جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

برلین، متحد جدید واشنگتن در قاره سبز


برلین، متحد جدید واشنگتن در قاره سبز
كاندولیزا رایس كه پس از سبك و سنگین كردن شانس از سرگیری روند صلح میان فلسطین و اسراییل رهسپار خاورمیانه شده در مسیر سفر خود «داونینگ استریت»، دفتر نخست وزیری انگلیس را مقصد نخست خود پس از بازدید از برخی كشورهای خاورمیانه انتخاب نخواهد كرد. بی تردید پاریس نیز مقصد وی نخواهد بود، ترجیحا وزیر خارجه آمریكا به كاخ پر زرق و برق صدراعظمی آلمان در قلب برلین خواهد رفت تا آنگلا مركل را در جریان نتایج سفرش قرار دهد.به گزارش ایسنا روزنامه گاردین - چاپ انگلیس - نوشته است: این خصیصه «حضور به یكباره » آنگلا مركل، صدراعظم آلمان به عنوان سیاستمدار محوری و كلیدی در اروپا و غرب است كه كاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریكا را مجاب كرده تا كوله باری از طرح های واشنگتن در خصوص خاورمیانه را با خود به برلین ببرد. اما سفر وی به برلین جای تعجبی ندارد.
در لندن تونی بلر، نخست وزیر انگلیس وارد ماه های پایانی دوره تصدی خود شده و از سوی دیگر در پاریس عصر ژاك شیراك، رییس جمهوری فرانسه رو به اتمام است و هیچ كس نمی داند كه سكان هدایت این كشور را طی ماه های آتی چه فردی در دست خواهد داشت؛ اما در برلین بر خلاف این دو شهر اروپایی، سال ۲۰۰۷ سال «دختر كشیش و فیزیكدانی از آلمان شرقی» است.
داستان قابل توجه و دور از ذهن حرفه آنگلا مركل از آنجا شروع شد كه نزدیك به ۲۰ سال پیش مركل، استاد به ظاهر معمولی دانشگاهی در دوران كمونیستی آلمان شرقی، فردی گمنام و بیگانه در عالم سیاست بود تا این كه در اواخر سال ۲۰۰۵ موهای در هم ریخته و خالی از ظرافت و لباس های بدقواره جای خود را به كت و شلوار مشكی شیك و آراسته و جواهرات فیروزه داد و آنگلا با در هم شكستن همه قوانین و سنت ها در كتاب سیاسی از پیش نوشته شده سرزمین ژرمن ها، به مقام هشتمین صدراعظم آلمان مدرن نایل شد.
مركل با تصدی این پست به نخستین زن صدراعظم در تاریخ كشورش تبدیل شد. وی همچنین نخستین فردی است كه از شرق آلمان و از حزب دموكرات مسیحی به رهبری كاتولیك های رانیلند پا به عرصه قدرت گذاشته است.از آغاز دوره تصدی مركل تا كنون ۱۴ ماه سپری شده است. اگر لبخند اسرار آمیز وی به شكل نیشخندی مشهود بر صورت وی نقش می ببندد، می توان از آن خرده نگرفت چرا كه وضعیت اقتصادی رو به شكوفایی آلمان پس از سال ها ركود با قدرت مسیر پیشرفت را طی می كند. نرخ بیكاری كه پیوسته روندی صعودی داشت كاهش یافته و صادرات آلمان به كشورهای دیگر كه در بالاترین سطوح خود در جهان است بهترین وضعیت خود را از سال ۲۰۰۰ تا كنون به منصه ظهور گذاشته است.
سال ۲۰۰۷ نیز در حالی آغاز شده كه مركل هم ریاست گروه هشت را برعهده دارد و هم سكان هدایت اتحادیه اروپا در دستان آلمان است.اما اكنون این پرسش مطرح است كه آیا بار مسوولیت سنگین بر دوش مركل به بی خوابی های شبانه وی نیفزوده است؟صدراعظم آلمان در پاسخ می گوید: خیر ترس، مشاور سیاسی خوبی نیست.
مركل و رایس اساتید سابق دانشگاه های كشورشان كه چه بسا اكنون قدرتمندترین زنان جهان به شمار می روند، به احتمال قریب به یقین برنامه هایی را در روز پنجشنبه با هدف احیای تلاش های كمیته كاری چهارجانبه و به منظور برقراری اتفاق نظر میان آمریكا، روسیه، سازمان ملل و اتحادیه اروپا در خصوص مناقشات اسراییل - فلسطین اعلام خواهند كرد.
مركل در گفتگو با «ایان ترینور» خبرنگار روزنامه گاردین در كاخ صدراعظمی آلمان در برلین اظهار داشت: ما می خواهیم به رغم آگاهی نسبت به پیچیدگی و دشواری بی حد و حصر اوضاع سیاسی حال حاضر جهان، در روند صلح خاورمیانه مسوولیت هایی را تقبل كنیم.وی افزود: ما نسبت به این مهم واقفیم كه بحث تشكیل دو كشور مستقل اسراییل و فلسطین در مواجهه با سایر كشمكش های مشابه در منطقه حائز اهمیت بسزایی است. ما با رایس موافقت كردیم كه برآوردها و ارزیابی وی در خصوص اوضاع خاورمیانه را به بحث و تبادل نظر گذاشته و سپس گام های بعدی را مد نظر قرار دهیم. گزارش كاندولیزا رایس مبنای چگونگی ایفای نقش مهم و معقول گروه كاری چهار جانبه قرار خواهد گرفت.
