درماتیت‌های شغلی

در بسيارى از صنايع درماتيت‌هاى شغلى يک مشکل بهداشتى بزرگ هستند. علل آنها عبارتند از:

- عوامل فيزيکي: سرما، گرما، رطوبت، سايش، فشار، پرتوى X و پرتوهاى ديگر.

- عوامل شيميائي: اسيدها، بازها، رنگ‌ها، حلال‌ها، گريس، قير، دوده فنول‌هاى کلردار و ...

- عوامل زيست‌شناختي: عوامل بيمارى‌زاى زنده مانند: ويروس‌ها، ميکروب‌ها، قارچ‌ها و ديگر انگل‌ها.

- فرآورده‌هاى گياهي؛ مانند برگ درختان، سبزى‌ها، ميوه‌ها، گل‌ها، پودر سبزى‌ها و ...

هم‌چنين عوامل ايجاد‌کنندهٔ درماتيت را به‌شرح زير هم گروه‌بندى مى‌کنند:

۱. محرک‌هاى اوليه

۲. مواد حساس‌کننده

محرک‌هاى اوليه (مانند؛ اسيدها، بازها، رنگ‌ها، حلال‌ها و ...) در کارگرانى که به‌مدت کافى در مواجهه با تراکم کافى اين مواد باشند، ايجاد درماتيت مى‌کنند. از سوى ديگر درماتيت‌هاى حساسيتى تنها در نسبت کمى از بيماران و به‌علت حساسيت پوست روى مى‌دهد.

پيشگيرى از درماتيت‌هاى شغلى

هرگاه تدابير مراقبت مناسب در پيش گرفته شود، درماتيت‌هاى شغلى عمدتاً قابل پيشگيرى هستند. تدابير مراقبتى عبارتند از:

الف- پيش از استخدام: بايد کارگران پيش از آغاز به‌کار از نظر پزشکى معاينه شوند و کسانى که مظنون به‌داشتن درماتيت هستند و يا درماتيت دارند و يا کسانى که آمادگى شناخته شدهٔ قبلى در برابر دچار شدن به بيمارى‌هاى پوستى دارند به کارهائى که خطر گرفتارشدن پوست دارند گمارده نشوند.

ب- ايمني: بايد کارگر در برابر تماس مستقيم ايمنى کافى داشته باشد. وسايل ايمنى عبارتند از؛ لباس ايمنى دستکش‌هاى چرمى بلند، چکمه و پيش‌بند. بايد لباس ايمنى مرتب شسته شود و هميشه سالم باشد. هم‌چنين کِرِم‌هاى معروف به کِرِم محافظت‌کننده (Barrier cream) بايد به‌طور منظم و به‌طرز درست به‌کار برده شوند. البته هيچ کِرِمى نمى‌تواند از همهٔ درماتيت‌هاى شغلى پيشگيرى کند.

ج- بهداشت فردي: بايد آب گرم، صابون و حوله به مقدار کافى در دسترس کارگران باشد. بايد به کارگران آموزش داده و تشويق شوند که از اين تسهيلات زياد استفاده کنند. برابر قانون وجود تسهيلات کافى شستشو در صنايع يک الزام مسلم است.

د- بازرسى دوره‌اي: بايد همهٔ کارگران معاينهٔ پزشکى دوره‌اى شوند تا درماتيت‌هاى شغلى زود شناسائى و درمان شوند. در صورت لزوم مى‌توان کارگر آسيب‌ديده را به کار ديگرى که با عامل خطر مواجهه نداشته باشد منتقل نمود. بايد به کارگران آموزش داده شود که هر گونه تحريک پوست را بدون توجه به اينکه خفيف يا غيرقابل توجه است، گزارش کنند.