سه شنبه, ۲۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 14 May, 2024
مجله ویستا


دینام سوخته‌


دینام سوخته‌
در این‌ بین، آنچه‌ كه‌ بیشتر سهامداران‌ GM را‌ نگران‌ كرده، این‌ است‌ كه‌ هیأت‌ مدیره‌ شركت‌ از ارایه‌ پیش‌بینی‌ میزان‌ زیان‌ كل‌ سال‌ خودداری‌ می‌كند‌ و تاكنون‌ هیچ‌ طرح‌ خاصی‌ برای‌ مقابله‌ با مشكلات‌ پدید آمده‌ به‌ اطلاع‌ عموم‌ نرسانده‌ است. در عین‌ حال، دیگر شركت‌ بزرگ‌ خودروسازی‌ آمریكا یعنی‌ فورد كه‌ یك‌ روز بعد از جنرال‌ موتورز گزارش‌ عملكرد خود را منتشر نمود، علیرغم‌ اینكه‌ گزارشش حاكی‌ از سودآوری‌ شركت‌ در فاصله‌ زمانی‌ یاد شده بود، اما نسبت‌ به‌ مدت‌ مشابه‌ سال‌ قبل‌ ۳۸ درصد (یعنی‌ معادل‌ ۲/۱ میلیارد دلار) از سودآوری‌ آن كاسته‌ شده‌ است. از این‌ دو خبر ناگوار كه‌ بگذریم، بدترین‌ شوك‌ برای‌ سهامداران‌ فورد این‌ بود كه‌ هیأت‌ مدیره‌ شركت‌ با منصرف‌ شدن‌ از دستیابی‌ به‌ یك‌ نرخ‌ سود سالانه‌ ۷ میلیارد دلاری‌ تا اواخر سال‌ آینده‌ - كه‌ از سال‌ ۲۰۰۲ برای‌ شركت‌ مقرر شده‌ - بازار خودروی‌ آمریكا را دچار سردرگمی‌ عجیبی‌ كرده‌ است. در مقابل‌ و برخلاف‌ این‌ دو بازنده‌ بزرگ، شاخه‌ آمریكایی‌ شركت‌ دایملر كرایسلر آلمان، با افزایش‌ فروش‌ خود كه‌ به‌ دلیل‌ بكارگیری شیوه‌های‌ جدید بازاریابی‌ به‌ آن‌ نایل‌ آمده، در حال‌ حركت‌ به‌ سمت‌ نوك‌ هرم‌ بازار خودرو آمریكاست؛ هرچند انتظار می‌رود ۱۰ درصد از كل‌ سودآوری‌ این‌ شركت كاسته‌ شود. ‌
سایه ورشكستگی
دو سال‌ پیاپی‌ است‌ كه‌ سایه‌ ورشكستگی‌ بر سر شركت‌های‌ خودروسازی‌ آمریكا سنگینی‌ می‌كند و این‌ شركت‌ها به‌ شدت‌ با كاهش‌ میزان‌ فروش، افزایش‌ غیرمتعارف‌ رقابت‌ داخلی‌ و فشارهای‌ شكننده‌ هزینه‌های‌ بازنشستگی‌ و مراقبت‌های‌ بهداشتی‌ كاركنان‌ جدید و قدیم‌ خود دست‌ به‌ گریبانند. در واقع، با وجودی‌ كه‌ هیچكس‌ تصور نمی‌كند كه‌ فورد و GM امسال‌ یا سال‌ آینده‌ در پی‌ استفاده‌ از مزایای‌ قانونی‌ فصل‌ یازدهم‌ قانون‌ ورشكستگی‌ ایالات‌ متحد آمریكا باشند، اما هر روز احتمال‌ وقوع‌ این‌ حادثه‌ ناگوار برای‌ آنها افزایش‌ می‌یابد.‌ در سه‌ ماهه‌ اول‌ سال‌ جاری‌ میلادی، میزان‌ نقدینگی‌ GM از محل‌ فروش‌ خودرو به‌ ۳ میلیارد دلار رسید كه‌ در نوع‌ خود ۵۰ درصد بیشتر از میزان‌ پیش‌بینی‌ شده‌ برای‌ كل‌ سال‌ بود. به‌ علاوه، با وجودی كه گروه‌ صنعتی‌ جنرال موتورز ۲۶ میلیارد دلار سرمایه‌ نقدی‌ در اختیار دارد، اما روند كاهش‌ سود شركت‌ همچنان‌ ادامه‌ دارد. به‌ نظر شما، این‌ میزان‌ نقدینگی‌ تا كی‌ می‌تواند به‌ GM كمك‌ كند تا هزینه‌های‌ جاری‌ خود را از محل‌ آن‌ پرداخت كند؟ از سوی‌ دیگر، سهامداران‌ GM و فورد باید به‌ خاطر داشته‌ باشند كه‌ شركت‌ خودروسازی‌ MG Rover انگلیس‌ كه‌ در دهه‌ ۷۰ سومین‌ شركت‌ برتر خودروسازی‌ جهان‌ بود، همین‌ یك‌ ماه‌ پیش‌ در كمال ‌ناباوری‌ شهروندان‌ انگلیسی، به‌ ورشكستگی‌ كامل‌ كشیده‌ شد. ‌ یك‌ مسأله‌ مهم‌ دیگر در مورد فورد و جنرال‌ موتورز این‌ است‌ كه‌ هم‌اكنون‌ بار هزینه‌های‌ مربوط‌ به‌ مراقبت‌های‌ بهداشتی‌ و بازنشستگی‌ كاركنان‌ سابق‌ آنها، به‌ یك‌ نسبت‌ تهدیدكننده‌ نزدیك‌ شده‌ است. برای‌ مثال، در حال‌ حاضر در برابر هر یك‌ نفر نیروی‌ كار فعلی‌ جنرال‌ موتورز ۵/۲ نفر بازنشسته‌ و مستمری‌بگیر وجود دارند كه‌ براساس‌ موافقتنامه‌ منعقد شده‌ در سال ۱۹۹۹ میان‌ سه‌ شركت‌ بزرگ‌ خودروسازی‌ آمریكا و اتحادیه‌ كارگران‌ شركت‌های‌ خودروسازی‌ این‌ كشور )UAW(، مزایای‌ تأمین‌ اجتماعی‌ و مراقبت‌های‌ بهداشتی‌ ویژه‌ای‌ برای‌ كارگران‌ صنعت‌ خودروسازی‌ در نظر گرفته‌ شده است. حتی‌ متعاقباً این‌ قانون‌ به‌ جزء لاینفك‌ قراردادهای‌ كاری‌ مبدل‌ گشته است. اما این‌ بذل‌ و بخشش‌ ویژه،‌ اكنون‌ به‌ یك‌ دردسر بزرگ‌ برای‌ GM و فورد تبدیل‌ شده‌ است؛ چرا كه‌ این‌ دو كمپانی‌ خودروسازی‌ از یك‌ سو با كاهش‌ درآمد مواجه‌ بوده‌ و از سوی‌ دیگر، باید بدون‌ هیچگونه‌ اعتراضی‌ مزایای‌ بازنشستگی‌ یاد شده‌ را به‌ كارگران‌ خود پرداخت‌ كنند. البته‌ در اواخر دهه‌ ۹۰ زمان‌ و شرایط‌ بسیار مناسبی‌ برای‌ این‌ دو شركت‌ فراهم‌ شده‌ بود. در آن دهه فروش‌ خودروهای‌ اسپرت‌ و كامیون‌های‌ سبك‌ و نیمه‌ سنگین‌ از بازار بسیار خوبی‌ برخوردار بود؛ به‌ طوری‌ كه‌ GM به‌ تنهایی‌ از محل‌ فروش‌ هر دستگاه‌ خودرو ۱۰ هزار دلار سود خالص‌ دریافت‌ می‌كرد. ولی از آن‌ زمان‌ به‌ بعد، با تشدید فعالیت‌ رقبای‌ آسیایی‌ و اروپایی، روز به‌ روز بر مشكلات‌ این‌ دو خودروساز بزرگ‌ افزوده‌ شد. در این‌ راستا، هم‌اكنون‌ در بازار ثابت‌ فروش‌ سالانه‌ ۱۶ تا ۱۷ میلیون‌ خودرو سراسر جهان، سهم‌ بازار GM از یك‌ سوم‌ به‌ یك‌ چهارم‌ و سهم‌ فورد از یك‌ چهارم‌ به‌ كمتر از یك‌ پنجم‌ كاهش‌ یافته‌ است. البته‌ جنرال‌ موتورز و فورد به‌ این‌ مشكلات‌ بی‌توجه‌ نبوده‌اند. برای‌ مثال، جنرال‌ موتورز از ۸۷۷ هزار نیروی‌ كار خود در ۲۰ سال‌ گذشته‌ به‌ ۳۲۴ هزار كارگر اكتفا كرده‌ است. به‌ علاوه، این‌ شركت‌ نه‌ تنها چند واحد تولیدی‌ خود را تعطیل‌ كرده، بلكه‌ ساخت‌ بسیاری‌ از قطعات‌ و بدنه‌ خودروهای‌ تولیدی‌ خود را به‌ شركت‌های‌ خارج‌ از كشور واگذار نموده‌ است. فورد نیز شبیه‌ جنرال‌ موتورز در خلال‌ سه‌ سال‌ گذشته‌ چند كارخانه‌ تولیدی‌ خود در خاك‌ آمریكا را تعطیل‌ كرده‌ و با كاهش‌ میزان‌ تولیدات‌ قبلی‌ خود، درصدد است‌ تا حد امكان‌ از خودروهای‌ موجود در پاركینگ‌های‌ شركت‌ بكاهد. كاهش‌ زمان‌ توقف‌ خودروهای‌ ساخت‌ شركت‌ در انبار حداكثر تا ۸۱ روز، از دیگر برنامه‌های‌ فورد برای‌ مواجهه‌ با مشكلات‌ پدید آمده‌ است. گفتنی‌ است، زمان‌ توقف خودرو در انبار برای‌ جنرال‌ موتورز معادل‌ ۷۹ روز و برای‌ برخی‌ رقبای‌ خارجی‌ به‌ ویژه‌ كمپانی‌های‌ خودروسازی‌ ژاپنی‌ نظیر تویوتا، هوندا و نیسان‌ تنها ۳۶ روز است. ‌ ولی كاهش‌ تولید یا هر برنامه‌ اصلاحی‌ دیگر تأثیری‌ بر هزینه‌های‌ سنتی‌ این‌ دو شركت‌ بزرگ‌ ندارد، زیرا این‌ هزینه‌ها باید از محل‌ درآمدهای‌ تقلیل‌ یافته‌ دو شركت‌ پرداخت‌ شوند؛ در حالی كه با كاهش‌ درآمدها بر حجم‌ این‌ هزینه‌ها نیز افزوده‌ شده‌ است. در مورد جنرال‌ موتورز این‌ هزینه‌ها كه‌ در سال‌ ۱۹۹۹ معادل ۳/۲ درصد كل‌ درآمدهای‌ شركت‌ می‌شد، اكنون‌ به‌ ۵ درصد كل‌ درآمد شركت‌ بالغ‌ شده‌ است. اما اگر این‌ هزینه‌ها نبود، حتی‌ با این‌ وضعیت‌ نیز میزان‌ سود عملیاتی‌ جنرال‌ موتورز قابل‌ قبول‌ به‌ نظر می‌رسید. این‌ در حالی‌ است‌ كه‌ تا به‌ حال‌ هیچ‌ فكر معقولی‌ درباره‌ این‌ هزینه‌ها صورت‌ نگرفته‌ و از قرار معلوم‌ دولت‌ فدرال‌ هم‌ چشم‌ خود را بر روی‌ مشكلات‌ فعلی‌ این‌ دو خودروساز بزرگ بسته‌ است. اما GM امیدوار است‌ كه‌ اتحادیه‌های‌ كارگری‌ برای‌ كاهش‌ هزینه‌های‌ مربوط‌ به‌ مراقبت‌های‌ بهداشتی، با این‌ شركت‌ همكاری‌ كنند. به‌ همین‌ دلیل، هیأت‌ مدیره‌ GM یكی‌ از مدیران‌ عالی‌رتبه‌ خود را برای‌ یافتن‌ راه‌های‌ خروج‌ از این‌ بن‌بست‌ شكننده، مأمور مذاكره‌ با اتحادیه‌های‌ كارگری‌ كرده‌ است. برخی‌ از كارشناسان‌ و ناظران‌ صنعت‌ خودروسازی‌ آمریكا معتقدند كه‌ جنرال‌ موتورز از اینكه‌ در آستانه‌ وضعیت‌ شروع‌ مذاكره‌ برای‌ استفاده‌ از مزایای‌ فصل‌ یازدهم‌ ورشكستگی‌ آمریكا قرار گرفته‌، بسیار خشنود ‌است. تنها در این‌ صورت‌ است‌ كه‌ اتحادیه‌ كارگران‌ شركت‌های‌ خودروسازی‌ آمریكا )UAW(، مجبور به‌ عقب‌نشینی‌ از موضع‌ قبلی‌ خود به‌ نفع‌ GM خواهد شد. با این‌ اوصاف، به‌ نظر می‌رسد كه‌ در كوتاه‌مدت‌ این‌ دو شركت‌ همچنان‌ با دردسرهای‌ زیادی‌ دست‌ و پنجه‌ نرم‌ كنند. اما در بلندمدت‌ جنرال‌ موتورز با تولید خودروهای‌ سوخت‌ هیدروژنی‌ بدون‌ آلودگی، باز هم‌ به‌ خودروساز خبرساز جهان‌ مبدل‌ خواهد شد
منبع : ماهنامه اقتصاد ایران