پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا


برخی والدین مشکلا‌ت و رفتارهای فرزندان‌شان را جدی نمی‌گیرند


برخی والدین مشکلا‌ت و رفتارهای فرزندان‌شان را جدی نمی‌گیرند
● کودکان افسرده را می‌توان احیا کرد
«دانش‌آموزان ابتدایی ما عادت كرده‌اند كس دیگر جای آنها یاد بگیرد، فكر كند و پاسخ دهد. متاسفانه اختلا‌لا‌ت یادگیری در این سن بسیار شایع است و موجب بروز برخی مشكلا‌ت در بزرگسالی می‌شود.حیرت تمام وجودشان را فراگرفته، حیرت از این‌كه سایه‌وار پابه‌پای فرزندان خود روز و شب می‌گذرانند اما فرسنگ‌ها از دنیای بزرگ آنها فاصله دارند.با تمام وجود، یكپارچه گوش می‌دادند تا مبادا از نیازهای دلبندانشان گفته شود و آنها با بی‌توجهی به این سخنان ذره‌ای در وظیفه مادرانه خود كوتاهی كنند.والدین دانش‌آموزان مقطع ابتدایی دبستان پسرانه دلخواسته در جلسات مشاوره‌ای حضور دارند كه در آن پیرامون مشكلا‌ت روانی و تحصیلی شایع در سنین ۷ تا ۱۱ سال از سوی روانشناسان راهنمایی می‌شوند.هر چند كه این جلسات در همه مدارس باب نیست و بسیاری از مدیران از این طرح استقبال نمی‌كنند.مشاور در این جلسه، با ارائه روش‌هایی برای یادگیری مفیدتر خطاب به مادران می‌گفت كه سعی كنید درست یاد گرفتن را از حالا‌ به آنها آموزش دهید.
والدین می‌آموزند مشاوره با حركتی كند از اوایل دهه ۷۰ در نظام آموزش و پرورش شكل گرفت. یك نمونه از آن به این شكل بود كه در دبیرستان شخصی به عنوان مشاور ساعاتی را در روز در مدرسه حضور می‌یافت و دانش‌آموزان هنگام مواجهه با مشكل به این افراد مراجعه می‌كردند و در اكثر مواقع نیز به نتیجه دلخواهشان دست نمی‌یافتند. و گاهی نیز به دلیل قرار گرفتن در دوران بحرانی نوجوانی و جوانی در هنگام بروز مشكلا‌ت روحی علا‌قه‌مند بودند به مشاوران مدارس مراجعه كنند اما از این كار امتناع می‌كردند، چرا كه معتقد بودند ممكن است مسئولا‌ن مدارس و یا والدین‌شان از حریم خصوصی آنها مطلع شوند ... .بنابراین تا به اینجا به نظر می‌رسد مشاوران در نظام آموزش و پرورش آنچنان كه باید در ظرف این سال‌ها به وظیفه خطیر خود توجه كافی و لا‌زم را نداشته‌اند بنابراین نیازمند یك تحول در این عرصه احساس می‌شد.عمده فعالیت مشاورین در مدارس، مشاوره و سازگار كردن دانش‌آموزانی است كه دچار اختلا‌لا‌ت روحی و روانی هستند.مشاوران در عین حال به مشاوره تحصیلی نیز می‌پردازند. مشاوره‌های تحصیلی براساس نمره، رغبت، نیازهای جامعه در پایان دوره متوسطه صورت می‌گیرد.او در ادامه ورود اولیا دانش‌آموزان به عرصه مشاوره را مهم ارزیابی می‌كند و می‌گوید: در طول سال‌های ابتدایی این طرح جای خالی اولیای دانش‌آموزان احساس می‌شد و براساس برنامه‌ریز‌ی‌ها مقرر شد در راستای هدایت تحصیلی، اولیا به شكل مستمر، با مشاورین مدارس مرتبط باشند بنابراین مشاوره‌های مستمر در سال تحصیلی ۴ جلسه ۳ ساعته برای مقاطع مختلف تحصیلی به وجود آمد.مریم سخایی از اولیای حاضر در جلسات مشاوره است كه می‌گوید: «وقتی در این جلسات مشكلا‌ت و نیازهای فرزندم گفته می‌شود، من می‌توانم او را بسنجم و نقاط ضعف و قوت او را بشناسم و این خیلی خوب است اما یك بار در سال، زمان كمی است.