فصول رشد کوددهی شود. البته تغذیه‌ زیاد سبب رشد رویشی بالا و عدم گلدهی می‌گردد.
خاک مورد نیاز آنتوریوم پیت‌ماس، پرلیت، ماسه شسته شده، یک لایه ذغال به‌عنوان زهکش می‌باشد.

منبع : فصلنامه جهان گل