رشد کودک از ۲۸ هفتگی تا یک سالگی

همچنان که کودک شما رشد می‌کند، پیشرفت توانایی‌هایش هم توقف‌ناپذیر است و با سرعتی ویژه انجام می‌گیرد ولی شما می‌توانید آن را تشویق و تحریک کنید. آنچه شما نمی‌توانید تغییر دهید، ترتیب مراحل رشد اوست. به یاد داشته باشید از نظر سرعت رشد، هیچ دو کودکی مثل هم نیستند.
● رشد ذهنی
در ۲۸ هفتگی کودک شما کم‌کم حرف‌زدن را شروع می‌کند و اصوات قابل‌فهم زیادی از او خواهید شنید. اول اصوات و کلمات ساده را تقلید می‌کند و منتظر تکرار می‌ماند. برای کمک به او، تمام صداهایش مثل «با»، «را» و «کا» را تکرار کنید و با نشان‌دادن تصویر او، نامش را چندین بار به زبان آورید.
در ۳۲ هفتگی کودک شما معنی بعضی کلمات را درک می‌کند ومفهوم نه را می فهمد. عمیقا روی اسباب‌بازی‌هایش تمرکز دارد و حدود ۳۶ هفتگی بازی‌ها و شعرهای آشنا را می‌شناسد و با صداکردن اسمش، سرش را برمی‌گرداند.
در این سنین، فرزندتان دوست دارد دست‌هایش را خودش بشوید. برای کمک به پیشرفتش، با او زیاد بازی کنید و ظرفی در اختیارش قرار دهید تا در آن آب بریزد و بازی کند. این زمان، بهترین موقع بازی‌هایی است که با بدن انجام می‌شود مثل خداحافظی‌کردن، دست‌زدن و نازکردن. بگذارید خودش غذا بخورد و با وسایل بی‌خطر آشپزخانه بازی کند. کارهایی را که روزمره هستند برای کودک توضیح دهید تا بر اساس آنها با زندگی آشنا شود، مثلا «وقت ناهار است، اول پیش‌بندت را می‌بندم، بعد تو روی صندلی‌ات می‌نشینی، آن‌وقت مامان غذایت را می‌آورد...»
کودک شما در ۴۰ هفتگی در حال آشناشدن با کارهای روزمره است و شما می‌توانید اسباب‌بازی‌هایی که صدا تولید می‌کنند مثل بوق و زنگوله و یا یک عروسک نرم در اختیار او بگذارید. گذاشتن و درآوردن اشیا در داخل ظروف را به او نشان دهید و کودک را با کتاب‌های کودکانه با جلد نرم و تصاویر روشن بزرگ آشنا کنید و کتاب‌ها و مجلات مختلف را برایش بخوانید. در ۴۴ هفتگی تا یک‌سالگی علاقه شدیدی به کتاب‌ها و اشکال موجود در آن دارد و شما می‌توانید داستان‌هایی برای ایجاد صحنه‌ها و خلق سناریوهای مختلف تعریف کنید.
کودک در این سن عاشق شوخی است و به‌خاطر خنده حاضر است هر کاری انجام دهد تا شما را بخنداند. او برای گفتن «نه» سر خود را تکان می‌دهد.
به او کمک کنید از شما تقلید کند. انگشت او را بگیرید و مثلا با آن به بینی او اشاره کنید و بگویید این دماغ است و تمامی حرکات و پاسخ‌های او را پاداش بدهید و ستایش کنید.
● رشد حرکتی
کودک شما در ۲۸ هفتگی می‌تواند بدون تکیه، بنشیند و وقتی به پشت خوابیده است، سر خود را خودبه‌خود بلند و هنگامی که او را سرپا نگه می‌دارید، تمام وزنش را روی زانوها و باسن خود که صاف نگه داشته است، تحمل کند. شما می‌توانید برای اینکه او را وادارید تمام وزن خود را تحمل کند، انواع بازی‌های ایستاده را انجام دهید و در حالی که به پشت خوابیده، اسباب‌بازی خوشرنگ یا پرسروصدایی را کمی خارج از دسترس او نگه دارید تا تشویق شود سرش را بلند کند. از سن ۳۲ هفتگی می‌تواند تمام وزن خود را روی پاهایش نگه دارد ولی باید به چیزی تکیه کند. او ممکن است بغلتد یا تلاش کند چهاردست‌وپا حرکت کند و در ۴۰ هفتگی مقدار کمی روی دست‌ها و زانوهایش به جلو می‌رود و کم‌کم در حالت نشسته، تنه خود را به اطراف می‌چرخاند.