اگرچه مدیركل دفتر برنامه‌ریزی و مشاوره در ادامه اظهارات خود اذعان می‌كند كه آموزش و پرورش نیز در مدت زمان این جلسات دچار مشكل است و تلا‌ش می‌كند ۵ دقیقه مشاوره به ازای هر دانش‌آموزا را به ۸ دقیقه برساند.اما می‌توان گفت با افزایش ۳ دقیقه‌ای این جلسات هنوز این خلا‌ خونمایی می‌كند و به گفته روانشناسان با افزایش نقش مشاوره در زندگی اجتماعی می‌توان از بسیاری از آسیب‌ها پیشگیری كرد.مهدی توسلی از مشاورینی است كه ازسال ۷۵ در آموزش و پرورش فعال است. او پیرامون ارزیابی خود از برگزاری جلسات می‌گوید: این كلا‌س‌ها از این خیابان به آن خیابان باید متفاوت باشد. سطح سواد، فرهنگ و حتی انگیزه مدیران مدارس نیز شرط است اگر برنامه‌ریزی‌ها دقیق باشد و مدرس بتواند با اولیا بهتر ارتباط برقرار كند، بازدهی این كلا‌س‌ها مفیدتر خواهد بود، هر چند كه برخی از مدرسان به سرفصل‌ها توجهی نمی‌كنند.او از شایع‌ترین مشكلا‌ت دانش‌آموزان در دوران ابتدایی می‌گوید: «اختلا‌لا‌ت شایع در این مقطع مشكلا‌ت اضطرابی مانند شب ادراری و ناخن جویدن است، اختلا‌لا‌ت خلقی، ناسازگاری و پرخاشگری را دربرمی‌گیرد و همچنین اختلا‌لا‌ت رایج پیش‌فعالی و افت تحصیلی در زمره اختلا‌لا‌ت رایج است.به طور قطع می‌توان گفت منشا تمام این اختلا‌لا‌ت را در مسایل روحی و روانی و چگونگی ارتباط میان والدین در دوران بارداری می‌توان جست‌وجو كرد.وی در ادامه می‌گوید: اگر فرزند پس از تولد دچار مشكلا‌ت روحی و روانی شده باشد در صورتی كه رفتار والدین پس از تولد متعادل شده باشد كنترل مشكلا‌ت در دوران كودكی بسیار راحت‌تر انجام می‌شود و هنوز مشكل وارد مرحله حاد نشده است و در مرحله مزمن قرار دارد. كه با هزینه كم و همكاری والدین قابل درمان است.آنچه بدیهی است آن است كه هنوز در بین خانواده‌های ایرانی از خشونت به عنوان دستاویزی برای سر به راه كردن فرزنداشان بهره‌می‌برند.توسلی خشونت را در خانواده‌های ایرانی تقسیم بندی شده می‌داند« این موضوع در حال حاضر با سطح سواد و وضعیت اشتغال رابطه مستقیم دارد.»
اصولا‌ طبقه متوسط و مرفه جامعه از روش‌هایی چون قطع ارتباط و محروم‌سازی استفاده می‌كنند، اما در مناطق جنوبی كه مسایل اقتصادی حادتر است والدین با اولین جرقه، تنبیهات بدنی را راحت‌ترین راه برای تربیت مورد استفاده قرار می‌دهند.در حال حاضر عمده‌ترین مشكلا‌ت خانواده‌های ایرانی كمبود اطلا‌عات و آگاهی است توسلی با بیان این مطلب اضافه می‌كند: اگر والدین ۱۰ سال قبل از تولد فرزندانشان تربیت فرزندانشان را بیاموزند بسیاری از مشكلا‌ت كودكان قابل حل می‌شود. چرا كه قریب ۹۹ درصد مشكلا‌ت كودكان و دانش‌آموزان مقطع ابتدایی از سوی والدین قابل حل است.وی همچنین می‌افزاید: برای مثال اگر والدین بدانند چه عواملی موجب بروز ناسازگاری می‌شود از وقوع آن پیشگیری می‌كند یا این‌كه اوایل بروز چنین مشكلی آن را برطرف می‌كنند ولی در حال حاضر در جامعه امروز ایران والدین حتی مشكلا‌ت فرزندانشان را باور ندارند، چه رسد به این‌كه بخواهند بیماری روحی فرزندانشان را بهبود بخشند.
منبع : روزنامه حیات نو