آب‌سیاه

در بيمارى آب‌سياه اغلب در اثر اشکال در تخليه مايع زلاليه که در اتاقک قدامى چشم قرار دارد، فشار داخلى چشم بالا مى‌رود. افزايش فشار داخل چشم ممکن است در نهايت جريان خود شبکيّه را مختل کند و منجربه استحالهٔ شبکيه و عصب بينائى گردد.

آب‌سياه ممکن است حاد يا مزمن باشد. در آب‌سياه حاد (انسداد حاد زاويه‌اى يا آب‌سياه با زاويه بسته) که به‌ندرت بروز مى‌کند، انسداد ناگهانى در مسير تخليهٔ مايع زلاليّه در چشم ايجاد مى‌شود در اين شرايط اختلال سريع بينائي، سردرد، چشم‌درد، ديدن هاله دور نور، تهوع و استفراغ بايد شما را از وجود يک فوريت چشم‌پزشکى آگاه سازد. درمان فورى براى جلوگيرى از آسيب‌ غيرقابل برگشت عصب بينائى ضرورى است.

در آب‌سياه مزمن فشار آهسته‌تر بالا مى‌رود و ممکن است تا بروز استحالهٔ شبکيّه و عصب بينائى و اختلال تدريجى ديد علائمى وجود نداشته باشد. تشخيص به‌وسيلهٔ اندازه‌گيرى فشار داخل چشم با ابزار مخصوص داده مى‌شود. بنابراين حتى بدون وجود علائم، چشم شما بايد ادوارى معاينه شود. در واقع توصيه مى‌شود که اندازه‌گيرى فشار داخل چشم بخشى از هر معاينه کامل بدنى باشد. اگر پزشک شما اين معاينه را انجام نمى‌دهد از او بخواهيد شما را به يک چشم‌پزشک ارجاع دهد.

آب‌سياه مزمن شايع است و حدود ۲ درصد جمعيت را مبتلا مى‌کند. در برخى موارد اين بيمارى عارضهٔ التهاب، غده‌هاى چشم، و انواع خاصى از آب‌مرواريد است. درمان درازمدت با استروئيدها نيز ممکن است فشار چشم را افزايش دهد.

افراد زير در بيشترين خطر ابتلاء به آب‌سياه قرار دارند:

ـ افرادى که داراى سابقهٔ خانوادگى آب‌سياه هستند.

ـ سياه‌پوستان.

ـ افراد بالاى ۶۵ سال (۳ درصد افراد در اين گروه سنى آب‌سياه دارند).

ـ افرادى که داروهاى خاص ضدفشار خون و استروئيدهاى طولانى اثر مصرف مى‌کنند.

- افراد بالاى ۳۵ سال که يکى از عوامل خطر فوق را دارند بايد چشم آنها سالانه معاينه شود.

درمان

در حال حاضر آب‌سياه قابل پيشگيرى نيست. ولى اکثر موارد بيمارى را مى‌توان با قطره‌هاى چشمى که مردمک را تنگ مى‌کنند و به مُدِرهاى خوراکى درمان کرد. در آب‌سياه حاد يا مزمن که به درمان محافظه‌کارانه پاسخ نمى‌دهند، عمل جراحى ساده‌اى معروف به 'برداشتن عنبيه' (گاهى با استفاده از اشعهٔ ليزر انجام مى‌شود) به‌منظور تسهيل در تخليهٔ مايع زلاليه انجام مى‌گيرد.

اگر مبتلا به آب‌سياه هستند از آشفتگى‌هاى روحي، مصرف توتون، و نوشيدن مقادير زياد مايع براى ممانعت از افزايش فشار داخل چشم، خوددارى کنيد. شما بايد آگاه باشيد که داروهاى خاصى (مثل داروهاى سرماخوردگى که حاوى آتروپين و اسکاپولامين هستند) ممکن است فشار داخل چشم را افزايش دهند.