برای کمک به او، کمی دورتر بنشینید و بازوانتان را به طرف او بگشایید. با صدا زدن نامش و نشان دادن اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش، او را تشویق کنید به طرف شما بیاید. به کودک خود کمک کنید به قطعات ثابت اثاثیه چنگ بزند. انگشتان خود را به او بدهید طوری که بتواند خود را بالا بکشد و بنشیند یا سرپا بایستد. برای اینکه قدم برداشتن را به او یاد بدهید، همان طور که ایستاده یکی از زانوهایش را خم کنید و پایش را از کف اتاق بلند کنید و بعد او را تشویق کنید.
از ۴۴ هفتگی تا یک سالگی با حرکت چهار دست و پا به همه جا می‌رود و کم‌کم می‌تواند با دست گرفتن به اثاثیه به پهلو حرکت کند و اگر هر دو دست او را بگیرید به جلو حرکت می‌کند. بهتر است اثاثیه منزل را طوری دور اتاق بچینید که فقط یک قدم از یکدیگر فاصله داشته باشند تا کودکتان بتواند به پهلو حرکت کند و دور تا دور اتاق گشت بزند.
● رشد مهارت‌های دستی
از سن ۲۸ هفتگی کودک شما می‌تواند یک شیء را به راحتی دست به دست کند و می‌تواند به تنهایی غذاهای انگشتی ساده مثل بیسکویت را بخورد. برای تسریع تکامل چنگ زدن او از غذاهایی که با انگشت برداشته می‌شود زیاد به او بدهید و قطعات غذا را در حدی که برداشتن آنها برایش میسر باشد کوچک‌تر کنید. او را با ظرف غذا تنها بگذارید و ممکن است با انگشتان بخورد یا از قاشق استفاده کند. از سن ۳۲ هفتگی به بعد از ایجاد سر و صدا با به هم زدن اسباب‌بازی‌هایش لذت می‌برد و حرکاتش به اندازه‌ای دقیق شده که می‌تواند کاغذ را پاره کند. به‌تدریج می‌تواند با انگشت سبابه خود اشاره کند و می‌تواند دو مکعب را کنار هم بگیرد و یا ممکن است بتواند چیزی به کوچکی نخود را با انگشتان و شست خود بردارد. شما می‌توانید برای کمک به رشد مهارت دستی او مجموعه‌ای از قاشق‌های چوبی، ظروف فلزی یا طبل، ماهیتابه و قابلمه را در اختیار او بگذارید تا صداهای مختلفی ایجاد کند و مکعب‌های اسباب‌بازی را روی یکدیگر و کنار هم قرار دهید تا او ببیند. از
۴۰ هفتگی تقریبا قادر است برجی با دو مکعب بسازد و اگر دست خود را به طرف او دراز کنید، چیزی را که در دست دارد به سوی شما می‌گیرد و از سن ۴۰ هفتگی می‌تواند اشیاء را از روی قصد پرتاب کند. او دیگر همه چیزی در دهان نمی‌گذارد و سعی می‌کند دو مکعب را با یک دست بگیرد. برای کمک به او چند قوطی و یک جعبه، چند مکعب و یک سبد، بدهید تا داخل گذاشتن و بیرون آوردن اشیاء را تمرین کند و برای اینکه گرفتن بیش از یک مکعب در یک دست را تمرین کند، دائما دو مکعب در یک دستش قرار دهید و او را تشویق کنید مقدار بیشتری از غذایش را با قاشق بخورد.
● رشد گفتاری
در ۲۸ هفتگی کودک سیلاب‌های واضحی را مثل «با»، «را»، «کا» ادا می‌کندو او شروع به بازی کردن با زبان و لب‌های خود کرده و ممکن است سعی کند با استفاده از صدا، جیغ یا سرفه، توجه شما را جلب کند. در ۴۰ هفتگی ممکن است یک کلمه با معنی را به کار ببرد و در این سن اکثر بچه‌ها «نه» را می‌فهمند و ممکن است از چند دستور ساده نیز اطاعت کند مثلا بای‌بای کردن، «دس‌دسی» بازی کردن. اگر بخواهید کودک شما تلفظ درست کلمات و سپس ترکیب آنها و تشکیل جملات صحیح را بیاموزد، باید الگوی او برای تقلید گفتار صحیح باشید. بنابراین به طور واضح و شمرده صحبت کنید و حرکات، حالات و ژست‌های مناسب را با گفتار خود همراه کنید.
وقتی کودک شما سروصدای نامفهوم درمی‌آورد، شما هم این کار را بکنید ولی مقدار زیادی هم صحبت معمولی بکنید. به‌محض اینکه یک کلمه را بر زبان آورد، آن را تکرار کنید، بخندید و او را در آغوش بکشید، او نیز دوباره کلمه را تکرار می‌کند و از ذکاوت خود خوشحال می‌شود.

الهه متولی

منبع : روزنامه تهران امروز