مهار پارکینسون با تغذیه متناسب

بیماری پارکینسون یا فلج رعشه ای اختلال مغزی است که موجب لرزش، سفتی و ضعف عضلات می شود. علائم زودرس بیماری پارکینسون شامل: سفتی عضلات، خستگی زودرس نسبت به حالت معمول، رعشه که به طور معمول با لرزش خفیف در یک دست، بازو و یا پا شروع می شود. این لرزش زمانی که بدن درحال استراحت است تشدید می شود، اما عموما وقتی که بدن درحال انجام فعالیت است، متوقف می گردد. به عنوان مثال زمانی که دو انگشت شست و سبابه به هم مالیده می شود، لرزش وجود ندارد.
با پیشرفت بیماری علائمی مانند: ریزش آب دهان، کاهش اشتها، سفتی عضلات در طرفین بدن، ضعف، لرزش ماهیچه ها، سخت ایستادن، حرکت آهسته، بیقراری، قدم های نامتعادل، لرزش مداوم دست ها و سر، به سختی خم شدن بروز می کند. در مراحل بعدی بیماری، شخص توانایی کنترل حرکات خود را از دست می دهد، فعالیت ها به سختی صورت می گیرد و بتدریج قوه ادراک نیز تحت تاثیر بیماری قرار می گیرد. حدود یک سوم از افراد مبتلا به پارکینسون از افسردگی رنج می برند. معمولا این بیماری حدود ده سال ادامه دارد و سرانجام به مرگ منجر می شود که علت آن به طور عمده عفونت و یا پنومونی ناشی از آسپیراسیون است. شیوع این بیماری در مردان بیشتر از زنان است.
علت بیماری پارکینسون ناشناخته است، هرچند دراین مورد تئوری های زیادی وجود دارد. در مغز بیماران مبتلا به پارکینسون، دوپامین وجود ندارد (دوپامین نوروترانسمیتری است که پیام را از یک سلول عصبی به سلول دیگر می برد)، زیرا سلول هایی که این ناقل شیمیایی مهم را می سازند، از بین رفته اند. یکی از تئوری ها در مورد علت از بین رفتن این سلول ها این است که سلول های کبدی کارآیی خود را از دست داده و نمی توانند سموم را دفع کنند و این سموم روی سلول های مغز اثر می گذارند. نظریه دیگر این است که ژنتیک و سموم محیطی در بروز پارکینسون نقش دارند. رادیکال های آزاد نیز از علل ایجاد بیماری هستند، چون سبب اکسیداسیون دوپامین می شوند.
● چه مواد مغذی دراین بیماری موثر هستند؟
▪ ویتامین ها
۱) ویتامینC: یک آنتی اکسیدان است که احتمالا پیشرفت بیماری را کند کرده و نیاز به دارو درمانی را به تعویق می اندازد.
۲) ویتامین E: این آنتی اکسیدان به عنوان از بین برنده رادیکال آزاد، سلول های مغز را از آسیب حفظ می کند. مصرف مقادیر زیاد ویتامین C و E برای این بیماری پیشنهاد می شود. این مقادیر به طور معمول از طریق موادغذایی تامین نشده و باید مکمل یاری صورت گیرد.
ویتامین های گروه B: نقش بسیار مهمی در عملکرد مغز و فعالیت آنزیم ها دارند.
۳) ویتامین B۵: در انتقال سریع پیام از یک سلول عصبی به سلول دیگر دخالت دارد.
۴) ویتامینB۳: گردش خون را در مغز بهبود می بخشد، ولی در صورت ابتلا به اختلالات کبدی، نقرس با فشار خون بالا نباید از این ویتامین استفاده کرد.
۵) ویتامین B۶: تولید دوپامین در مغز بستگی به وجود این ویتامین دارد، اما در صورت مصرف لوودوپا نباید مکمل را مصرف کرد.
▪ مواد معدنی
