آسیب شناسی سینمای کودک

امسال نیز قصه تكراری اكران سینمای كودك با تعطیلات تابستانی بچه ها و وعده نمایش فیلم هایی چون مربای شیرین، روز كارنامه و... آغاز شد و اكنون در پایان تعطیلات در حالی كه سینمای كودك و وعده های تداوم اكران فیلم به فراموشی سپرده شده است بار دیگر به مناسبت برگزاری جشنواره كودك مطرح شده است.
در آستانه برگزاری بیستمین جشنواره بین المللی فیلم های كودكان و نوجوانان دست اندركاران این سینما از مشكلات و تنگناها، از وضعیت امروز سینمای كودك و از اهمیت برگزاری جشنواره می گویند.
«خسرو معصومی» كارگردان سینمای جشنواره بین المللی فیلم های كودكان و نوجوانان را سكوی پرش آثار این گونه سینمایی به جشنواره ها و بازارهای داخلی و جهانی می داند و معتقد است: آثار سینمای كودك در طول سال های گذشته نقش مهمی در راستای شناخت مخاطبان جهانی از سینمای ایران ایفا كرده اند.این كارگردان سینما می گوید: توفیق فیلم سینمایی «رسم عاشق كشی» در جشنواره های جهانی از طریق نمایش این فیلم در جشنواره كودكان و نوجوانان آغاز شد.وی به نقش مهم جشنواره كودك در تولید آثار سینمایی اشاره كرد و افزود: این جشنواره با ایجاد انگیزه در میان فیلم سازان بقای سینمای كودك را تضمین كرده است.
كارگردان فیلم «رسم عاشق كشی» خواستار حمایت جدی از سینمای كودك و نوجوان شد و خاطرنشان كرد: باید نهادهای ویژه تولید تخصصی فیلم های كودكان و نوجوانان در سینمای كشور افزایش یابد.
وی مشكل اساسی سینمای كودك را بخش توزیع عنوان كرد و گفت: شكل گیری سینماهای شناخته شده با عنوان سینمای كودك و نوجوان و تبلیغ و بازاریابی آثار سینمایی مربوط به این گروه های سنی از ضرورت های سینمای كودك به شمار می رود كه این نقش را در طول سال های گذشته تنها جشنواره كودكان و نوجوانان ایفا كرده است.
وی جشنواره فیلم كودك را محفل مناسبی برای آسیب شناسی این گونه سینمایی معرفی كرد و افزود: حضور كارشناسان سینما از كشورهای مختلف و بحث و تبادل نظر درباره سینمای كودك می تواند به شناخت مشكلات این سینما منجر شود، البته باید نتایج جشنواره كودك به صورت مستمر در طول سال منعكس شود.
معصومی گفت: سینمای كودك و نوجوان از كمبود سرمایه رنج می برد و در میان تهیه كنندگان انگیزه لازم برای تولید آثار این سینما ایجاد نشده است.وی خواستار حمایت جدی مسئولان در بخش سرمایه گذاری سینمای كودك و نوجوان شد و افزود: با راهكارهای مناسب می توان زمینه افزایش سرمایه سینمای كودك را فراهم كرد تا شاهد شكل گیری آثار متنوع در این حوزه باشیم.
«غلامرضا آزادی » فیلمبردار و تهیه كننده سینما گفت : سینمای بلند، سینمای كودك و نوجوان را نابود كرده است . وی خودكامگی سینماداران به همراه بی توجهی نهادهای فرهنگی و آموزشی به ویژه آموزش و پرورش را عامل ناكامی سینمای كودك عنوان كرد و گفت: متاسفانه مسایل سینمای كودك در بین مدیران ارشاد، فارابی و آموزش و پرورش گم می شود.«همه به این نوع سینما به رغم قدرت ، همچون بچه ناقص نگاه می كنند و هیچ گاه حمایت جدی از آن نمی شود.»وی ، سینمای كودك را سالم ترین و پرافتخارترین بخش صنعت فیلم كشور دانست و در عین حال گفت : مایه شرمندگی است كه سالن های آموزش و پرورش خالی و گرد گرفته باشد ولی انبوهی از فیلم نمایش داده نشده در سینمای كودك و نوجوان وجود داشته باشد.
وی كه با فیلم «پل سیزدهم » متقاضی جشنواره سینمای كودك و نوجوان است ، یادآورشد: همه ساله با نزدیك شدن به ایام جشنواره به تعدادی مشخص وام برای تولید فیلم و نمایش در این رویداد كم فروغ داده می شود.
این تهیه كننده ، سینمای كودك را به مغازه ای ورشكسته تشبیه كرد و افزود: جشنواره حكم ویترین و تابلویی برای پررونق نگاه داشتن آن است .وی تصریح كرد: بیماری سینمای كودك و نوجوان را نمی توان با تزریق مسكن ، برطرف كرد چرا كه اساسا قبل از ابتلا هیچ گونه آسیب شناسی صورت نگرفته است .
