شنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 11 May, 2024
مجله ویستا

سناریوی تجزیه عراق


سناریوی تجزیه عراق
درحالی که جمهوری خواهان با کوبیدن بر طبل جنگ از عراق بجز ویرانه ای باقی نگذاشته اند دموکراتها نیز با طرح غیر الزام آور سناتورجوزف بایدن رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا و یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری در سال۲۰۰۸ در صدد تجزیه عراق به سه منطقه شیعه نشین،سنی نشین وکردنشین بر آمدند.
هر چند با توجه به غیر الزامآور بودن این طرح وهمچنین مخالفتهای موجود درعراق ابتکار بایدن و هم‌حزبی‌های وی مصرف داخلی داشته و وازحد واندازهای یک برنامه تبلیغاتی فراتر نمی رود با این وجود دموکرات‌ها در شعارهای خود بارها اعلام کرده‌اند که اگر عراقی‌ها نمی‌خواهند کنار یکدیگر زندگی کنند، چرا سربازان آمریکایی باید بابت آن جان خود را از دست دهند! از این‌رودر صورت پیروزی دموکراتها در انتخابات نوامبر۲۰۰۸ جایگزینی سناریوی تجزیه به جای سناریو اشغال محتمل می باشد. این درحالی که هر دو سناریو در تعارض آشکار با منافع ملی عراق و تمامیت ارضی این کشور است.
اینکه دموکراتها برغم زنده به گور شدن سناریو تجزیه عراق در سالهای ابتدایی اشغال عراق سعی در نبش قبر آن می کنند حکایت ازسردرگمی مقامات آمریکایی درحل چالشهای پیش روی این کشور در عراق دارد.
زمینگیر شدن ماشین جنگی آمریکا در عراق بر هیچ کس پوشیده نیست این نه تنها از تلفات وسردرگمی دولت اشغالگر آمریکا در عراق هویداست بلکه تغییر در چیدمان مقامات ارشد کاخ سفید وسریال استعفاهای اطرافیان‌بوش نیز گواه بر شکست سیاست های جنگ طلبانه آمریکا می باشدالبته گفتنی است، سرپوش نهادن بر شکست درعراق با ارائه طرح هایی مثل تجزیه عراق بدون توجه به مسائل ریشه ای بحران عراق نشان از ضعف کلیدی نهادهای تصمیم گیرنده درآمریکا و نا آشنایی سناتورهایآمریکایی بامسائل عراق ومنطقه خاورمیانه است چراکه اگر به قومیتهاو ترکیب جمعیت ساکن در این کشور بحران زده دقت کنیم عدم آگاهی سناتور بایدن و ۷۵سناتور دیگر که به تجزیه عراق رای مثبت دادند روشن می شود. مبنای ارائه این طرح سکونت کردها در شمال عراق، پیروان شیعه در جنوب و سنی‌ها در غرب عراق می باشد، حال آنکه بررسیهای جمعیت شناسی عراق در سالهای اخیرنشان می دهد که جمعیت شهرهای بزرگ همانند بغداد، بصره، کرکوک و موصل که دارای رشد سریع هستند موجب آمیختگی هر چه بیشتر قومیتهای ساکن این شهرها شده است. از ۲۸ میلیون نفر جمعیت عراق بیش از ۱۵ میلیون نفر ساکن شهرها هستند و این تعداد براثر نا امنی ووضعیت بد اقتصادی ومعیشتی در شهرهای کوچکتر و دهات دائما در حال افزایش می باشد. از نقطه نظر قومی بیش از ۷۵ درصد ساکنان عراق عرب هستند. کردها اقلیت ۱۵ تا ۲۰ درصد را تشکیل می‌دهند.. از طرفی برخلاف منطقه کردنشین شمال عراق که جمعیت یکدستی دارد مناطق شیعه‌نشین و سنی‌نشین مرکز و جنوب این کشورچنان در یکدیگر تنیده شده‌اند که جداسازی آنان امکانپذیر نیست وچه بسا پافشاری روی این گزینه عواقب ناگواری در بی ثباتی عراق ونا امنی منطقه بحران زده خاورمیانه داشته باشد بدیهی است چنان که شاهدیم هیچ یک از کشورهای همسایه با توجه به بالا بودن ریسک این طرح حاضر به قبول وپذیرش آن نشدند ، اما اینکه جانشین احتمالی دموکرات بوش نیز بخواهد چنین مسیرپرخطری رادرآینده انتخاب کند بستگی به تحولات خاورمیانه و ایالات متحده خواهد داشتدر همین راستا ، نگاهی گذرا به تاریخ سیاسی عراق نشان می دهد که طی قریب ۸۰ سال گذشته عراقیها توانسته‌اند از مجموعه نامتجانس قومیتهای مختلف که ماحصل استعمارپیر بوده، شالوده‌های یک دولت-ملت را بریزند و حداقل با حضور چشمگیر در چند انتخابات آزاد در سالهای اخیر علاقه و تمایل خود را به حفظ تمامیت ارضی این کشورجنگ زده به اثبات رساننداینکه بدون توجه به خواست یک ملت سرنوشت شان در مجلس سنای کشور دیگری رقم خورد اوج یک جانبه گرایی و بی اعتنایی آمریکا به مندرجات منشور سازمان ملل می باشد که صراحتا حق تعیین سرنوشت یک ملت را در دستان خود آنهاقرار داده است.
منبع : روزنامه رسالت