|
|
| ايالت گوآ در مرکز هند، در سمت غربى و رو به اقيانوس هند واقع است. گوآ يک خط ساحلى به طول ۱۰۶ کيلومتر دارد که ۶۵ کيلومتر آن سواحل شنى هستند. اين ايالت جمعيتى برابر با ۱/۱ ميليون نفر دارد. دسترسى به اين ايالت عمدتاً از طريق زمينى و هوائى از بمبئى در شمال ميسر است. فرودگاه محلى پروازهاى بين‌المللى از جمله پروژه‌هاى دربستى (چارتر) تورهاى بين‌المللى را نيز مى‌پذيرد. اين ايالت هم‌اکنون توسعه جهانگردى مناسبى دارد و در ۱۹۸۸ بيش از ۹۰۰،۰۰۰ جهانگرد جذب کرده است. اکثريت آنها جهانگردان محلى هستند ولى تعداد زيادى نيز جهانگرد خارجى به آنجا مسافرت مى‌کنند. جهانگردان محلى در تمام طول سال از گوآ ديدن مى‌کنند و در مدت فصل بارانى تعداد آنها کاهش مى‌يابد. با وجود اين، ورود جهانگردان خارجى به فصول سال مرتبط است و در فصول بارانى تعداد آنها کم است.
|
|
| بيشترين محل‌هاى موجود براى اقامت جهانگردان در ساحل و در بخش مرکزى مورد مطالعه قرار دارند. اخيراً تفريحگاه‌هاى جديد ساحلى در ناحيه جنوبى افتتاح شده‌اند.
|
|
| منابع مهم جهانگردى گوآ آب و هواى گرمسيرى (استوائي) سواحل پهناور و محيط طبيعى تماشائى از پوشش گياهى پرپشت و شاداب در امتداد ساحل و تپه‌ها و کوه‌هاى جنگلى مرکزى هستند. اين نواحى مرکزى امکانى نيز براى تماشاى حيات‌وحش ارائه مى‌کنند. جاذبه‌هاى مهم با الگوهاى فرهنگى مشخص اين منطقه، هنر، صنايع‌دستي، موسيقي، رقص، غذا و مکان‌هاى بسيار جالب مذهبى و تاريخي، مرتبط هستند. گوآ قرن‌ها يک مستعمره پرتغالى بود و پرتغالى‌ها يک ميراث فرهنگى در آنجا به‌جا گذاشتند که در هند منحصربه‌فرد است. گوآى قديم با ساختمان‌هائى به سبک اروپائى متعلق به قرن شانزدهم و ويرانه‌هاى آنها يک مشخصهٔ مهم است. به‌طور کلي، سبک معمارى کليساها، خانه‌ها و ساير بناهاى گوآ براى جهانگردان جذبهٔ فراوان دارند.
|
|
| مطالعهٔ ظرفيت پذيرش جهانگردى
|
|
| مطالعهٔ ظرفيت پذيرش جهانگردى گوآ در ۱۹۸۹ انجام شد (و برنامه عمران سازمان ملل متحد و سازمان جهانى جهانگردى ۱۹۸۹. مطالعهٔ ظرفيت پذيرش جهانگردى ـ گوآ، هند. مادريد: سازمان جهانى جهانگردي). اين مطالعه ارزيابى اثرات اجتماعى و محيطى جهانگردى و رهنمودهائى براى برنامه‌ريزي، توسعه و نظارت بر جهانگردى را نيز دربرمى‌گرفت، اين مطالعه به‌نحوى طراحى شده بود تا نهادهاى براى تهيه يک طرح جامع منطقه‌اى جهانگردى که قرار بود در دههٔ ۱۹۹۰ به اجراء درآيد، فراهم آورد.
|
|
| در تدوين مطالعه ظرفيت پذيرش جهانگردي، ابتدا تعيين شد که جاذبه اصلى گوآ براى جهانگردان تفريحى کيفيت و گسترهٔ سواحل همراه با آب و هواى گرم است. اين موضوع در اين حقيقت منعکس شده است که به استثناء چند کلبهٔ کوهستانى و تسهيلاتى اندک براى زائران مذهبي، تقريباً تمام بناهى محل اقامت قديم و جديد در امتداد ساحل قرار دارند. با آنکه جهانگردان از جاذبه‌هاى طبيعي، تاريخى و فرهنگى واقع در نواحى مرکزى بازديد مى‌کنند، ولى در هتل‌هاى ساحلى اقامت مى‌کنند و براى بازديد جاذبه‌هاى نواحى مرکزى تورهاى روزانه مى‌گيرند. بنابراين، ظرفيت‌هاى پذيرش سواحل ـ همراه با قابليت‌هاى تأمين کارگر، ارزيابى تأثيرات اجتماعى و ظرفيت‌هاى زيربنائى ـ ملاحظات اوليه در اين تحليل هستند.
|
|
| اين مطالعه برآورد مى‌کند که يک تراکم متوسط ۴۰ مترمربعى ناحيه ساحل به ازاء هر تخت استانداردى مناسب براى تخمين ظرفيت پذيرش ساحل خواهد بود. اين استاندارد، تا اندازه‌اى مبتنى بر ملاحظات فصلى ورود جهانگرد و اين حقيقت است که جهانگردان داخلى برخلاف خراجى‌ها از سواحل استفادهٔ زياد نمى‌کنند. جهانگردان داخلى بيشتر اوقات خود را صرف خريد و بازديد از جاهاى ديدنى مى‌کنند. اگر پهناى متوسط ساحل شنى ۴۰ متر فرض شود، کاربرد اين استانداردِ تراکم به اين معنا است که بيش از يک تخت توريستى به ازاء هر متر از بَرِ ساحل نبايد ايجاد شود.
|
|
| علاوه بر اين، اين مطالعه مشخص مى‌کند که بيش از ۷۰ درصد از ساحل (يا ۴۶ درصد از ۶۵ کيلومتر مجموع طول ساحل) نبايد توسعه يابد. دلايل به کار بردن اين ضريب عبارتند از:
|
|
| ـ حفاظت از روستاهاى ساحلي، از جمله چندين روستاى ماهيگيري، و نواحى اطراف آن، تا روستائيان بتوانند فعاليت‌هاى روزانهٔ خويش را بدون اختلال ادامه دهند.
|
|
| ـ اجتناب از احداث نوارگونه‌اى دائمى در امتداد خط ساحل، ولى در عوض تشويق به احداث مجتمع‌هاى گروهى يا فضاى باز کافى و پوشش طبيعى گياهى ميان اين مجتمع‌ها.
|
|
| ـ جلوگيرى از بدشکل کردن ساحل يا احداث گستردهٔ بناها.
|
|
| پاسخگوئى به نيازهاى تفريحى و ساير نيازهاى ساکنان محلى از طريق احداث پارک‌هاى عمومى ساحلي. از اين پارک‌ها جهانگردان و ساکنان محلى مى‌توانند استفاده کنند.
|
|
| استاندارد يک متر از بَرِ ساحل به ازأ هر تخت توريستى در مورد ۴۶ کيلومتر از ساحل موجود به‌کار مى‌رود. اين امر منجربه يک توسعه حداکثر کلى در منطقه، در سطح ۴۶،۰۰۰ تخت توريستي، يا حدود ۲۳،۰۰۰ اتاق مى‌شود.
|
|
| براساس شکل کنونى احداث اتاق، اين مطالعه برآورد مى‌کند که حدود ۳۰ درصد از تخت‌هاى اتاق‌هاى درجهٔ پائين در جاهائى قرار خواهد گرفت که مستقيماً روبه‌روى دريا و ساحل نيستند، با اين حال بيشتر آنها در فاصله اندکى با ساحل قرار خواهد داشت. در نتيجه بيش از ۳۵ کيلومتر از بَرِ ساحل انتظار نمى‌رود که عملاً براى عمران مورد استفاده قرار گيرد. اين الگو به تراکمى حدود ۵۷ متر مربع از ناحيه ساحلى به ازاء هر تخت تورستى در اتاق رو به ساحل منجر خواهد شد. با وجود اين، اين مطالعه نشان‌دهندهٔ اين است که تعدادى از جهانگردانى که در هتل‌هاى نزديک، ولى نه رو به ساحل، اقامت مى‌کنند از ساحل نيز استفاده خواهند کرد.
|
|
| اين مطالعه نشان مى‌دهد که چون بسيارى از جهانگردان داخلى از ساحل استفادهٔ متمرکز نمى‌کنند، احتمال ندارد که تعداد مردم در سواحلى خاص در هر روز از سطح تراکم تعيين شده بالاتر برود. حتى موقعى‌که تجمعى از استفاده‌کنندگان در سواحل پُرطرفدار در روزهاى پُرازدحام روى دهد، تراکم احتمالاً به زير ۱۰ متر مربع براى هر استفاده‌کننده از ساحل سقوط نخواهد کرد. اين سطح هم از نظر منطقه‌اى و هم بين‌المللى قابل قبول است.
|
|
| اين مطالعه، براساس رقم ۴۶،۰۰۰ تخت توريستي، پيش‌بينى مى‌کند حدود ۱/۴ ميليون جهانگرد را مى‌توان هر سال در سطح مطلوب توسعه پذيرفت. اين رقم چهار و نيم برابر بيش از رقم جهانگرد است که در ۱۹۸۸ از اين منطقه بازديد کردند. اين برآورد بر پايهٔ سه عامل تعين شده بود ـ فرضيات منطقى از نسبت جهانگردان داخلى به جهانگردان خارجي، ميانگين مدت اقامت هريک از اين دو گروه، و ميانگين نرخ اِشتغال اتاق.
