بررسی بروز بیماری حاد کوهستان در صعود کنندگان به قله دماوند و عوامل موثر بر آن ۱۳۷۹

● مقدمه:
با توجه به بررسی میزان بروز بیماری حاد کوهستان در کوهنوردان صعودکننده به قلل دیگر خصوصا کوههای اروپائی این مطالعه به منظور تعیین میزان بروز این بیماری و عوامل مرتبط با آن در نژاد ایرانی و در صعود کنندگان به کوه دماوند طراحی و اجرا گردید.
● مواد و روشها:
این مطالعه یک مطالعه مقطعی بوده که بر روی ۴۵۹ نفر صعود کننده به قلة دماوند در تابستان ۱۳۷۹ انجام شد. صعود کنندگان در سه مرحله در ارتفاع ۲۹۰۰ و در حین صعود در ۴۲۰۰ متر و همچنین در همین ارتفاع در حین بازگشت با استفاده از سیستم درجه بندی Lake Louise مورد بررسی قرار گرفتند.
● یافته ها:
در مجموع میزان بروز بیماری حاد کوهستان ۶۰.۸ درصد بود. صعودکنندگان در سنین ۱۳-۷۱ سالگی بوده که ۶۷.۸ درصد آنان را مردان کوهنورد تشکیل می دادند. ارتباط معنی دار نمونه گیری بین بروز بیماری و سن، جنس، قد، Body Mass Index ، سیگاری بودن، و کوله بار همراه، اقامت بیش از ۱۵ ساعت در پناهگاه ۴۲۰۰ متر، سرعت صعود در ارتفاع بیش از ۴۲۰۰ متر و سرعت بازگشت وجود نداشت. کوهنوردانیکه در ارتفاع کمتر از ۶۰۰ متر سکونت داشتند بیشتر مبتلا به این بیماری شدند. همچنین کوه گرفتگی با غیر حرفه ای بودن کوهنورد، ابتلا قبلی به بیماری، شروع به صعود در بین ساعات ۶ عصر تا ۶ صبح ارتباط قوی داشته است و در این گروهها بیماری بیشتر دیده شد. همچنین بیماری حاد کوهستان با سرعت صعود بین ارتفاع ۲۹۰۰ تا ۴۲۰۰ متر و خوابیدن در ارتفاع ۴۲۰۰ متر ارتباط ضعیفی داشته است.
● نتیجه گیری و توصیه ها:
میزان بروز بیماری حاد کوهستان در کوهنوردان صعود کننده به دماوند بیش از سایر مطالعات بوده است. سابقه مثبت خانوادگی ابتلاء به بیماری حاد کوهستان شروع صعود به قله که تا کنون بعنوان عامل موثر بر بروز این بیماری بررسی نشده است، در این مطالعه بررسی و سابقة خانوادگی تأثیری بر بروز مجدد بیماری نداشته و ساعت شروع به صعود در طول شب با بروز بیماری ارتباط داشته است. تاثیر ارتفاع محل سکونت، سرعت صعود و سابقه قبلی کوه گرفتگی در مطالعات دیگر مطرح شده که در این مطالعه نیز تائید گردید.

وحید ضیایی
رامین کردی
حمیدرضا افشارجو
مسعود یونسیان
فرزین حلب چی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی