دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

گرمایش کره زمین


گرمایش کره زمین
● تغییرات آب و هوا
کره زمین پیوسته گرمتر می شود. دانشمندان خشکسالی، سیلاب و تغییرات شدید آب و هوا را پیش بینی می کنند و می گویند شواهد روزافزونی در دست است که نشان می دهد عامل گرمایش زمین، فعالیت انسانهاست.
وبسایت خبری بی بی سی نگاهی دارد به پرسشهای اساسی که در زمینه تغییرات آب و هوا و افزایش دمای کره زمین مطرح است.
● تغییر آب و هوا یعنی چه؟
آب و هوای سیاره ما پیوسته در حال دگرگونی است. متوسط دمای جهان در حدود ۱۵ درجه سانتیگراد است. شواهد زمین شناسی و دیگر شواهد حاکی از آن است که این متوسط دما در گذشته احتمالا بین ۷ تا ۲۷ درجه سانتیگراد در نوسان بوده است.
اما دانشمندان از آن نگرانند که ممکن است این تغییرات طبیعی با گرمایش سریع ناشی از فعالیت انسانی، که عواقب وخیمی برای توازن آب و هوا که عمده حیات روی زمین به آن بستگی دارد، جایگزین شده باشد.
●"تاثیر گلخانه ای" چیست؟
تاثیر گلخانه ای اشاره ای است به نقش گازهایی که انرزی خورشیدی را در جو زمین به دام می اندازند. بدون این گازها سیاره ما سرد تر از آنی خواهد بود که بتواند ادامه حیات را به شکلی که برای ما آشناست، تامین کند.
مهمترین این گازهای موثر بر تاثیر گلخانه ای، بخار آب است. اما تراکم این گاز تغییر اندکی می کند بطوری که این گاز دیگر تقریبا در برطرف کردن گرمایش گلخانه ای ناشی از فعالیتهای انسانی نقشی ندارد.
از جمله دیگر گازهای گلخانه ای دی اکسید کربن، متان و اکسید ازت هستند که صنعت و کشاورزی مدرن و مصرف سوختهای فسیلی آنها را متصاعد می کنند.
تراکم این گازها در جو زمین رو به افزایش است. از سال ۱۸۰۰ تا کنون تراکم دی اکسید کربن در جو کره زمین ۳۰ درصد بالا رفته است.
اکثر دانشمندان علوم آب و هوا این نظریه را می پذیرند که افزایش میزان این گازها به بالا رفته دمای جو کره زمین منجر می شود.
● شواهد بروز گرمایش کدامند؟
تغییرات دما از اواخر قرن نوزدهم ثبت شده است. شواهد موجود حاکی از آن است که متوسط دما در طول قرن بیستم ۶ درجه سانتیگراد افزایش یافته است.
سطح آب دریا به میزان ۱۰ تا بیست سانتیمتر بالا آمده، هرچند که عمده دلیل آن انبساط ناشی از گرم شدن اقیانوسها بوده است.
بیشتر یخچالها و سرزمینهای منجمد شبه جزیره قطب جنوب در حال عقب نشستن است و شواهد حاکی از آن است که قطر یخ در قطب شمال نیز در دهه های اخیر در فصول تابستان و پائیز ۴۰ درصد کاهش یافته است .
شتاب آب شدن یخها ممکن است نشانه ای از تغییرات آب و هوای جهان باشد
در این میان اتفاقات غیر طبیعی هم پدید آمده. بنظر می آید که بخشهایی از قطب جنوب سرد تر شده و میان روند تغییر دما در سطح زمین با دگرگونی دما در لایه های پائینی جو ناهماهنگی هایی به چشم می خورد.
● دما چقدر افزایش می یابد؟
اگر کوششی در مورد کاهش گازهای گلخانه ای صورت نگیرد، مدل کنونی تغییر آب و هوا حاکی از آن است که دمای زمین تا سال ۲۱۰۰ به میزان یک درجه و جهاردهم درجه سانتیگراد تا چهار درجه و هشت دهم سانتیگراد افزایش خواهد یافت.
دانشمندان می گویند حتی اگر هم اکنون میزان تولید گازهای گلخانه ای را بشدت کاهش دهیم تاثیرات گلخانه ای بازهم ادامه می یابند زیرا بخشهایی از سیستم آب و هوا بخصوص مناطق گسترده مملو از آب و یخ تا صد ها سال به تغییرات تازه ای که در دما حاصل می شود عکس العمل نشان نخواهند داد.
