یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

فرآیند برنامه‌ریزی جهانگردی(۳)


  بررسى تمام‌ عناصر
مرحله بررسى فرآيند برنامه‌ريزى مستلزم جمع‌آورى داده‌هاى کمى و کيفى دربارهٔ تمام جوانب مربوط به جهانگردى است. اين جنبه‌ها اجراء سيستم جهانگردى و ساير عوامل را شامل هستند. به اين‌ شرح:
- ويژگى‌هاى موجود يا بالقوهٔ مقصدهاى جهانگردى رقيب که محصولات مشابه جهانگردى ارائه مى‌کنند و بازارهاى جهانگردى بسيار شبيه را جذب مى‌کنند.
- روند‌هاى ورود جهانگرد در تحقيق و مطالعه برنامه‌ريزى کشور يا منطقه. اين روندها تعداد و ويژگى‌هاى ورود جهانگردان را شامل مى‌شود.
- فعاليت‌ها و جاذبه‌هاى جهانگردان بالفعل و بالقوه.
- محل‌هاى اقامت موجود و برنامه‌ريزى شدهٔ جهانگردان و ساير امکانات و خدمات جهانگردي.
- تسهيلات و خدمات حمل‌ونقل موجود و برنامه‌ريزى‌شده از جمله دسترسى به سيستم حمل‌ونقل کشور يا منطقه و داخلى هر دو.
- ساير انواع زيربناها که موجود هستند يا برنامه‌ريزى شده‌اند.
- منابع طبيعى موجود، کاربرى زمين و الگوهاى مالکيت زمين. مالکيت زمين به تملک زمين يا الگوهاى اجارهٔ زمين اشاره مى‌کند.
- الگوهاى موجود اقتصادى و اشتغال، از جمله اشتغال در جهانگردي، و طرح‌هاى توسعهٔ نيروى انسانى و اقتصادي.
- طرح‌هاى توسعه مادى و اجتماعى - گاهى اين طرح‌ها با طرح‌هاى توسعه نيروى انسانى و اقتصادى که در بالا ذکر شده‌اند تلفيق مى‌شوند.
- ويژگى‌هاى محيطى و کيفيت محيطى ويژگى‌هاى محيطى عواملى از قبيل الگوهاى اقليمى و توپوگرافى را دربردارند. کيفيت محيطى شامل گسترهٔ آلودگى هوا، آب، صوتى و بصري، ازدحام، جاذبه معمارى و ساير عوامل است.
- الگوهاى اجتماعى - فرهنگي، به‌خصوص وقتى که آنها به تأثيرات توسعه جهانگردى بر اجتماعات محلى و الگوهاى فرهنگى مربوط مى‌شوند.
- برنامه‌هاى آموزشى و کارآموزى موجود و برنامه‌ريزى‌شده و مؤسسات آموزشى طراحى‌شده براى آماده ساختن اشخاص براى کار در جهانگردي.
- سازمان‌هاى موجود دولتى و بخش خصوصى در جهانگردي، و ساختارهاى سازمانى و کارکنان آنان.
- سياست‌هاى فعلى سرمايه‌گذارى و در دسترس بودن سرمايه براى سرمايه‌گذارى در تسهيلات، خدمات و زير ساختارهاى جهانگردي.
- قوانين و مقررات جارى جهانگردي.
يکى از مهم‌ترين عناصر بررسى به جاذبه‌ها و فعاليت‌هاى جهانگردى مربوط است. اينها عناصرى هستند که جهانگردان را به بازديد از کشور يا مناطق ترغيب مى‌کنند. جاذبه‌هاى جهانگردى و فعاليت‌هاى مرتبط با آنها از نظر نوع طبقه‌بندى و از لحاظ قابليت دسترسي، امکان‌ِ توسعه، روندهاى بازار از چيزهائى که جهانگردان خواهان ديدن و انجام آنها هستند، و ساير عناصر ارزيابى مى‌شوند. به‌علاوه آنها به‌عنوان جاذبه‌هاى اصلى و اوليه تعيين مى‌شوند - آن جاذبه‌هائى که اصولاً جهانگردان را براى بازديد به آن محل جذب مى‌کنند (منوط به اينکه جاذبه‌ها به‌خوبى نگهدارى‌شده و داراى تسهيلات لازم باشند)، با به‌عنوان جاذبه‌هاى درجه دوم (جاذبه‌هاى کم‌اهميت‌تر ولى مکمل‌ جاذبه‌هاى اصلى که علاقهٔ توريستى و مدت اقامت را افزايش مى‌دهند) درجه‌بندى مى‌شوند.
براى بسيارى از اين بخش‌ها - از قبيل فعاليت‌ها و جاذبه‌هاى جهانگردي، محل‌ اقامت جهانگردان، ساير امکانات و خدمات توريستى و برخى از انواع زيربناها - بررسى‌هاى ميدانى لازم است. اين بررسى‌ها بايد ارزيابى اين بخش‌ها راه همراه با توجه به ويژگى‌هاى آنها دربرداشته باشد. ارزيابى جاذبه‌هاى جهانگردى در سطور پيشين شرح داده شد. خدمات و تسهيلات جهانگردى نيز بايد از نظر تناسب، کيفيت و کارآمدى آنها براى جهانگردان ارزيابى شوند، زيربناها بايد از نظر چگونگى کفايت خدمات آنها به توسعه جهانگردى در معرض ارزيابى قرار گيرند. اغلب بررسى‌هاى بازار با نتيجه ديدارها و گفتگوهائى با سفرپردازان (تورگردانان) در کشورهائى که منبع بازار توريستى هستند صورت مى‌گيرد.
ساير انواع بررسى‌ها مستلزم تحقيق اسنادى و ملاقات‌هاى حضورى با اشخاص محلى است. بعضى از انواع بررسى‌ها - مثلاً براى بررسى زيربناها، منابع طبيعي، کاربرى زمين و الگوهاى تملک زمين، و ويژگى‌هاى محيطى - عموماً در سطوح ملى و منطقه‌اى انجام مى‌گيرند. اين بررسى‌هاى بيشتر به‌طور مشخص در برنامه‌ريزى تفصيلى براى مناطق توسعه جهانگردى از قبيل تفريحگاه‌ها انجام مى‌شوند.


همچنین مشاهده کنید