سه شنبه, ۱۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 30 April, 2024
مجله ویستا

شیوه نگارش ارقام و اعداد


در متون مطبوعاتي، به‌خصوص روزنامه، به‌منظور ايجاد سهولت براى خوانندگان، يکسانى و صرفه‌جوئى از جنبه جا در نگارش، از قاعده زير براى شمارش اعداد و ارقام استفاده مى‌شود. نحوه استفاده از اعداد در قسمت‌هاى مختلف خبر (تيتر، ليد و متن) متفاوت است و بايد به اين نکته توجه داشت. در روزنامه‌نگارى به‌طورکلى اصل بر استفاده از اعداد است.
  استفاده از حروف
در موارد زير براى شمارش هميشه از حروف استفاده مى‌شود:
۱. اعداد يک رقمي:
مثال:
- تصادف جاده رشت پنج کشته به‌جاى گذاشت.
- مقتول هشت سال داشت.
استثناها: در تيتر مى‌توان از عدد يک رقمى استفاده کرد؛ همچنين، در جدول‌هاى آماري، نتايج مسابقات ورزشي، نتايج اننخابات، طول و عرض جغرافيائي، مبلغ، مواد قانوني، تصويب‌نامه‌ها، صفحات کتاب، شماره شناسنامه، ساعات روز، تاريخ تولد، شماره خانه، درجه حرارت، قد، وزن.
۲. اعداد در آغاز سطر:
مثال:
- دوازده نفر به اتهام سرقت دستگير شدند.
- سه نفر در تصادف جاده هراز کشته شدند.
- يکهزار و دويست واحد مسکونى تا پايان سال جارى در غرب تهران واگذار مى‌شود.
در مثال سوم، بهتر است جمله به اين صورت بازنويسى شود:
- تعداد ۱۲۰۰ واحد مسکونى تا پايان سال جارى در غرب تهران واگذار مى‌شود.
يا: تا پايان سال جاري، ۱۲۰۰ واحد مسکونى در غرب تهران واگذار مى‌شود.
استثناها: جمله را با سال شمسي، قمرى و يا ميلادى مى‌توان شروع کرد. مانند: ۱۳۶۷، سال اضطراب، دلهره و اميد بود. در تيتر مى‌توان عدد را در آغاز جمله تيتر نوشت. مثال:
- ۱۲ نفر به اتهام سرقت دستگير شدند
۳. اعداد تقريبى (تخمينى):
مثال:
- دوتا سه کيلو هروئين کشف شد.
- سالانه پنجاه تا شصت تن خاويار صادر خواهد شد.
۴. اعداد ترتيبي:
مثال:
- قرن چهارم
- دانشجويان سال سوم
- کلاس دوازدهم
۵. اعداد غيرآمارى :
مثال:
- صد بار گفتم
- يک شبه ره صدساله پيمود
۶. اگر عدد بخشى از واژه باشد:
مثال:
- هزارپا، سه‌قلو، آپارتمان سه خوابه
- سه‌شنبه، پنجشنبه، پنج تن، شش دانگ، دوجين.
۷. اعداد کسرى (کمتر از واحد):
مثال:
- دو پنجم بودجه به امور آموزشى و بهداشتى اختصاص يافت.
- دو دهم درآمد
۸. صفت نسبي:
مثال:
- مذاکرات پنج ساعته، سمينار دو روزه
- دانش آموز سيزده‌ساله‌اى در کنکور سراسرى رتبه اول را به‌دست آورد.
- پيرمرد صد و دو ساله‌اى در آذربايجان زندگى مى‌کند.
- ننويسد: دانش‌آموز ۱۳ ساله‌اى
- مى‌توان نوشت: مقتول ۱۳ سال داشت. پيرمرد ۱۱۰ سال داشت.
  استفاده از عدد
در موارد زير براى شمارش هميشه از عدد استفاده مى‌شود:
جدول‌هاى آماري، نتايج مسابقات ورزشي، نتايج انتخابات، طول و عرض جغرافيائي، مبلغ مواد قانوني، تصيويب‌نامه‌ها، صفحات کتاب، شماره شناسنامه، تاريخ تولد، شماره تلفن، شماره اتومبيل، ساعات روز، تاريخ، شماره خانه، درجه حرارت، وزن، قد.
مثال:
- ۳۷ درجه عرض شمالى
- ۵۲ ريال، ۵ ريال
- ماده ۳ قانون مدني، ماده ۶۵ قانون مجازات عمومى
- تصويب‌نامه شماره ۵ هيئت وزيران
- صفحه ۵، صفحه ۱۲۵
- دارنه شناسنامه شماره ۹ صادره از بخش ۱۲ تهران
- متولد سال ۱۳۲۵هجرى شمسى
- شمار تلفن ۲۲۳۰۰۷
- شماره اتومبيل ۳۱۹۹۴ تهران
- ساعت ۸ و ۴۵ دقيقه و ۵ ثانيه بامداد
- ساعت ۴۵/۸ دقيقه
- ساعت ۲۵/۱۳ دقيقه
- ۱۲ دى ۱۳۷۶، ۵ مهرماه ۱۳۶۷
- خيابان ري- پلاک ۵
- ۳۷ درجه سانتى‌گراد، ۵ درجه فارنهايت
- نوزاد ۴ کيلو و ۷۰۰ گرم وزن داشت.
- ۵ سانتى‌متر، ۱۲۵ سانتى‌متر
- کودک ۵ سال داشت.
- مقتول ۲۵ سال داشت.


همچنین مشاهده کنید