همچنین دهه ها طول می کشد تا گازهای گلخانه ای موجود در جو زمین تجزیه شوند.
ممکن است همین حالا هم ما به نحوی موجب آب شدن لایه یخی ایسلند شده باشیم که باعث شود سطح آب دریاها تقریبا ۷ متر بالا بیاید.همچنین شواهدی در دست است که لایه یخ ناحیه غربی قطب شمال ممکن است شروع به آب شدن کرده باشد. هرچند که دانشمندان می گویند برای اطمینان از این موضوع باید پژوهشهای بیشتری انجام شود.
● هوا چطور تغییر می کند؟
در سطح جهانی می توانیم انتظار تغییرات شدید در آب و هوا را داشته باشیم. موجهای گرما گرمتر و فراوانتر خواهد شد.
دانشمندان بارانهای بیشتری را پیش بینی می کنند اما در عین حال میگویند که خطر خشکسالی در مناطق غیر ساحلی در تابستانهای گرم بیشتر خواهد شد.
انتظار می رود که توفان و بالا آمدن سطح آب دریا به وقوع سیلابهای بیشتری بیانجامد.
در هرحال تغییرات شدید محلی در این الگوها و روند ها محتمل است و پیش بینی آنها بسیار مشکل است.
● تاثیر اینهمه چه خواهد بود؟
تاثیر بالقوه این امر بسیار زیاد است. کمبود آب آشامیدنی و تغییرات شدید در شرایط تولید مواد خوراکی ، افزایش مرگ میر ناشی از سیل، توفان، موج گرما و خشکسالی از مواردی است که پیش بینی می شود.
کشورهای فقیر که آمادگی کمتری برای مقابله با این شرایط دارند، در این میان بیشترین صدمات را خواهند دید.
از آنجا که تغییرات محیط بیش از حد تحمل جانداران است، نسل برخی از گیاهان و حیوانات منقرض خواهد شد. سازمان بهداشت جهانی هشدار داده است که افزایش موارد مالاریا و بیماریهای ناشی از سوء تغذیه و مصرف آب آلوده باعث مرگ میلیونها تن خواهد شد.
● چه چیزهایی را نمی دانیم؟
دقیقا نمی دانیم که چه نسبتی از مواردی که در مورد آنها هشدار داده شده به فعالیتهای انسانی ربط دارد و تاثیر زنجیره ای گرمایش چه خواهد بود.
نسبت دقیق میان تراکم دی اکسید کربن و دیگر گازهای گلخانه ای و میزان افزایش دما هنوز مشخص نیست. یکی از دلایل عدم قطعیت در مورد پیش بینی نتایج گرمای زمین همین است.
گرمایش زمین موجب تغیراتی خواهد شد که که افزایش دما را سرعت خواهد بخشید. از جمله این تغییرات، آزاد شدن حجمهای عظیمی از گازهای گلخانه ای به علت آب شدن قشر یخ قطبی است.
عوامل دیگری نیز هستند که باعث کاهش دما خواهند شد از جمله اینکه در شرایط گرما، درختان گاز دی اکسید کربن بیشتری از هوا خواهند گرفت هرچند که هنوز در این مورد تردید وجود دارد.
دانشمندان هنوز در این مورد که توازن پیچیده میان تاثیرات مثبت و منفی به چه نحو عمل خواهد کرد تردید دارند.
● در مورد کسانی که به موضوع شک دارند چه باید گفت؟
کسانی که در مورد گرمایش کره زمین شک دارند سه دسته اند:
▪ آنها که معتقدند دما در حال افزایش نیست
▪ آنها که تغییر آب و هوا را قبول دارند اما دلیل آن را عمدتا تغییرات طبیعی می دانند
▪ آنها که نظریه گرمایش ناشی از فعالیتهای انسانی را می پذیرند اما می گویند این مساله ارزش اینهمه توجه نشان دادن را ندارد چون مشکلات جهانی مهمتری در جهان وجود دارد.
با اینهمه دانشمندان در ورای نگرانی نسبت به تغییرات طبیعی آب و هوا، نگرانی فزاینده ای در این مورد دارند که موضوع خارق العاده ای در شرف وقوع است و تقصیر آن به گردن انسانهاست.

http://minashimi.mihanblog.com/Post-۳۱۸.ASPX
منبع : مطالب ارسال شده


همچنین مشاهده کنید