|
|
| استلزام‌هاى سطح مطلوب توسعه در اين مطالعه، محاسبه شده‌اند. براساس فرضياتى دربارهٔ تعداد کارگران مورد نياز، يک کارگر براى هر تخت (دو تخت در هر اتاق) در هتل‌هاى با کيفيت عالي، و ۴/۰ کارگر براى هر تخت (اندکى کمتر از يک تخت در هر اتاق) در واحدهائى با کيفيت پائين‌تر، تقاضائى در حدود ۲۸،۰۰۰ نفر کارگر براى هتل‌ها و واحدهاى محل اقامت جهانگردان وجود خواهد داشت. با اضافه کردن شمار کارگرانى که در ساير خدمات تسهيلات جهانگردى لازم است، ۶۰،۰۰۰ نفر براى توسعه مستقيم جهانگردى مورد نياز خواهد بود. به‌علاوه شمار قابل توجهى مشاغل به‌وجود خواهد آمد که به‌طور غيرمستقيم با جهانگردى مرتبط خواهد بود ـ در بخش‌هاى تأمين مايحتاج جهانگردان و در فعاليت‌هاى اقتصادى منتج از جهانگردي.
|
|
| براساس سطح کنونى زير اشتغال و بيکارى و رشد پيش‌بينى‌شدهٔ توسعه جهانگردى و نيز در ساير بخش‌هاى اقتصادى موجود خواهد بود. در واقع، يک علت مهم براى گسترش جهانگردى ايجاد اشتغال بيشتر در منطقه است.
|
|
| اين مطالعه اثرات اجتماعى سطح پيش‌بينى‌شدهٔ توسعه جهانگردى را ارزيابى مى‌کند. شيوهٔ به‌کار برده شده براى محاسبهٔ نسبت شمار ازدحام روزانهٔ جهانگردى به جمعيت ساکن در درون مناطق عمرانى ساحلى براى جهانگردى است بدين طريق نسبتى که به‌دست آمده است به‌خوبى در محدودهٔ نسبت‌هائى قرار مى‌گيرد که براى ساير نقاط توريستى مهم دنيا وجود دارد. ملاحظه مهم ديگر اين است که اکثريتى بزرگ از جهانگردان گوآ در حال حاضر جهانگردان داخلى هستندو اين روند ادامه خواهد داشت. اينها مردمانى با پيشينه‌هاى فرهنگى و عادات و رسوم شبيه مردم گوآ هستند. بنابراين، نسبت خارجيان به ساکنان بسيار کمتر از نسبت کلى است.
|
|
| به‌علاوه ميزان تقاضاى آينده براى آبِ موردنياز سطح پيش‌بينى‌شدهٔ جهانگردى بازنگرى شده است. اين امر مهم‌ترين بخش زيربنائى مورد نياز براى توسعه در منطقه محسوب مى‌شود. تقاضاى آب بر مصرف فرضى متوسط ۸/۰ متر مکعب در روز به ازاء هر تخت توريستى مبتنى است که جمع کل آن ۳۶،۸۰۰ متر مکعب حداکثر تقاضائى خواهد بود که جهانگردى آن را ايجاد مى‌کند. اين مطالعه دربارهٔ طرح‌هاى موجود و پيشنهاديِ توسعه آب تحقيق کرده و ميزان آب موردنياز قابل دسترسى هم براى جهانگردى و هم جامعه را تعيين مى‌کند. اين مطالعه توصيه مى‌کند که فنون نگهدارى آب کماکان اعمال شود، از جمله بازيافت فاضلاب براى استفاه در آبياري.
|
|
| اين مطالعه ساير شرايط زيربنائى سيستم حمل‌ونقل، برق، دفع فاضلاب و زباله، در مخابرات را بررسى مى‌کند و مشخص مى‌کند که چنانچه برنامه‌هاى اصلاحات زيربنائى در موقع لزوم انجام شود اين زيربناها براى سطح توسعه جهانگردى در آينده کافى خواهند بود. اين گزارش خاطرنشان مى‌کند که نقايص کنونى بايد در آيندهٔ نزديک برطرف شوند.
|
|
| نتيجه‌گيرى کلى گزارش اين مطالعه اين است که عامل اصلى در تعيين سطح مطلوب توسعه جهانگردى ظرفيت پذيريش محيطى منطقه است. تمام عوامل ديگر بيش از اندازه قادر به تأمين خواسته‌هائى هستند که ظرفيت پذيرش محيطى آنها را ايجاب مى‌کند. با وجود اين، براى رفع کاستى‌هاى موجود و نيز برآوردن خواسته‌هاى آينده، اصلاحات اساسى زيربنائى ضرورى خواهد بود. بنابراين، مطالعه مزبور توصيه مى‌کند که توسعهٔ آينده جهانگردى در گوآ نبايد از ۴۶،۰۰۰ تخت تجاوز کند، از جمله تعداد تخت‌ها و اتاق‌هاى موجود.
|
