شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
علوم و ادبیات در عهد مغول
با چنان کشتار عنيفى که رفت، نبايد انتظار شکفتن گلزار تازه از علم و ادب در اين عصر تيره و تار داشته باشيم بلکه بايستى انحطاط و سقوط علم و ادب را در ظرف نصف قرن متوقع بود و همينطور هم شد. |
مىدانيم که ادبيات و علوم همانطور که يکمرتبه به ظهور نمىرسد يکمرتبه هم از ميان نمىرود. اعتلاء هر کدام تدريجى و انحطاط آنها هم تدريجى است. چنانکه برأىالعين ديديم که سبک نثر کليله و دمنه بعد از صد سال به سبک بهاءالدين بغدادى مبدل شد، پس نبايستى انتظار داشت که سبک بهاءالدين و ديگران هم به محض ورود مغول تبديل گردد. بنابراين مىبينيم که تا مدت يک قرن پس از هجوم مغول، هنوز سبک معمول قرن ششم باقى است و فضلا دنبالهٔ طريقهٔ بهاءالدين و جرفادقانى و محمد نسوى را رها نکردهاند، و نويسندگان در اين قرن همه مقلد فضلاء قرن ششم هستند چنانکه تاريخ جهانگشاى که در سنهٔ ۶۵۸ تأليف يافته با تاريخ وصاف که در حدود ۷۳۸ تأليف شده است دنبالهٔ همان سبک قديم است. |
ليکن در عين اين حالات، به سبب توجهى که مغولان به ضبط وقايع داشتهاند، فن تاريخنويسى که شعبهاى از شعب مهم ادبيات است در عهد آنان از اهميت قديم خود نيفتاد. بلکه مىتوان گفت، در اين قسمت از سابقين پيشى گرفت و کتب عمدهٔ تاريخى در اين زمان بهوجود آمد و اگر دورهٔ تيموريان را نيز به اين دوره منضم سازيم بايد گفت ايران بلکه عالم اسلام در هيچ دوره زيادتر و بهتر از اين دوره از عهدهٔ اين فن برنيامده است. |
اما چيزى که هست، سبک نويسندگى مانند سبک شعر، تنزل فاحش يافت. شعر از حليهٔ جزالت و فخامت و معنويت قديم افتاد و نثر نيز همان قسم شد، و در اين هر دو فن سلاست و رقت، جاى جزالت و فخامت را گرفت، و اين سلاست و رقت احياناً به رکاکت و بيمزگى نيز انجاميد. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
چین سیستان و بلوچستان دولت انتخابات شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی حسن روحانی جنگ دولت سیزدهم نیکا شاکرمی مجلس رهبر انقلاب
سیل ایران هواشناسی تهران شهرداری تهران باران آتش سوزی هلال احمر سازمان هواشناسی روز معلم پلیس فضای مجازی
خودرو قیمت خودرو قیمت طلا تورم مسکن بانک مرکزی حقوق بازنشستگان بازار خودرو قیمت دلار دلار ایران خودرو ارز
صدا و سیما بی بی سی مهران غفوریان تلویزیون ساواک صداوسیما موسیقی سریال سینمای ایران مسعود اسکویی دفاع مقدس
رژیم صهیونیستی اسرائیل جنگ غزه فلسطین غزه آمریکا روسیه حماس اوکراین نوار غزه انگلیس ایالات متحده آمریکا
پرسپولیس فوتبال استقلال لیگ برتر سپاهان باشگاه پرسپولیس علی خطیر باشگاه استقلال بازی تراکتور جواد نکونام لیگ قهرمانان اروپا
اپل ناسا صاعقه گوگل اینستاگرام عکاسی تلفن همراه
کبد چرب فشار خون چای