این در حالیست كه صدراعظم ژرمن ها هفته گذشته در دیدار با بوش رییس جمهوری آمریكا در كاخ سفید، بر لزوم پیشبرد برنامه های احیای تلاش های كمیته كاری چهار جانبه تاكید كرد. مركل به زودی عازم كرملین خواهد شد تا نظرات خود را در خصوص مناقشه اخیر روسیه در زمینه نفت و گاز با برخی كشورهای اروپایی به ولادیمیر پوتین بیان كند. آلمان اصلی ترین مشتری سوختی روسیه تلقی می شود. گرهارد شرودر سلف مركل، در كتاب خاطرات خود رهبر روسیه را «دموكراتی مبرا از هر گونه خطا و گناه» توصیف كرده است.
اما با نگاهی به گذشته در می یابیم كه آنگلا مركل در عصر كمونیسم در اتحاد جماهیر شوروی سابق رشد و پرورش یافته و از درك مبسوط و جزیی تر از زادگاه پوتین، عضو سابق كا.گ.ب برخوردار است.گاردین از مركل می پرسد: آیا در مورد روسیه با گرهارد شرودر هم عقیده است ؟ وی اظهار كرد: من قبلا در این خصوص اظهار نظر نكرده و نخواهم كرد. من با اشاره به نام روسیه از آن به عنوان «شریك استراتژیك» یاد خواهم كرد.مركل از این مهارت قهارانه برخوردار است كه می تواند در آن واحد كه مقتدر نشان می دهد به هیچ وجه خشن و سخت گیر جلوه نكند. وی همچنین با برخورداری از خصایصی چون دودلی، متانت، فروتنی و كمرویی و توجه خاص به جزئیات به طرز چشمگیری روی شانس قرار دارد.ظهور مركل در هرم قدرت در آلمان با سختی ها و مشقات بسیار همراه بوده است.
وی اكنون كه در راس قدرت قرار دارد، به گونه ای خود را جلوه داد كه همه از وی توقعات بی حد و اندازه دارند. امنیت سوخت، بحران خاورمیانه، بحران رو به تكوین در كوزوو كه خواهان كسب استقلال از صربستان است و نیز بهبود مناسبات ترانس آتلانتیك و ایجاد روابط بهتر میان اروپا و روسیه جملگی در اولویت برنامه های كاری وی گنجانده شده اند.
اتحادیه اروپا و عزم راسخ وی برای احیای قانون اساسی قاره سبز كه به گفته بسیاری مدت ها پیش از بین رفته، از جمله مهمترین اهداف مركل در دوره تصدی اش قلمداد می شود. صدراعظم ۵۲ ساله آلمان می گوید: من دورنمای متفاوتی را نسبت به اروپا متصور هستم؛ چرا كه تا ۳۵ سالگی ام تنها كشورهای شرق و مركز اروپا را می شناختم.
هیچ گاه شناختی از بریتانیای كبیر یا فرانسه نداشتم. این مقوله ای است كه اكنون دانش آموزان امروز در سن ۱۴ یا ۱۵ سالگی خود به عینه تجربه می كنند، به همین جهت كنجكاوی خود را در همان سنین وقتی سایرین در مورد همه پرسش های من آگاهی داشتند بال و پر دادم؛ اما علاقه به اروپا جزو منافع آلمان است و هر صدراعظمی باید چنین دیدگاهی را اتخاذ كند.اما صرف نظر از علاقه و دلبستگی آلمان به اروپا نباید روند سیاسی را نادیده گرفت. مركل از هم اكنون مبارزه بلند پروازانه خود را برای احیای قانون اساسی اروپا آغاز كرده است. وی می كوشد تا طی شش ماه ریاست كشورش بر اتحادیه اروپا به اهداف خود نائل آید.صدراعظم ژرمن ها در ماه ژوئن «نقشه راه» اتحادیه اروپا را با هدف چگونگی تصویب قانون اساسی اروپا ظرف دو سال به مذاكره خواهد گذاشت.
وی در نظر دارد تا پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی اروپا در سال ۲۰۰۹ در این مورد به توافقات نهایی رسیده باشد. رای دهندگان فرانسوی و هلندی با رد منشور قانون اساسی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۰۶ عملا به پیكره این قانون ضربه مهلكی وارد كردند، اما مركل ضمن دفاع از این منشور گفت كه در صورت عدم حصول توافقات در خصوص چگونگی عملكرد اتحادیه اروپا نمی توان طرح گسترش این اتحادیه را پیش برد.
به هر تقدیر چنانچه مركل در پروژه خود در زمینه اتحادیه اروپا به موفقیت نائل شود، در سرزمین خود به عنوان صدراعظمی بزرگ مورد ستایش قرار خواهد گرفت. مركل می گوید: موفقیت یعنی شادمانی و خوشحالی همه، اما ما هیچ گاه به طور مطلق به این مقصود نخواهیم رسید اما سعی می كنیم كه هیچ كس ناراضی و ناراحت نباشد.
منبع : روزنامه ابرار