شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
اثیر اخسیکتی
اثير اخسيکتى شاعر مشهور و نامآور اواخر قرن ششم و از مشاهير عالم شعر و ادب فارسى است. نسبت او به اخسيکت از قراء فرغانه بوده است و او خود را در شعر 'اثير' و گاه 'اثير اخسيکتي' خوانده و معاصران يا مردمان قريب بهعهد او هم وى را به يکى از اين دو وجه نام برده يعنى نام او را به اضافهٔ به 'دين' ذکر نکردهاند، ليکن تذکرهنويسان متأخر نام وى را 'اثيرالدين' نوشتهاند. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نشأت او در بلاد مشرق بود و در همانجا به شاعرى نام برآورد، ليکن بر اثر زوال دولت سنجرى و هجوم غزان و بروز انقلابات در خراسان ناگزير از آن سامان روى به عراق آورد و در همدان به خدمت رکنالدين ارسلانبن طغرل سلجوقى رسيد و هنگامى که او به يارى ايلدگز بر تخت سلطنت سلاجقهٔ عراق نشست اثيرالدين او را در قصيده: | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مدح گفت (۵۵۵ هـ) از اين پسر اثير اخسيکتى در عراق ميان شاعران و سخنوران آن سامان مشهور شد، و علاوه بر سلطان ارسلان سلجوقى اتابکان آذربايجان يعنى اتابک ايلدگز و فرزندان او محمد جهان پهلوان و قزل ارسلان را نيز مدح گفت، و از ميان آنان به اتابک ايلدگز و قزل ارسلان بيشتر اختصاص داشت. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اثير با عدهاى از شاعران بزرگ و نامآور عهد خود مانند مجير بيلقانى و اشهرى و نيشابورى و خاقانى شروانى رابطه داشته است، و از آنجا که خويشتن را همپايهٔ خاقانى مىشمرد کار آن دو به بدگوئى و تعريض به يکديگر کشيد، و حتى تذکرهنويسان نوشتهاند که اثير به قصد معارضه با خاقانى از خراسان آهنگ شروان کرد و در راه به خدمت ارسلان بن طغرل پيوست. نسبت به مجير بيلقانى نيز اثير از هجو و معارضه خوددارى نداشت و او را راهزن کاروانهاى شعر خود مىخواند و راوندى صاحب راحةالصدور از اين باب بر اثير تاخته و او را سخت نکوهش کرده و نامنصف شمرده است. وفاتش در سال ۵۷۷ اتفاق افتاده است. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ناقدان سخن اثير اخسيکتى را در رديف اول شاعران قصيدهپرداز قرار دادهاند. مهارتى که او در ايراد ترکيبهاى دلپذير بديع و آوردن رديفهاى دشوار و التزامات مشکل و پيچيدن در معانى صعب و بيرون آمدن از مضايق مختلف شعر بهکار برده، ستودنى است. وى اگر چه نتوانست خود را به پايهٔ خاقانى برساند، و در معارضهاى که با آن استاد داشت قدم از دايرهٔ ادب و انصاف بيرون نهاده، ليکن در بسيارى از موارد توانسته است از حيث ايجاد مضامين عالى و ابداع ترکيبات خاص و استفاده از افکار علمى و اطلاعات وسيع خود در خلق معانى به سخنگوى بزرگ شروان نزديک شود. اثير هم مانند معاصران خود در اشعار خويش مغلوب اطلاعات و معلومات خود بود و اين امر از قصايد او کاملاً مشهود است. با همهٔ اين احوال ابيات لطيف در ديوان او و خاصه در غزلهاى مطبوع و دلنشين آن کم نيست. عيب بزرگ او در آن بود که به صعوبت معانى در اشعار خود علاقه مىورزيده و اين امر باعث مکتوم ماندن بعضى از ابيات او گرديده است. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۱) . مراد برآمدن روشنى کاذب است که آن را ذنبالسرحان گويند و سرحان در لغت بهمعنى گرگ است. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۲) . حرمت نهادن | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۳) . پريشانى و آشفتگى و شرم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(۴) . قرقيز | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
دولت سیستان و بلوچستان چین انتخابات مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم حسن روحانی جنگ نیکا شاکرمی رهبر انقلاب معلمان مجلس
سیل هواشناسی ایران تهران آتش سوزی باران سازمان هواشناسی اصفهان شهرداری تهران پلیس قوه قضاییه معلم
خودرو قیمت خودرو قیمت دلار تورم مسکن قیمت طلا بازار خودرو سهام عدالت دلار حقوق بازنشستگان ایران خودرو بانک مرکزی
صدا و سیما مهران غفوریان تلویزیون ساواک سریال موسیقی بی بی سی سینمای ایران عفاف و حجاب دفاع مقدس
هوش مصنوعی
رژیم صهیونیستی اسرائیل فلسطین غزه جنگ غزه آمریکا روسیه ترکیه حماس اوکراین انگلیس نوار غزه
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر سپاهان باشگاه استقلال علی خطیر باشگاه پرسپولیس بازی تراکتور جواد نکونام لیگ قهرمانان اروپا
آیفون اپل ناسا گوگل صاعقه سوئیس تماس تصویری عکاسی تلفن همراه
کبد چرب فشار خون طول عمر