بررسی تاثیر انباشتگی Cr+۳ و Cr+۶ بر رشد و میزان کلروفیل در گیاه جعفری (Petroselinum crispum)

کروم یک عنصر غذایی میکرو برای انسان به شمار می رود. فرم سه ظرفیتی این عنصر، یک ترکیب ضروری در تنظیم رژیم غذایی انسان و جانوران است و موجب کارایی متابولیسم چربیها و قندها می گردد.از جمله راههای مبارزه با کمبود کروم در جیره غذایی انسان و عوارض نامطلوب ناشی از آن، استفاده از گیاهانی است که کروم را در بافتهای خود انباشته می سازند. بدین منظور، چگونگی انباشته شدن Cr+۳ و Cr+۶ و تأثیر آن بر رشد و میزان کلروفیل در گیاه جعفری مورد بررسی قرار گرفت. گیاهچه های جعفری در محیط کشت هیدروپونیک حاوی غلظتهای مختلفCr+۳ (۱/۰، ۲۵/۰، ۷۵/۰، ۱، ۵/۱، ۲ و ۳ میلی گرم در لیتر) و Cr+۶ (۱/۰، ۲۵/۰، ۵/۰ و ۷۵/۰ میلی گرم در لیتر) قرار گرفتند و پس از مدت زمان معینی تأثیر غلظتهای مختلف یونهای مزبور بر وزن خشک و طول ریشه و اندام هوایی، میزان کلروفیل کل، کلروفیل a و b در برگهای گیاهان و نیز میزان انباشتگی این عنصر در ریشه و اندام هوایی مورد بررسی شد.تجزیه و تحلیل آماری داده ها انجام و میانگینها در سطح ۵% مقایسه گردید. نتایج نشان داد که جذب هر دو فرم یونی کروم، رشد و میزان کلروفیل را در گیاهان به شدت تحت تأثیر قرار می دهد بطوریکه با افزایش غلظت کروم در محیط، طول و وزن خشک ریشه و اندام هوایی، میزان کلروفیل کل، کلروفیل a و b بتدریج کاهش یافت. در تیمار Cr+۳، کاهش وزن خشک ریشه در غلظت mg/lCr+۳ ۳ و اندام هوایی در غلظتهای mg/lCr+۳ ۳ و۲ معنی دار بود.در حالیکه در تیمار Cr+۶، کاهش معنی دار وزن خشک ریشه و اندام هوایی تنها در بالاترین غلظت یعنی ۰.۷۵mg/l مشهود بود. در تیمارهای ۰.۷۵mg/lCr+۳ و بالاتر موجب کاهش معنی دار طول ریشه و اندام هوایی گردید اما در گیاهان تیمار شده با Cr+۶ کاهش معنی دار طول ریشه در غلظت ۰.۷۵mg/l و اندام هوایی در غلظتهای ۰.۷۵mg/l و۰.۵ نسبت به گیاهان شاهد دیده شد. کاهش معنی دار میزان کلروفیل در تیمارmg/lCr+۳ ۳ و در تیمار Cr+۶ در غلظتهای ۲۵/۰، ۵/۰ و ۷۵/۰ میلی گرم در لیتر مشاهده گردید. افزایش غلظت کروم در محیط کشت، موجب افزایش قابل توجه کروم ریشه و اندام هوایی شد که این انباشت در ریشه ها بسیار بیشتر از بخش هوایی بود.

آرزو ذاکر
مهرداد لاهوتی
پروانه ابریشم چی
حمید اجتهادی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی