۹ دی ـ ۳۰ دسامبر ـ قانون اساسی ۱۹۰۶ امضاء شد

در این روز در سال ۱۲۸۵ خورشیدی (۳۰ دسامبر ۱۹۰۶ میلادی) مظفر الدین شاه قاجار مصوبه قانون اساسی را كه با اجرای آن نظام حكومتی ایران به مشروطه سلطنتی تبدیل می شد امضاء كرد و ده روز بعد هم درگذشت.
این قانون دارای ۵۱ اصل بود كه بعدا اصلاحیه هایی به نام متمم بر آن اضافه شد. طرح قانون اساسی سال ۱۹۰۶ میلادی كه عنوان آن را در آن زمان « نظامنامه » گذارده بودند به جای مجمع موسسان، توسط چندحقوقدان و سیاستمدار انشاء، و درمجلس شورا كه اعضای آن نیز به صورت خاص تعیین گردیده بودند تصویب شده بود و احتمالا نفود خارجی در تدوین آن بی تاثیر نبوده است. نخستین جلسه مجلس در كاخ گلستان تشكیل شده بود كه بعدا به میدان تاریخی بهارستان منتقل شد و بربالای سردر مجلس علامت «عدل مظفر» را نصب كردند زیرا كه مظفر الدین شاه گفته بود كه مشروط كردن اختیارات شاه و دولت ، آرزوی قلبی و همیشگی او بوده است. علامت« دل مظفر» كه یك شیئ ملی و تاریخی است پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، دیگر در محل خود دیده نمی شود!.
مروری برتاریخ مشروطیت ایران نشان می دهد كه اعضای پارلمان ایران را تقریبا همیشه طبقه خاصی تشكیل می دادند و یا كسانی بودند كه نامشان آشنا بود و یا این كه كوشیدند مردم با نام انان آشنا شوند به علت سوء استفاده طولانی از انتخابات در ایران، هنوز همه ایرانیان آن طور كه باید به اهمیت انتخابات و نقش قاطع آراء خود پی نبرده اند.از سال ۱۳۵۹ خورشیدی به این سوی نیز به دلیل كمبود رسانه حرفه ای و مستقل در ایران، مردم آن چنان كه باید با جزئیات دمكراسی آشنا نشدند.
محمدعلی شاه نخستین فردی بود كه به رعایت قانون اساسی سوگند یاد كرد و شاه شد ، ولی زودتر از همه زیر سوگند خود زد و مشروطیت را تعطیل كرد.
دوران حكومت مرحوم دكتر مصدق زیاد طول نكشید تا دمكراسی در ذهن مردم نقش بندد . در این دوره ۲۹ ماهه، وی با نطقهای خود و تشویق ایرانیان به تشكیل اجتماعات و دادن رای و خواندن روزنامه كه انتشار آن شرایطی جز خواندن و نوشتن فارسی و سن نداشت و دقت در دادن «رای» و طرح اعتراض نسبت به تصمیمات دولت، آنان را وارد دنیای دمكراسی كرده بود كه پس سقوط دولت او ، عكس آن رفتار شد و مردم هرچه را كه فراگرفته بودند به فراموشی سپردند. حتی تا سالها ، واژه های اعتصاب، تظاهرات، انقلاب و نظایر آنها عملا از كلمات ممنوعه شده بود.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز