پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

فناوریهای قرن ۲۱ در خدمت امنیت


فناوریهای قرن ۲۱ در خدمت امنیت
فجایع ناشی از جنگ همچنان ادامه دارد، اما بشر هنوز به تكامل تكنیكها و ابزار جنگی می اندیشد. رشد روزافزون علوم و فناوری به سرعت نحوه تأمین امنیت ملی و شكل ظاهر جنگها و البته نه ماهیت و انگیزه های آنها را تغییر می دهد.
گزارش نوامبر ۲۰۰۱ سازمان سیا درباره سناریوهای مختلف مربوط به توسعه فناوری تا سال ۲۰۱۵ اهمیت علوم و فناوری را در تأمین امنیت ملی نشان می دهد.
در این گزارش آمده: «كارشناسان تأكید دارند امنیت ملی و اقتصادی آمریكا در سالهای پیش رو بی هیچ شبهه ای به ادامه رهبری جهانی این كشور در عرصه ابداع و علوم و فناوری زنجیر شده است.»
به همین دلیل دولت بوش اعلام كرده است در سال مالی ۲۰۰۳ در مقایسه با سالهای قبل، بیشترین حق تقدم به سرمایه گذاری در علوم، مهندسی و تعلیم و تربیت داده شده است. انستیتو ملی استاندارد و فناوری آمریكا سال ۲۰۰۳ از اجرای ۷۵ برنامه علمی مرتبط با دفاع علیه تروریسم پشتیبانی كرد. در این راستا تیم كاری بوش معتقد بود برای حفاظت از سلامتی شهروندان آمریكایی و تأمین امنیت اقتصادی، ملی و حفاظت از مرزها فناوریهای اطلاعاتی پیشرفته مورد نیاز است. با همین توجیه، اصطلاحاً در جنگ علیه تروریسم، سرمایه گذاری زیربنایی دولت آمریكا در گسترش فناوریهای اطلاعاتی و سلاحهای پیشرفته افزایش یافت. فناوری اطلاعاتی (IT) عرصه ای است كه آمریكاییان اصرار دارند باید به سرعت و به طور مداوم توسعه یابد تا رهبری تكنولوژیكی آمریكا برای تأمین امنیت ملی و توسعه اقتصادی حفظ شود.
واقعیت این است كه كشورهای جهان دستیابی به فناوریهای نوین برای پیروزی در عرصه های نبرد مستقیم، بهره برداریهای اطلاعاتی، بیوتروریسم، اطلاعات جاسوسی و تحلیل آنها واقعیت سیستمهای ساختاری دیجیتال برای نظارت بر موزه های ملی و... را در قرن ۲۱ لازم می دانند.
گسترش فناوری برای دارندگان آن زمینه سلطه سریع نظامی بر حریف همزمان با كاهش وابستگی به قدرت جسمی بشر را فراهم می كند. در عین حال فضای مانور دسته های نظامی نیز افزایش می یابد. به كارگیری روباتها و اتوماتیك شدن سلاحها ضعف بشر را در نبرد جبران می كند، موقعیتهای ریسك پایین می آید و سیستم كارایی بیشتری پیدا می كنند. ماهواره های حساس به نشانه های مشكوك و تغییرات آب و هوایی به پاسخگویی به حملات تروریستی كمك می كنند. میزان پیشرفت رایانه ها و فناوری اطلاعاتی به لطف توسعه توانایی ترانزیستورها هر ۱۸ ماه افزایش می یابد و رایانه های پیشرفته برای ذخیره اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل جاسوسی و بهبود عملكرد سیستمهای دفاعی و واكنش در زمان بحران تواناتر می شوند. رمزنگاری پیشرفته و ترجمه زبان و تشخیص رمزهای سخنرانی در عملیات مشترك از جمله فناوریهای جدید برای ایجاد ارتباطات امن هستند. ایجاد شبكه های خود التیام یابنده پس از صدمات احتمالی در شبكه های بی سیم و باسیم و بهبود سیستم سلاحهای خودكار، طراحی نرم افزار با اطمینان بالا برای سیستمهای موشكی در هنگام بحران از موارد دیگر كاربرد فناوری برای تأمین امنیت است.
شكل و كارایی سلاحها نیز دستخوش تغییراتی می شود. جریانات اطلاعاتی با استفاده از امواجه، تصاویری چند طیفی به دست می دهند و چارچوب زمانی كنش ها و واكنش ها به میلی ثانیه خواهدرسید، در نتیجه سلاح های هوشمند برای واردآوردن ضربات دقیق و اصطلاحاً جراحی مانند تواناتر خواهندشد. ماشین های جنگی بدون راننده و بی نیاز از نیروی انسانی گسترش پیدا می كنند و هواپیماها نیز ازا ین روش بیش از پیش سود خواهندبرد. ابعاد ماشین های جنگی نیز كوچك می شود. كاهش جثه ماشین های جنگی هزینه محصولات نظامی را پایین می آورد. این ماشین ها مقابل آتش مقاوم خواهندشد. كشتی ها و زیردریایی ها هم از این تركیبات جدید سود می برند. بیشتر این پیشرفت ها در حوزه نظامی مرهون «نانوتكنولوژی» است.
ایجاد امنیت با استفاده از نانوتكنولوژی
نانو تكنولوژی ، یكی از شش فناوری راهبردی قرن ۲۱است. محققان احتمال می دهند این شش فناوری تأثیربزرگی برامنیت ملی كشورها باقی بگذارد. این فناوری ها عبارتند از: ژن درمانی، ارتباطات بی سیم، درك تصویر (Image understanding) ، شبیه سازی و اندام سازی به شكل سفارشی (tailored organism) میكرو الكترومكانیكال و نانو تكنولوژی.
از میان اینها نانوتكنولوژی قرن ۲۱ را با «اتم» درهم خواهد آمیخت. گسترش نانوالكترونیك با ایجاد امكانات برای احاطه بیشتر براطلاعات به مانورهای نظامی قدرت و دقت بیشتری می دهد. افزایش استفاده از سیستم اتوماسیون روبات ها ضعف بشری را در امور نظام جبران می كند و از خطرات احتمالی برسر راه دسته های نظامی می كاهد و عملكرد ماشین های نظامی را بهبود می بخشد. با كار برروی سیستم های نانوتكنولوژی چندهزار پوند از وزن هواپیماهای پرنده بی خلبان كاسته می شود. نتیجه آنكه این هواپیماها می توانند مأموریت های طولانی تری انجام دهند و چابكی جنگنده هادر مانورها افزایش می یابد. هواپیماهای جنگی آینده دیگر به خلبان متكی نخواهندبود كه این امر اثربخشی مأموریت ها را افزایش می دهد. در واقع نانو تكنولوژی به معنای وزن سبك، قدرت بالا و عملكرد بهتر برای ماشین ها و مأموریت های نظامی است كه احتمال شكست و ریسك را پایین می آورد. بهبود سنسورها نیز حساسیت در مقابل حملات موشكی، بیولوژیكی و شیمیایی را افزایش می دهد. طراحی سیستم های مورد استفاده در مونیتورینگ موشكی بهبود می یابد و تركیب نانوتكنولوژی و میكرو الكترومكانیكال كنترل سیستم های دفاع موشكی را نیز بهتر می كند.
یك سناتور آمریكایی می گوید: «نانو تكنولوژی، ظرفیت زیادی برای جنگ با توریسم ایجاد می كند.»
دو مؤلف آمریكایی نیز كتابی با عنوان «نانوتكنولوژی و امنیت سرزمین؛ سلاح های جدید برای جنگ های جدید» روانه بازار كرده اند و در اثر خود راه هایی را پیشنهاد كرده اند كه بر اساس آنها می توان مقابل تروریسم و تهدیدهای امنیتی مانع ایجاد كرد. در این كتاب توضیح داده می شود كه نانوتكنولوژی چگوه شكل جنگ علیه تروریسم را تغییر می دهد: «سلاح های حساس ساخته شده بر اساس نانوتكنولوژی، سریع و ارزانند واز آزمایش مقابل مواد منفجره، تشعشعات، سلاح های كشتار جمعی و آلودگی های غذایی و آب سر بلند بیرون آمده اند. نانو امكان استفاده از مواد هوشمندی را می دهد كه درم قابل حملات از خانه ها، ادارات و... پاسداری می كنند. تحقیقات مبتنی بر بیومدیكال بر پایه نانو انقلابی در معالجه اثرات حملات شیمیایی وبیولوژیكی و حملات شوك آور و روانی ایجاد می كند. تكنولوژی تولید انرژی مبتنی بر نانو به وابستگی جهان به نفت خاتمه می دهد. تأثیرات ناشی از وارد آمدن صدمه به سیستم های آب و هوایی و تروریسم زیست محیطی با فناوری نانو خنثی می شود و بهبود می یابد...»
همچنین محققان پیش بینی می كنند در جنگ های آینده سربازان تأثیرگذارتر می شوند و با پیشرفت فناوری نانو حتی حملات سرزمینی متوقف می شود. تیم های مسؤول مبارزه با بلایای انسانی و دارویی در هنگام جنگ های شیمیایی و بیولوژیكی، از تلاقی بیولوژی، شیمی و فیزیك در مقیاس نانومتر استفاده شایانی می كنند. تكنیك «بیونانودیوایس» عامل بیماری های خطرناك شیوع یافته توسط دشمن و نیز تأثیرات سلاح های شیمیایی و بیولوژیكی را فوراً در یك جا جمع و كنترل و به اصطلاح «بسته بندی» می كند.
تكنیك «نانواستراكچر» اثر حملات شیمیایی به آب و هوا را كم می كند و حتی تلاقی نانو الكترونیك با بیولوژی مولكولی قدرت گیرنده های بدن را مقابل بیماری ها افزایش می دهد و عملكرد و توانایی واكنش حواس پنج گانه را برای حفاظت از شخص بالا می برد.
طیف كاملی از پیشرفت های نانو تكنولوژی در عرصه های نظامی، ماهواره، هواپیما، كشتی ، زیردریایی، ماشین های آتشبار و... قابل استفاده است.
نانو تكنولوژی به ابزارآلات وماشین های نظامی قدرت و كارآمدی بیشتر می دهد و در ضمن از هزینه ساخت آنها می كاهد. توسعه فناوری نانو، سیستم های نظامی را كمتر به استفاده از نیروی جسمانی بشر نیازمند می سازد و سربازانی كه در خدمت ماشین جنگی یك كشورند نیز با استفاده از این ابزار كارایی بیشتری خواهند داشت و به این ترتیب در قرن ۲۱ اشكال جدیدی از جنگ های پیشرفته در راه خواهند بود.