آزادی گفت : متولیان عرصه فرهنگی برای برپایی رویدادهای تخصصی در بخش های مختلف سینما، هیچ گاه فعالان و كارشناسان را خبر نمی كنند.وی كه تولید فیلم «قبیله من » را برای نخستین بار در مقام كارگردان دستمایه كار قرار داده است ، افزود: این فیلم كودكانه به داستان رشد یك كودك از سال ۱۳۳۰ تا به امروز با نیم نگاهی به مسایل جامعه می پردازد
محمد علی طالبی كارگردان سینمای كودك ، جشنواره بین المللی فیلم های كودكان و نوجوانان را رویدادی ماندگار، تاثیرگذار و جریان ساز دانست و گفت: سینمای كودك ، نیازمند بازاریابی و حضور بین المللی است كه در سایه جشنواره تحقق می یابد.
وی به تثبیت جشنواره فیلم كودك در تقویم فرهنگی كشور اشاره كرد و گفت این جشنواره ، چراغ سینمای كودك را روشن نگاه داشته و در بخش های تولید و توزیع جریان سازی كرده است.
كارگردان فیلم های چكمه ، تو آزادی و كیسه برنج ، تاكید كرد جایگاه مهم جشنواره كودك در پرورش فیلم سازان جوان و بسترسازی برای حضور آن ها در سینمای كشور غیرقابل كتمان است .
طالبی نقش سینمای كودك را در فرایند آموزش و پرورش بسیار حیاتی ارزیابی كرد افزود توجه به جنبه های آموزشی در جشنواره فیلم های كودكان و نوجوانان می تواند باعث افزایش تاثیر آن بر مخاطبان این گروه های سنی شود.وی همچنین روند برگزاری بیست دوره جشنواره فیلم های كودكان و نوجوانان را مثبت ارزیابی كرد و گفت : اگر چه این جشنواره در برخی از دوره ها با افت هایی مواجه شده اما در مجموع از نظر كمی و كیفی ، رو به پیشرفت بوده است. این فیلمساز، تنوع در انتخاب میهمانان خارجی جشنواره فیلمهای كودكان و نوجوان را خواستار شد و تصریح كرد:بسترسازی برای حضور كارشناسان خبره سینمای كودك در ایران از جمله امتیازهای این جشنواره است ولی باید زمینه حضور افراد جدید با ایده های جدید در این رویداد فراهم شود.طالبی گفت: جشنواره فیلم كودك با توجه به ریشه دار بودن و ظرفیت های بالای خود می تواند عاملی در جذب سرمایه های داخلی و خارجی در سینمای كودك باشد.
طالبی كه قصد دارد با دو فیلم در بیستمین جشنواره فیلم های كودكان و نوجوانان حضور یابد درباره آثار خود گفت: فیلم ماه شب چهارده هم اكنون آماده نمایش است كه در صورت انتخاب ، قابلیت جذب مخاطبان كودك و نوجوانان دارد همچنین فیلم «سرخی سیب كال » در آخرین مراحل فنی است كه در تلاشیم این فیلم را به جشنواره برسانیم .
«سیروس حسن پور» كارگردان سینما گفت : نبود ساز و كار مناسب ، فرصت نمایش به آثار كودكانه در سینما نمی دهد.وی یادآورشد: با وجود مشكلات ، تولید فیلم كودكانه امكان پذیر است اما فراهم آوردن امكان نمایش عمومی این گونه آثار بدون حمایت بخش های دولتی ممكن نیست .این كارگردان افزود: ناهمراهی برخی نهادها و عدم حمایت منطقی ، سینمای كودك را به حاشیه رانده و این گونه به تدریج مخاطبان خود را از دست داده است .
حسن پور گفت : مخاطبان سینمای كودك آن را فراموش كردند و در ایران این بخش از سینما پاسخگوی هزینه تولید نیست .كارگردان فیلم های «قطار كودكی » و «چوپان دروغگو» افزود: سینمای كودك به كمك همه سازمان های فرهنگی و آموزشی نیاز دارد.
«محمدابراهیم معیری » كارگردان سینما گفت : وضع تولید فیلم های كودك و نوجوان با وجود نهادهای متعدد فرهنگی و میزان جمعیت این دوره سنی خجالت آور است .وی یادآورشد: تولید چند فیلم معدود برای حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت كودك و نوجوان بی معنا است .كارگردان فیلم تحسین شده «پروانه ها بدرقه می كنند» ، افزود: تولید چند فیلم در سال به بهانه برپایی جشنواره فیلم كودكان و نوجوانان توجیه منطقی و علمی برای بهره گیری از بودجه فرهنگی نیست .معیری به تغییرات حوزه مدیریت سینما اشاره كرد و ادامه داد: امیدوارم مدیران جدید از سینمای فرهنگی و گونه های تخصصی در صنعت فیلم كشور حمایت كنند.
این كارگردان ، ساماندهی حوزه تولید، افزایش توان نمایشی و توجه به جنبه های فرهنگی عرصه فیلم سازی را در دوره جدید اساسی خواند.وی كه با فیلم «آواز قاصدك ها» متقاضی جشنواره بین المللی فیلم های كودكان و نوجوانان است ، افزود: این فیلم با محور نوجوانان ، داستان پسری است كه می خواهد در شهر و دیار خود منشأ سازندگی باشد.

فرشید علوی

منبع : روزنامه همشهری