سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا


لیزینگ ، منفی‌ یا مثبت‌ ؟!‌ ‌‌‌


لیزینگ ، منفی‌ یا مثبت‌ ؟!‌ ‌‌‌
شرکتهای‌ لیزینگ‌ شرکتهایی‌ هستند که‌ امروزه‌ بسیاری‌ از مردم‌ برای‌ رفع نیازهای‌ خود به‌ ویژه‌ خودرو و مسکن‌ به‌ نوعی‌ با آنها ارتباط دارند‌.
برخی‌ از استفاده‌ کنندگان‌ از تسهیلات‌ لیزینگ‌ خودرو که‌ درآمد آنها از طریق‌ کار با خودرو تامین‌ می‌ شود در پرداخت‌ اقساط لیزینگ‌ ناتوان‌ هستند‌.
رجبعلی‌ داوودی‌ یکی‌ از این‌ افراد که‌ برای‌ پرداخت‌ اقساط عقب‌ مانده‌ خودروی‌ خود به‌ دفتر لیزینگ‌ احضار شده‌ است‌ با بیان‌ اینکه‌ مسئولان‌ باید فکری‌ به‌ حال‌ امثال‌ ما کنند می‌ گوید:‌ الان‌ قیمت‌ کامیون‌ خارجی‌ هوو حدود ‌۵۰‌ میلیون‌ تومان‌ است‌ در حالی‌ که‌ قیمت‌ کامیون‌ ایرانی‌ اف‌ ‌۱۲‌ از ‌۹۰‌ تا ‌۱۱۰‌ میلیون‌ تومان‌ است‌ و خرید هر دو نوع‌ کامیون‌ نیز با استفاده‌ از تسهیلات‌ لیزینگ‌ امکان‌ پذیر است‌‌ .
وی‌ می‌ افزاید‌: ازدیاد کامیونهای‌ هوو در بازار کار باعث‌ شده‌ است‌ که‌ دارندگان‌ کامیونهای‌ لیزینگی‌ ساخت‌ ایران‌ که‌ من‌ نیز از جمله‌ آنها هستم‌، بار را با کرایه‌ کمتری‌ حمل‌ کنند تا بتوانند جوابگوی‌ اقساط لیزینگ‌ باشند.‌
به‌ گفته‌ داوودی‌ این‌ وضع باعث‌ شده‌ است‌ رانندگانی‌ مانند وی‌ در پرداخت‌ اقساط با مشکل‌ مواجه‌ شوند‌ .
برخی‌ دیگر از مراجعان‌ به‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ نیز از پرداخت‌ نشدن‌ تسهیلات‌ لیزینگی‌ در این‌ شرکتها گلایه‌ مندند و علت‌ پرداخت‌ نکردن‌ این‌ تسهیلات‌ را نیز کاهش‌ سود بانکی‌ می‌ دانند‌.
یکی‌ دیگر از مراجعان‌ که‌ خود را مسعود میثمی‌ معرفی‌ می‌ کند می‌ گوید‌ : تسهیلاتی‌ که‌ قبلا لیزینگ‌ پرداخت‌ می‌ کرد با سود ‌۲۵‌ درصد بود ولی‌ اکنون‌ که‌ بانک‌ مرکزی‌ این‌ سود را ‌۱۷‌ درصد اعلام‌ کرده‌ است‌، شرکتهای‌ لیزینگ‌ از پرداخت‌ تسهیلات‌ خودداری‌ می‌ کنند‌.
اسماعیل‌ مسیح‌ پور مراجعه‌ کننده‌ دیگر نیز می‌ گوید‌ این‌ شرکتها در پی‌ سود خود هستند و برای‌ آنها مهم‌ نیست‌ که‌ نیاز مردم‌ را برآورده‌ کنند‌ .
برای‌ ارزیابی‌ این‌ گفته‌ ها به‌ سراغ‌ محمد علی‌ نوح‌ پیشه‌ مدیرعامل‌ شرکت‌ لیزینگ‌ پارسیان‌ و عضو هیئت‌ مدیره‌ و رئیس‌ کانون‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ ایران‌ رفتیم‌‌ .
وی‌ درباره‌ این‌ اظهارات‌ می‌ گوید‌: روند واگذاری‌ محصولات‌ لیزینگی‌ ممکن‌ است‌ متناسب‌ با شرایط، تغییر کند ولی‌ بازتاب‌ ان‌ از دید مردم‌ این‌ است‌ که‌ این‌ تسهیلات‌ پرداخت‌ نمی‌ شود‌
نوح‌ پیشه‌ با اشاره‌ به‌ اینکه‌ لیزینگ‌ حلقه‌ واسط تولیدکننده‌ و مصرف‌ کننده‌ کالاهای‌ سرمایه‌ ای‌ است‌ می‌ افزاید:‌ به‌ رغم‌ محدودیتی‌ که‌ شورای‌ پول‌ و اعتبار در زمینه‌ کاهش‌ نرخ‌ سود تسهیلات‌ لیزینگ‌ به‌ ‌۱۷‌ درصد ایجاد کرده‌،
کار شرکتهای‌ لیزینگ‌ متوقف‌ نشده‌ است‌‌ .
وی‌ قیمت‌ تمام‌ شده‌ سرمایه‌ را برای‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌، بالای‌ ‌۱۷‌ درصد می‌ داند و تصریح‌ می‌ کند‌ به‌ رغم‌ اعلام‌ بانک‌ مرکزی‌ هیچ‌ بانکی‌ به‌ راحتی‌ تسهیلاتی‌ با این‌ رقم‌ سود را در اختیار شرکتهای‌ لیزینگ‌ قرار نمی‌ دهد‌
مدیرعامل‌ شرکت‌ لیزینگ‌ پارسیان‌ با بیان‌ اینکه‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ ناچارند منابع خود را از جاهای‌ دیگر تامین‌ کنند می‌ گوید‌: استفاده‌ از منابع خارجی‌ نیز در این‌ زمینه‌ موفقیت‌ آمیز نبوده‌ است‌‌.
نوح‌ پیشه‌ به‌ محدودیت‌ فعالیت‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ خودرو با توجه‌ به‌ محدودیت‌ دریافت‌ تسهیلات‌ از بانکها اشاره‌ می‌ کند و می‌ افزاید‌ : تقاضای‌ بازار خودرو بویژه‌ در زمینه‌ خودروهای‌ سنگین‌، کار، اتوبوس‌، کامیون‌ و ماشینهای‌ راه‌ سازی‌ بسیار کاهش‌ یافته‌ است‌‌.
وی‌ با بیان‌ این‌ نکته‌ که‌ بانک‌ مرکزی‌ منابع لیزینگ‌ را حداکثر با نرخ‌ ‌۱۷‌ درصد و بدون‌ دریافت‌ کارمزد اعلام‌ کرده‌ است‌ تصریح‌ می‌ کند:‌ فعالیت‌ لیزینگ‌ دارای‌ هزینه‌ های‌ اداری‌ و خطرپذیری‌ سرمایه‌ گذاری‌ است‌ که‌ یکی‌ از این‌ خطرها پرداخت‌ نشدن‌ اقساط تسهیلات‌ است‌‌ .
رئیس‌ کانون‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ ایران‌ اضافه‌ می‌ کند‌: متقاضیان‌ تسهیلات،لیزینگ‌ را مرجع اعطای‌ وام‌ تلقی‌ می‌ کنند در حالی‌ که‌ فعالیت‌ لیزینگ‌ اجاره‌ داری‌ است‌‌.
نوح‌ پیشه‌ می‌ افزاید‌: هم‌ اکنون‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ بویژه‌ شرکت‌ لیزینگ‌ پارسیان‌ در ده‌ زمینه‌ فعالیت‌ می‌ کنند که‌ خودرو فقط یکی‌ از آنهاست.‌‌
وی‌ می‌ گوید‌ : هم‌ اکنون‌ ‌۲۸۰‌ شرکت‌ لیزینگ‌ در کشور ثبت‌ شده‌ است‌ که‌ ‌۱۱‌ شرکت‌ از این‌ میان‌، بیش‌ از ‌۹۰‌ درصد بازار لیزینگ‌ خودرو را در اختیار دارند‌
نوح‌ پیشه‌ برخی‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ را یا اصلا فعال‌ نمی‌ داند و یا شرکتهایی‌ توصیف‌ می‌ کند که‌ محصولات‌ آنها بسیار محدود است‌‌.
لیزینگ‌ در ایران‌ قدمتی‌ در حدود سه‌ دهه‌ دارد‌.
این‌ صنعت‌ از سال‌ ‌۱۹۷۰‌ به‌ بعد در اقتصاد کشورهای‌ در حال‌ توسعه‌ آسیایی‌ و آمریکای‌ لاتین‌ و در تیر ماه‌ ‌۱۳۵۴‌ با سرمایه‌ گذاری‌ بخش‌ خصوصی‌ کشور و مشارکت‌ مالی‌ و دانش‌ فنی‌ فرانسویان‌ در ایران‌ شکل‌ گرفت‌‌ .
در این‌ زمان‌ اولین‌ هسته‌ تشکیلاتی‌ لیزینگ‌ بنام‌ شرکت‌ لیزینگ‌ ایران‌ با سرمایه‌ یکصد میلیون‌ ریال‌ تاسیس‌ شد و فعالیت‌ خود را در زمینه‌ اعطای‌ تسهیلات‌ اعتباری‌ اجاره‌ ماشین‌ الات‌ و تجهیزات‌ صنعتی‌ آغاز کرد‌.
دو سال‌ بعد، دومین‌ شرکت‌ نیز باز با کمکهای‌ مالی‌ و دانش‌ فنی‌ فرانسویان‌ و مشارکت‌ سرمایه‌ ای‌ چند بانک‌ بنام‌ آریا لیزینگ‌ تاسیس‌ شد و آغاز به‌ کار کرد‌
هر دو شرکت، اکنون‌ نیز به‌ صورت‌ گسترده‌ و فعال‌ در بازار پول‌ و سرمایه‌ کشور حضور دارند‌ .
سرمایه‌ شرکت‌ لیزینگ‌ ایران‌ در حال‌ حاضر معادل‌ یکصد میلیارد ریال‌ است‌ که‌ به‌ بانک‌ تجارت‌، کارکنان‌ آن‌ و مردم‌ تعلق‌ دارد و عمدتا در زمینه‌ اجاره‌ انواع‌ خودروهای‌ سبک‌ و سنگین‌ فعالیت‌ می‌ کند‌.
دومین‌ شرکت‌ نیز که‌ ابتدا به‌ پی‌ خرید ایران‌ و سپس‌ به‌ شرکت‌ لیزینگ‌ صنعت‌ و معدن‌ تغییر نام‌ داد، با سرمایه‌ چهارصد میلیارد ریال‌ که‌ صد درصد آن‌ متعلق‌ به‌ بانک‌ صنعت‌ و معدن‌ است‌ با تاسیس‌ ‌۱۲‌ شعبه‌ در سرتاسر ایران‌ به‌ عنوان‌ یکی‌ از بزرگترین‌ شرکتهای‌ لیزینگ‌ در زمینه‌ اعطای‌ تسهیلات‌ اعتباری‌ اجاره‌ انواع‌ تجهیزات‌ صنعتی‌، خطوط تولید و خودروهای‌ سبک‌ و سنگین‌ اشتغال‌ دارد‌.
با بروز تحولات‌ ناشی‌ از انقلاب‌ عظیم‌ اسلامی‌، فعالیتهای‌ دو شرکت‌ یادشده‌ متوقف‌ شد و در سال‌ ‌۱۳۶۰‌ با ایجاد تغییرات‌ اساسی‌ در پیکره‌ سهامی‌ آنها تعلق‌ سهام‌ شرکت‌ لیزینگ‌ ایران‌ به‌ بنیادهای‌ شهید و مستضعفان‌ و بانک‌ تجارت‌ و سهام‌ شرکت‌ پی‌ خرید ایران‌ به‌ پنج‌ بانک‌ دولتی‌ مجددا آغاز بکار کردند‌ .
از سوی‌ دیگر لیزینگ‌ اجاره‌ اعتباری‌ در قانون‌ عملیات‌ بانکی‌ بدون‌ ربا مصوب‌ دیماه‌ ‌۱۳۶۲‌ تحت‌ عنوان‌ عقد اجاره‌ به‌ شرط تملیک‌ که‌ نوعی‌ از عملیات‌ لیزینگ‌ مالی‌ است‌، مشروعیت‌ یافت‌ و دستورالعملهای‌ اجرایی‌ آن‌ تدوین‌ و
ابلاغ‌ شد. ولی‌ از آنجا که‌ اجرای‌ این‌ عقد کلا به‌ نظام‌ بانکی‌ سپرده‌ شد و بانکها بدلیل‌ گستردگی‌ حجم‌ فعالیت‌ و بوروکراتیک‌ بودن‌ ساختار عملیاتی‌ آنها، رغبتی‌ به‌ فعالیت‌ در این‌ صنعت‌ از خود نشان‌ ندادند به‌ جز بانک‌ مسکن‌ که‌ در زمینه‌ اجاره‌ به‌ شرط تملیک‌ واحد های‌ مسکونی‌ فعال‌ شد در سال‌ ‌۱۳۷۳‌ اولین‌ هسته‌ تشکیلاتی‌ لیزینگ‌ خصوصی‌ بنام‌ شرکت‌ پارس‌ لیزینگ‌ پای‌ به‌ عرصه‌ بازار گذاشت‌ و بدین‌ ترتیب‌ طلیعه‌ ایجاد شرکتهای‌ خصوصی‌ لیزینگ‌ در کشور نمودار شد‌.
نگاهی‌ گذرا به‌ سیر تحولات‌ لیزینگ‌ در ایران‌ حاکی‌ از این‌ واقعیت‌ است‌ که‌ این‌ صنعت‌ عملا از نیمه‌ دوم‌ سال‌ ‌۱۳۷۹‌ به‌ صورت‌ جدی‌ و تاثیرگذار در بازار پول‌ و سرمایه‌ کشور شروع‌ به‌ رشد و نمو کرده‌ است‌‌.
تا پایان‌ سال‌ ‌۱۳۸۰‌ تعداد ‌۱۵‌ شرکت‌ لیزینگ‌ وابسته‌ به‌ کارخانجات‌ دولتی‌ و خصوصی‌ خودروسازی‌، نظام‌ بانکی، صاحبان‌ صنایع و افراد حقیقی‌ در کشور به‌ منصه‌ ظهور و فعالیت‌ رسید.‌
سالهای‌ ‌۱۳۸۲‌/‌۱۳۸۱‌ را باید سرآغاز جهش‌ لیزینگ‌ در کشور دانست‌ بطوریکه‌ در این‌ سالها ‌۴۷‌ شرکت‌ لیزینگ‌ تاسیس‌ و وارد چرخه‌ فعالیت‌ شدند و بدین‌ ترتیب‌ تا پایان‌ سال‌ ‌۱۳۸۲‌ تعداد شرکتهای‌ لیزینگ‌ در این‌ عرصه‌ به‌ ‌۶۱‌ شرکت‌ رسید.‌
ادامه‌ این‌ رشد و پیوستن‌ تعداد ‌۱۳۷‌ شرکت‌ در سال‌ ‌۱۳۸۳‌ بوضوح‌ نشانه‌ استقبال‌ شدید و بی‌ سابقه‌ بخش‌ خصوصی‌ از ورود به‌ این‌ صنعت‌ و استفاده‌ از این‌ ابزار و شیوه‌ اعتباری‌ برای‌ کسب‌ منافع مشروع‌ و مطمئن‌ در زمینه‌ مبادلات‌ کالا
بویژه‌ خودرو است.‌‌
ادامه‌ روند تاسیس‌ شرکت‌ های‌ لیزینگ‌ خصوصی‌ در هفت‌ ماهه‌ اول‌ ‌۱۳۸۴‌ و وارد شدن‌ تعداد ‌۷۳‌ شرکت‌ به‌ جرگه‌ فعالیت‌ موجب‌ شد تعداد شرکتهای‌ ثبت‌ شده‌ در کشور تا پایان‌ مدت‌ یادشده‌ طبق‌ امارهای‌ موجود به‌ ‌۲۷۱‌ شرکت‌ با سرمایه‌ ثبتی‌ بیش‌ از ‌۲۵۰۹‌ میلیارد ریال‌ برسد‌
در حال‌ حاضر نیز بیش‌ از ‌۲۸۰‌ شرکت‌ لیزینگ‌ در کشور فعال‌ هستند‌ .
منبع : carx1