تاملی بر سوگواری فاطمه(س) در رحلت رسول خدا(ص)

رابطه فاطمه زهرا(س) با پدرش، تنها یک رابطه دختر و پدری معمولی آن هم در سطح عاطفی نبود و گرنه باید فقط دختر دست پدر را ببوسد و پیش پای او بلند شود، نه اینکه پدر دست دختر را ببوسد و به احترام او از جا بلند شود. طوری که پیامبر اکرم(ص) ایشان را “ام ابیها” به معنای ما در پدر نامیده است. اگر کمی تامل کنیم در این لقب بسیاری از رازها نهفته است. مثلا بعد از مرگ حضرت خدیجه، فاطمه (س)چند ساله برای پدر هم دختر بود و هم مادر و در جنگ‌هایی که پیامبر(ص) جسما خسته و ملول می‌گشت فاطمه(س) بود که وی را دلداری می‌داد. رفتار و برخورد پیامبر هم نشان از آن دارد که عاطفه دختر و پدری آن دو در حدی بسیار بالا بوده است و قطعا هر چه رابطه عاطفی قوی‌تر باشد، جدایی آن هم به صورت رحلت از این جهان دردناک‌تر و سوزناک‌تر خواهد بود. حضرت فاطمه(س) می‌فرمایند: وقتی آیه “لاتجعلو دعاء الرسول بینکم کدعاء بعضکم بعضا”
“رسول خدا را آن گونه که همدیگر را صدا می‌زنید، نخوانید” نازل شد، ترسیدم که رسول خدا(ص) را با لفظ “ای پدر” بخوانم، لذا من هم مثل دیگران پدر را با لفظ “یا رسول‌الله” صدا زدم. ولی پیامبر یک بار، دو بار، سه ‌بار از من روی گردانید، سپس رو کرد به من و فرمود: ای فاطمه این آیه درباره تو و نسل تو نازل نشده است. تو از من هستی و من از تو هستم. همانا این آیه برای (ادب کردن) جفاکاران نازل شده است و می‌توانیم این گونه تفسیر کنیم که واژه “پدر” یا “بابا” نشانه همان پیوند عاطفی است که بین فرزندان نسبت به کسی از وجود او به دنیا آمده‌اند وجود دارد.
روشن است دختری که چنان علاقه و محبتی به پدرش دارد، در سوگ از دست دادن وی چه خواهد کرد و چگونه سوگواری خواهد نمود؟ ناگفته نماند که ناله و سوگواری و گریه فاطمه(س) برای حضرت رسول(ص) دو جنبه دارد: -۱ یکی اینکه به دلیل مهر و عاطفه پدر و فرزندی است که این گریه شامل همه انسان‌هاست چون انسان فطرتا در مرگ هر عزیزی به ناله و گریه می‌افتد.
-۲ اینکه جنبه اختصاصی دارد و آن این است که پدر وی خاتم‌الانبیا است پیامبری که جد بزرگوار فرزندان و ذریه اوست، پدری که کتاب آسمانی خدا معجزه وی بود، پدری که با رفتنش چه چیزها بر سر او آوردند و همسرش را بیست و پنج سال خانه نشین کردند و همه ذریه‌اش را با مظلومیت به شهادت رساندند پدری که با تمام زحماتش برای تشیع باز هم شیعه تنها باقی ماند. در لحظه‌های غمبار رحلت پیامبر اکرم(ص) و واپسین لحظه‌های عمر ایشان در این دنیا، امیر مومنان، فاطمه(س) و حسنین در اطراف بستر رسول خدا حلقه زده و با چشمانی اشکبار نظاره‌گر غروب خورشید رسالت بودند. با توجه به کتاب (بحارالانوار،ج۲۲) حضرت فاطمه در همان حال ناله اظهار داشت “ای رسول خدا، به حقیقت قلبم را از جا کندی و جگرم را آتش زدی، ای امین پروردگار! بعد از تو چه کسی حامی فرزندانم خواهد بود؟ چه کسی برای علی برادر و یاور دین خواهد بود؟ پس از تو چه بر سر وحی و فرمان الهی خواهد آمد؟ در این هنگام بود که پیامبر با خندان کردن لب‌های فاطمه(س) دار فانی را وداع گفت علت شادی فاطمه با توجه به تفاسیر این بود که پیامبر فرموده بودند اولین کسی که به من می‌پیوندد تو هستی.

‌زهرا یوسفی مصری

منبع : روزنامه رسالت