۱) سلنیوم: یک آنتی اکسیدان قوی است.
۲) کلسیم: همراه با منیزیم عمل می کند و برای انتقال تحریک عصبی موردنیاز است.
▪ اسیدهای آمینه
▪ تیروزین: برای تنظیم و بهبود حالات و رفتار فرد مفید است.
▪ فنیل آلانین: علائم را کاهش داده و در بهبود افسردگی موثر می باشد. در افراد باردار و یا شیرده در موارد اضطراب بی مورد، دیابت، فشارخون بالا و یا فنیل کتونوری نباید مصرف شود.
▪ گلوتامیک اسید: برای انتقال تحریک عصبی مفید می باشد.
▪ GinkgoBiloba: این عصاره از برگ های خشک درخت ژینکو به دست می آید که بومی ایران نیز هست. اثرات بسیار مفیدی از این گیاه دیده شده، از جمله بهبود گردش خون و اکسیژن برای بهتر شدن عملکرد مغز؛ کاهش کرامپ پا، لرزش، رعشه و افزایش احساس بهبودی.
● توصیه های تغذیه ای
تاکید بر مصرف منابع خام موادغذایی در رژیم غذایی: مطمئن شوید که سه چهارم دریافت غذایی شما از مواد غذایی خام مانند دانه ها و مغزها است.
▪ تاکید بر مصرف موادغذایی حاوی فنیل آلانین:
از آنجا که اسیدآمینه- L فنیل آلانین ممکن است به کاهش علائم بیماری پارکینسون کمک کند موادغذایی مانند بادام، مغزها، ماهی، گردو، کدوتنبل، کنجد، لوبیا، نخود و عدس را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
پروتئین رژیم غذایی باید محدود شود:
مقدار پروتیین رژیم غذایی باید به هفت گرم در روز کاهش یابد. به جای مصرف گوشت و ماکیان، سایر منابع پروتئین مثل: جو، سویا، ماست، لوبیا ها و عدس استفاده شود. در بیمارانی که لوودوپا مصرف می کنند، پروتئین باید بعدازظهر مصرف شود زیرا اسیدهای آمینه در این موادغذایی ممکن است از رسیدن لوودوپا به مغز جلوگیری کنند.
▪ در صورت مصرف لوودوپا باید دریافت ویتامین B۶ کنترل شود:
ویتامین B۶ ممکن است با اثرات این دارو تداخل پیدا کند. بنابراین درصورت استفاده از این داروها میزان دریافت موادغذایی حاوی ویتامین B۶ مانند:
موز، ماهی، گوشت، جگر، جودوسر، بادام زمینی، سیب زمینی و غلات بطور کامل کنترل شود.
▪ تاکید بر مصرف کربوهیدرات:
میزان دریافت کربوهیدرات به پروتئین ۷ گرم به یک گرم است. از مصرف باقلا خودداری شود. باقلا حاوی دوپامین است و خوردن بیش از یک دوم لیوان آن به همراه دوز روزانه داروها می تواند سبب بروز علایم ناشی از مصرف زیاد دوپامین گردد. باقلا به طور عمده در رژیم غذایی مدیترانه ای مصرف می شود.
● تغییر سبک زندگی
▪ ورزش:
فعالیت جسمانی و داشتن تمرینات متوسط روزانه می تواند به عملکرد طبیعی عضلات کمک کند. تمرینات انتخابی مثل قدم زدن، آهسته دویدن، شنا و حرکات کششی سبب حرکت عضلات و پمپ قلب می شود.
▪ سموم:
آفت کش ها، پاک کننده ها و سایر ترکیبات شیمیایی که به طور معمول در محیط زندگی استفاده می شوند، بابیماری پارکینسون ارتباط دارند. اگرچه ممکن است قرار گرفتن در معرض چنین موادی مکرر نباشد، ولی حتی مقادیر کم آن ها هم می تواند مشکلاتی را در بچه ها، کهن سالان و افراد بیمار ایجاد کنند.

آرزوحقیقیان

منبع : روزنامه کیهان