خرقه: آئین، پیدایش و تحوّل آن

خرقه یکی از جلوه‌های عمدهٔ تصوّف است که شناخت و تحلیل آن در بستر تاریخ و مطالعهٔ کیفیت شکل‌گیری و تحوّل آن می‌تواند در شناخت تصوّف اسلامی به‌عنوان جریان عظیم‌اندیشگی ـ اجتماعی بسیار مؤثر باشد. از زمانی‌که خرقه به‌عنوان شعار رسمی تصوّف درآمد و مهم‌ترین مایهٔ تمایز صوفی از دیگران شد، به‌ همراه تحوّلاتی که در نظام تصوّف پدیدار می‌شد خرقه نیز دچار تحوّل و دگرگونی، و تنوّع و گوناگونی می‌گردید. به همین علت، فهم دقیق تاریخ پیدایش خرقه و کشف کیفیّت
راهیابی تدریجیِ تنوع، تکّلف و تصّنع در آن، در واقع، کشف روند تحوّل تصوّف از خلق تا ابتذال است.

حسین حسن‌پور آلاشتی
استادیار دانشگاه مازندران

منبع : پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی