علامتهاى جمع در زبان فارسى ها و ان است. بنابراين استفاده از نشانههاى جمع زبانهاى ديگر در فارسي، بهخصوص عربى که خيلى معمول شده و بهعلاوه بعضى وقتها هم غلط است، مناسب نيست. نشانههاى جمع ( 'ها' و 'ان' ) به کلمه چسبيده نوشته مىشود مگر بعد از کلمههاى که به 'ه' غيرملفوظ ختم شدهاند و يا پيوندناپذير باشند.
|
|
- اغلب جانداران را به ان جمع مىبندند. مثال:
|
|
صورت مفرد |
|
صورت جمع مورد قبول |
مرد
|
|
مردان
|
زن
|
|
زنان
|
|
|
- اغلب اشياء بىجان را با ها جمع مىبندند. مثال:
|
|
صورت مفرد |
|
صورت جمع مورد قبول |
شير
|
|
شيرها (مقصود شير خوراکى است)
|
شير
|
|
کتابها
|
قلم
|
|
قلمها
|
نامه
|
|
نامهها
|
سنگ
|
|
سنگها
|
|
|
ما در اينجا به جمع مکسر عربى کارى نداريم. بنابراين جمع کتاب، کتابها است و نه کتب.
|
|
- کلمههاى فارسى و يا معمول در فارسى را نبايد با نشانههاى جمع عربى جمع بست. مثال:
|
|
مفرد |
|
جمع |
استاد
|
|
استادان
|
دانشجو
|
|
دانشجويان
|
فرمان
|
|
فرمانها
|
حواله
|
|
حوالهها
|
|
|
همچنين است در مورد واژههاى زير:
|
|
روزنامه
|
|
روزنامهها
|
مجله
|
|
مجلهها
|
تلگرام
|
|
تلگرامها
|
کوهستان
|
|
کوهستانها
|
|
|
- کلمههاى عربى با نشانههاى جمع فارسى در زبان فارسى درستتر است. مثال:
|
|
صورت مفرد |
|
در فارسى درستتر |
|
در عربى درست |
سفير
|
|
سفيران
|
|
سفرا
|
مقدار
|
|
مقدارها
|
|
مقادير
|
فقير
|
|
فقيران
|
|
فقرا
|
کتاب
|
|
کتابها
|
|
کتب
|
مأمور
|
|
مأموران
|
|
مأمورين
|
مستضعف
|
|
مستضعفان
|
|
مستضعفين
|
مستکبر
|
|
مستکبران
|
|
مستکبرين
|
|
|
- در صورت جمع بستن نادرست واژههاى فارسى ممکن است صورت بهدست آمده با صورتهاى مفرد ديگر اشتباه شود. مثال:
|
|
نادرست |
|
درست |
پهلوان (جمع پهلو)
|
|
پهلوان (زورمند)
|
سروان (جمع سرو)
|
|
سروان (درجهاى در ارتش)
|
|
|
- کلمههائى که در ظاهر مفرد، اما در معنى جمع است، اسم جع ناميده مىشود.
|
|
مانند: لشکر، سپاه، کاروان، گله، رمه، اين کلمهها را با ها جمع مىبندند:
|
|
لشکرها، سپاهها، کاروانها، گلهها و رمهها
|
|
اما وقتى يأء نسبت دارد و دلالت بر افراد انسان يا جاندار ديگرى مىکند به ان جمع مىبندند. مثال:
|
|
لشکرى ---> لشکريان،
|
|
کاروانى -> کاروانيان،
|
|
سپاهى -> سپاهيان
|
|
|
'سر' وقتى منظور سر انسان يا حيوان باشد به ها جمع بسته مىشود: سرها
|
|
'سر' وقتى منظور سر جمع و رئيس باشد به ان جمع بسته مىشود: سران قبيلهها.
|
|
جمع اسامى و واژگان خارجى که معادل در فارسى ندارند، جدا نوشته مىشود:
|
|
کمونيستها، ليبرالها، گليستها.
|