اقدامات اساسی در فرآیند برنامه ریزی راهبردی

هدف از تهیه این مقاله آن است که اقدامات اساسی که برای تدوین برنامه ریزی راهبردی لازم است پیشنهاد گردد . ممکن است هر برنامه ریز با توجه به موقعیت و مقتضای کار خود روش خاصی را پیش گیرد و لزوماً از این پیشنهاد بهره نگیرد .
● مرحله اول : آمادگـی
در این مرحله سازمان ابتدا باید میزان آمادگی اقدامات زیر را بعمل آورد :
۱. شناسایی مسایل ویژه ای که در فرآیند برنامه باید آنها را مد نظر داشت .
۲. مشخص کردن وظایف هرکس ؛
۳. تشکیل یک کمیته برنامه ریز؛
۴. تدوین تاریخچه سازمان ؛
۵. تعیین اطلاعاتی که باید برای کمک به تصمیم گیریها گردآوری شود .
پس از طی این اقدامات در پایان مرحله اول ، یک «برنامه کار» به دست می آید .
● مرحله دوم : تشریح رسالت و دیدگاههـا
تشریح رسالت سازمان نشان دهنده توجه به هدفمند بودن آن است و باید بیانگر نکات ذیل باشد :
۱- هدف : چرا سازمان وجود دارد و به دنبال چیست ؟
۲- فعالیت تجاری سازمان : روش اصلی و فعالیتی که برای حصول اهداف خود دارد ، کدام است ؟
۳- ارزشها : اصول و باورهایی که اعضای سازمان براساس آن برای حصول به اهداف دنبال می کنند کدام است ؟
به عبارت دیگر در این مرحله ضمن پاسخ به «چه» ، «چگونه» و «چرا» تصویری از وضعیت ایده آل سازمان نیز باید ارائه گردد .
● مرحله سوم : ارزیابی از وضعیت سازمان
پس از مشخص شدن اهداف یک سازمان ، لازم است وضعیت فعلی آن روشن شود . ارزیابی از موقعیت سازمان به مفهوم دستیابی به اطلاعات موجود درباره نقاط قوت و نقاط ضعف عملکرد سازمان است .
● مرحله چهارم : تدوین راهبردها اهداف و مقاصد سازمانی :
پس از شناسایی رسالت یک سازمان و مسایل مهم آن باید به دنبال راهبردها بود . راهبردها ، اهداف و مقاصد ممکن است از خواسته های فردی ، بحث های گروهی ، روشهای قراردادی تصمیم گیری و غیره به دست آیند ، ولی این رهبر است که در مورد مسایل حیاتی سازمان تصمیم می گیرد . گردآورندگان برنامه راهبردی نباید از بازگشت به مراحل پیشین و تجدید نظر براساس اطلاعات جدید هراس داشته باشند . در این مرحله طرحی کلی از تصمیم های راهبردی سازمان ، هدفهای بلند مدت و مقاصد ویژه آن به دست می آید .
● مرحله پنجم : کامل کردن برنامه نوشتاری
در این مرحله کلیه مراحل قبلی به صورت نوشتاری تدوین می گردد و به تصمیم گیرندگان سازمان ارائه می شود ، در این مرحله باید از نظر مشورتی کارکنان ارشد در مورد کاربردی بودن سند تهیه شده ، استفاده نمود .

منبع : سایت مدیران ایران