بازسازی مری با معده و کولون در ۵۲ مورد سرطان مری در مرکز آموزشی درمانی توحید سنندج

● مقدمه:
سرطان مری یکی از مرگبارترین سرطانهای انسانی محسوب می‌شود و افزایش شیوع و میزان بروز نوع آدنوکارسینومای آن بیش از هر نوع سرطان دیگری است. این بیماری اغلب، مستلزم برداشتن مری و بازسازی آن توسط بخش دیگری از دستگاه گوارش می‎باشد که در حال حاضر عمدتا از معده استفاده می‎کنند. علیرغم ویژگیهای استفاده از کولون برای جایگزینی مری، هنوز بعضی از صاحبنظران در شرایط مشابه آن را به روش استفاده از معده ترجیح می‏دهند. البته قضاوتهای مختلفی که تاکنون در مورد مسایل مختلف این دو روش صورت گرفته، عمدتا به صورت کیفی و بدون تجزیه و تحلیل و فقط با دادن ارزش به تعدادی از مسایل این دو روش بوده که در واقع ارزشیابی واقعی را مشکل نموده است. با توجه به این که در مرکز آموزشی درمانی توحید سنندج از هر دو روش جهت بازسازی مری استفاده شده است، تجربیات و اطلاعات کمی و کیفی در دسترس آنها مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفتند.
● مواد و روشها:
اطلاعات مربوط به جراحیهای مری انجام شده در این مرکز در خلال ۱۴ سال گذشته با رجوع به پرونده‌های بیماران سرپایی و بستری شده در بیمارستان و همچنین بیماران در حال حیات و در دسترس در فرم طراحی شده وارد گردید. اطلاعات مزبور در سه گروه قبل، حین و بعد از عمل طبقه‏بندی و عوامل موجود در گروهها تجزیه و تحلیل شد.
● یافته‌ها:
۵۲ بیمار (۲۶ مرد و ۲۶ زن) در مرحله دیسفاژی شدید (حین بلع مایعات) مبتلا به سرطان مری تحت جراحی قرار گرفته بودند که مری آنها در ۳۹ نفر (۷۵%) با استفاده از معده روش مک‌گان، در ۳ نفر (۶%) با استفاده از معده با روش EEPT و ۱۰ نفر (۱۹%) با استفاده از جایگزینی کولون با روش دیویداسکاینر بازسازی شده بود. در روش استفاده از معده در ۱۰% بیماران ایجاد فیستول گردنی، در ۱۱% تنگی محل آناستوموز در گردن و در مراحل بعد از ترخیص از بیمارستان با فواصل مختلف در ۵/۴% رشد مجدد تومور در محل آناستوموز گردن، در ۳۱% مشکل رفلاکس، در ۲۶% مشکلات تنفسی، در ۵۵% احساس ناراحتی و سنگینی در ناحیه سینه، در ۸۵% نیاز به وعده‏های غذایی بیشتر با حجم کم و در ۵۵% رضایت نسبی از عمل جراحی وجود داشت. افزایش وزن متوسط بیماران ۵ ـ۳ ماه بعد از عمل حدود ۲ kg بود. در روش استفاده از جایگزینی کولون در ۱۲% موارد مشکل رفلاکس، در ۲۵% مشکلات تنفسی و در۸۰% موارد رضایت نسبی بیمار از عمل جراحی وجود داشت. تومور در محل آناستوموز گردن رشد مجدد نداشت و نیاز به افزایش دفعات تغذیه با حجم کم نبود. افزایش وزن متوسط این گروه در همان فاصله زمانی ۵ ـ۳ ماه بعد از عمل۴-۵ kg بود.
● نتیجه‏گیری:
عمل جراحی و انجام مسایل مربوط به آن در روش استفاده از معده در بازسازی مری آسان‌تر، و برای ایجاد کیفیت بهتر زندگی بیمار در باقیمانده عمر که در واقع هدف اصلی انجام جراحی است، استفاده از کولون مناسب تر است؛ لذا توصیه این مطالعه، دادن بهای لازم به جایگزینی با کولون چه در عمل و چه در آموزش است زیرا بی‌تجربگی و تمایل جراحان به استفاده از این روش ممکن است بیمارانی را که نیاز قطعی و حتمی به این شیوه داشته باشند، تحت عنوان «غیرقابل عمل بودن» از کمک و مزایای جراحی محروم نماید.

شاهرخ ادهمی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی