کیفیت حضور مهم است

شاید این رسم زمانه باشد كه كار جدی و قابل اعتنا از دید افراد تیز بین پنهان نمی ماند . تلاشهای گروه سرمد و نیز آهنگساز و سرپرست آن ، نیز چنین ویژگی را دارند. از اواسط سال ۸۲ كه این گروه را در جشنواره موسیقی جوان به عنوان گروه برتر معرفی كردند ، زمان زیادی نمی گذرد. چنانكه از انتشار آلبوم مشترك این گروه با همایون شجریان هم یك سال زمان نبرده است . این تلاشها و نیز اجراهای متفاوت این گروه سبب شده است تا یكی از فستیوالهای مهم موسیقی دنیا از این گروه جوان دعوت به اجرای برنامه كنند . از این گونه گروهها در داخل كشور فراوانند و تنها چشم تیز بین می خواهد و اندكی شفقت و حمایت تا به جامعه موسیقی معرفی شوند . گروه سرمد به سرپرستی و آهنگسازی علی قمصری و آواز علیرضا شاه محمدی در مهر ماه سال جاری در فستیوالهای la caixa و la auditory در شهر های اسپانیا به اجرای برنامه می پردازند.
▪گفتگو با علی قمصری
● اگر امكان دارد كلیاتی راجع به این سفر و سطح فستیوالها بفرمایید؟
- فستیوالهای la caixa و la auditory از مهمترین وقایع سالانه موسیقی جهان اند كه بزرگان موسیقی را به خود جلب می كنند. بزرگانی مانند احمدالتونی ، سوبرامانیام وعلیم قاسموف در این فستیوال شركت كردند. سال گذشته نیز استاد شجریان به همراه گروه اساتید نمایندگان ایران در این فستیوال بودند. من به همراه دوستانم علیرضا شاه محمدی (آواز)، آرش كامور(كمانچه) و مسعود نادری (تمبك، سازهای كوبه ای) هشت شب اجرای برنامه می كنیم و یك شب هم به تكنوازی تار بنده اختصاص دارد.سفر ما از سوم مهر آغاز و به مدت یك ماه ادامه خواهد داشت. مستر كلاسهایی هم در آنجا برای دانشجویان موسیقی برگزار می شود. صداسازی و آواز ایرانی توسط آقای شاه محمدی، كمانچه نوازی توسط آقای كامور و اصول آهنگسازی ایرانی و تار نوازی توسط بنده تدریس می شود. به احتمال زیاد با یك گروه فلامنكو متشكل از دو گیتار، یك كاخن و خواننده كه همگی از چهره های شاخص آنجا هستند، نیز همكاری می كنیم كه قطعات این همكاری را هم ساخته ام.
● فكر می كنید این حركت چقدر و در چه جهتی به بهتر شدن وجهه فرهنگی ایران مخصوصاً در شرایط فعلی كمك می كند؟
- این موضوع خیلی كلی است و همینطور نسبی و قابل بحث. اما كوتاه عرض كنم كه موسیقی یكی از ستونهای اصلی فرهنگ یك ملت است. البته اگر درست نشان داده شود. كشوری كه موسیقی اش تحت قواعد و اصول كشوری دیگر باشد مستعمره آن كشور حساب می آید. استقلال موسیقی یك مملكت استقلال فكری آن را نشان می دهد. به همین دلیل ما باید نشان دهیم كه موسیقی مان غنی است و به این غنا افتخار كنیم. استفاده ما از سازهای ممالك دیگر باید صرفاً جنبه گفتگو داشته باشد نه اثر پذیری. دقت بفرمایید این دو كلمه اخیراً خیلی با هم گلاویز می شوند. (گفتگو و اثرپذیری) به نظر من موسیقی شناسنامه فرهنگ ما است.
●اخیرا ً اخبار كنسرتهای زیادی از گروه های ایرانی را در كشورهای مختلف می شنویم. ارزیابی شما از این گسترش چگونه است؟
- به نظر من این حركتها از نظر كمّی گسترش حساب نمی شوند، بلكه باید به لحاظ كیفی این ابعاد را بررسی كرد. اهداف اكثر این كنسرتها سطحی می باشد. آشفته بازارشكل گرفته كه در آن گروه تهرانی برنامه كردی، گروه جنوبی برنامه خراسانی و... اجرا می كنند. گروه هایی پرجمعیت با اجراهای موسیقی تك صدایی و نازل، غیر ایرانیان را به درك اشتباهی از موسیقیمان می رسانند. باید بدانیم كه عبارت كنسرت خارج از كشور نباید به عنوان مهر تأیید تلقی شود، بلكه این در این برنامه ها باید جنبه های تكنیكی، روانشناسی، حسی و... بطور موشكافانه بررسی شود. جملات "برناممون شاد باشه كه فكر نكنن مردممون غمگینن" ، "كردی بزنیم بلند شن" ، " می ریم رو سن هرچی اومد می زنیم" را فراموش كنیم. باید محوریت شخص و حتی گروه جای خود را به محوریت موسیقی دهد.
● شما با آلبوم نقش خیال و كنسرتهای اخیرتان خود را هنرمندی نوجو نشان دادید. معمولاً جوانان به سن شما تازه اول راهند. ویژگیهای كار نو را چه می دانید؟
- هر كار جدیدی كار نو نیست، مثلاً ما نمی توانیم ملودی تار را با گیتار الكتریك اجرا و آن را سنت شكنی و كار نو حساب كنیم. اگر ما با اشراف به علم موسیقی دست به ابتكار بزنیم، اگر این ابتكار در محتوا (نه در ظاهر) و جهت دار(نه بی هدف) باشد، به عنوان كار نو تلقی می شود. به عنوان مثال من استفاده ساز گیتار در "نقش خیال" را به تنهایی ابتكار نمی دانم، اما استفاده گیتار در میزان شماره ...قطعه ...به دلیل...را كار نو می دانم.
● چه اهدافی را در كنسرت هایتان دنبال می كنید؟
- منظورتان كنسرتهای پیش روست؟
● بله.
- می خواهیم استقلال و غنای موسیقی ایرانی را در محتوای كارمان به مخاطبین غیر ایرانی نشان دهیم. مسلماً گروه ما نمی خواهد شكل ظاهری تار یا تعداد سیمهای كمانچه را برایشان شرح دهد و طبعاً مخاطبین هم با هدفی والاتر از شنیدن صدای یك ایرنی حاضر می شوند.علاقه مندم كه برخلاف اكثر اوقات كه آهنگسازان غربی صرفاً موسیقی ایرانی را به خاطر استفاده صدای سازهای ایرانی در كارهایشان گوش می دهند، موسیقی مان را به خاطر شنیدن و تفكر روی خود موسیقی مان بشنوند.
●در كارهای اركستریتان ، در كنار احساس، پیچیدگیهای ریتمیك و هارمونیك ملموس بود، با توجه به كم تعداد بودنتان چه فضایی بر برنامه فعلی تان حاكم است؟
- سعی بر آن بوده كه از حد اكثر بضاعت یك گروه چهارنفره استفاده شود. كارها چند صدایی اما دارای هارمونی متفاوت ایرانی می باشد. در مورد پیچیدگیهای هیچ كدام از كارهایم اظهار نظر نمی كنم، چون ممكن است سوءِ تعبیر پیش بیاید. فقط به این نكته بسنده می كنم كه پیچیدگی امری نسبی است و اگر قابلیتها افزایش یابند دایره پیچیدگی ها كوچكتر می شوند.

م- جباری

منبع : روزنامه همشهری