امام سجاد (ع) روح نیایش

پس از وقوع حادثه عاشورا و شهادت و اسارت فرزندان و یاران امام حسین (ع)، گسترش اندیشه های انحرافی، جامعه اسلامی را تهدید می کرد به طوری که اساسی ترین مسائل اسلام هم چون توحید مورد حمله قرار می گرفت.
از طرفی دیگر گروهی معتقد بودند ایمان تنها امری قلبی است و اقرار به زبان برای ادعای مسلمانی کافی است.
اینان عقیده داشتند باید مجازات را تا روز قیامت به تاخیر انداخت.
بنابراین با هر گونه فسق و فجور که باعث خارج شدن فرد از اسلام و مسلمانی می شد، مبارزه نمی کردند.
وجود این وضعیت در جامعه، نه تنها زمینه گسترش کفر، الحاد و فساد را برای دستگاه خلافت فراهم می کرد، بلکه بین این دو پیوند مستحکمی نیز به وجود آمده بود.
در چنین شرایطی امام سجاد (ع) برای مبارزه با حکومت ظالم و نیز تبیین آموزه های دین اسلام به دعا روی آورد.
اما نکته ای که در این خصوص قابل توجه است، این که روی آوردن آن حضرت به عبادت و دعا را نباید تنها از دیدگاه فردی مورد بحث و بررسی قرار داد و صحیفه سجادیه را نیز نباید تنها یک کتاب تک بعدی دانست.
بلکه این کتاب که از دیر زمان به زبور آل محمد (ص) معروف می باشد و در عرصه گاه حیات هم چون خورشیدی درخشان می درخشد و دربردارنده ۵۴ دعاست، به قول حجت الاسلام انصاریان حاوی مسائل عالی تربیتی در سه قلمرو فرد، خانواده و اجتماع است.
مسائلی که بخش های عرفانی، فلسفی، کلامی، سیاسی، طبیعی، علمی، اخلاقی، مادی، معنوی، ظاهری، باطنی، دنیایی و آخرتی از آن منشعب می شود.
در حقیقت در صحیفه سجادیه تمام واقعیات زندگی برای ساختن یک جامعه صد در صد سالم به صورت دعا بیان شده است.
به عبارت دیگر آن را می توان یک مکتب انسان سازی بدانیم که به وجوه مختلف حیات انسان در صحیفه سجادیه توجه شده است.
استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب سیری در سیره ائمه اطهار (ع) وجود مقدس زین العابدین (ع) را قهرمان معنویت می داند و می گوید: »وقتی انسان علی بن الحسین(ع) را در حال عبادت می بیند، گویا پیغمبر را در محراب عبادتش در ثلث آخر شب یا در کوه حرا می بیند.«
آن حضرت در ابتدا و انتهای بیشتر دعاها بر محمد (ص) و خاندان پاکش درود فرستاده است.این امر به خاطر دشمنی آشکاری بود که حکومت وقت با حضرت علی (ع) داشت، زیرا از این طریق حرکت سیاسی سنجیده ای از سوی امام سجاد (ع) در جامعه به وجود می آمد که در واقع آبی بر آتش دشمنان بود.
افزون بر این، آن حضرت تلاش بسیار زیادی برای گسترش تفکر شیعی و مهم ترین اصل آن یعنی امامت انجام داد به طوری که در یکی از دعاهایش می فرماید: »بار الها! بر پاکان خاندان محمد (ص) درود بفرست، همه آنان که برای اجرای فرمان خود (از میان مردم) برگزیدی، آنان را خزانه داران علم خود در روی زمین و حجت خویش بر بندگانت قرار دادی، به اراده خویش از آلودگی و ناپاکی پاکشان ساختی و آنان را وسیله ای برای رسیدن به خود و راهی به جانب بهشت خویش برگزیدی.«بدین سان امام، اسلام کامل و تنها راه رسیدن به سعادت و خوشبختی را اطاعت و پیروی از مقام والای امامت می داند و علاوه بر آن بر عصمت که یکی از باورهای شیعه درباره ویژگی های امام است، صحه می گذارد.
در عظمت دعاهای صحیفه سجادیه همین بس که وقتی مفتی بزرگ اهل سنت در مصر، شیخ طنطاوی جوهری صاحب تفسیر معروف »الجواهر« از طریق مرجع فقید شیعه مرحوم علامه مرعشی نجفی از وجود چنین کتابی با خبر می شود، پس از مدحی در زمینه آن اقرار می کند که »این از بدبختی ماست که تاکنون بر این اثر گران بهای جاوید، از میراث های نبوت و اهل بیت دست نیافته بودیم و من هر چه در آن می نگرم آن را فوق کلام مخلوق و دون کلام خالق می یابم.

منبع : روزنامه خراسان