دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

۱۵ دی ـ ۵ ژانویه ـ اتوبوسهای بنز آلمانی و اتوبوسرانی شهری تهران


از این روز در سال ۱۳۳۲ (۵۱ سال پیش) خطوط اتوبوسرانی تهران تغییر قیافه دادند و دارای بلیت ژتونی ( پولك فلزی )، باجه بلیت فروشی و اتوبوس بنز شدند كه دولت وقت از آلمان وارد كرده بود. به علاوه خطوط اتوبوسرانی تغییر شماره داده و بر حسب شمالی ـ جنوبی و شرقی ـ غربی بودن مسیر ردیف بندی شده بودند. قبلا هر اتوبوس و یا هر چند اتوبوس متعلق به یك فرد حقیقی بود و نظم و ترتیب وجود نداشت و طرز كار، دلبخواهی بود. از مسافران پول نقد( یك قران ) دریافت می شد كه خرد كردن پول وقت گیر بود. رانندگان بر سر مسافر و پر كردن اتوبوس با هم مسابقه سرعت می گذاشتند كه گاهی منجر به مرافعه و كتك كاری و یا تصادف می شد.
اتوبوسها غالبا قراضه بودند و ضمن راه از كار می افتادند و مردم سرگردان می شدند و .... در زمان حكومت دكتر مصدق برای حل این مسئله دیرپای تهران، طرحی به مجلس داده شد كه بر پایه آن در تهران یك شركت واحد اتوبوسرانی تشكیل شود كه ۵۱ در صد سهامش متعلق به شهرداری باشد و ۴۹ درصد از آن مالكان اتوبوسهای موجود؛ كه صاحبان اتوبوسها به حالت اعتراض دست به اعتصاب زدند و در بهارستان جمع شدند و مجلسیان را مجبور به تعلیق اجرای طرح كردند كه دولت زاهدی با این كه برخی از اتوبوسرانان شهری با هدف سوء استفاده های بعدی، در براندازی ۲۸ مرداد برضد مصدق شركت كرده بودند طرح را با زور به اجرا درآورد و خرید اتوبوسهای بنز معروف به «بنز با دماغ» از آلمان و كاغذی كردن بلیتها به همین منظور بود.
بعدا به بهانه عدم پرداخت اقساط بهای بنزها از سوی خطوط، از نوروز سال ۱۳۳۶ اتوبوسرانی تهران به طور كامل دولتی شد و همانند سایر كشورها به مالكیت شهرداری درآمد و برای این كه اعتراضی صورت نگیرد، رئیس شهربانی ( پلیس ) را با حفظ سمت، موقتا مدیر عامل آن قرار دادند و برای اتوبوسها ایستگاه تابلو دار به وجود آوردند و ساعت حركت و توقف در ایستگاه نهایی ( آخر خط) معین كردند و ... كه تا به امروز به همین صورت باقی مانده است.
در چند سال اول، برای تشویق مردم به استفاده از اتوبوس و نیز حل مسئله ترافیك تهران، از انگلستان اتوبوس دو طبقه وارد و بهای بلیت دانشجویان و كارمندان دولت را « نصفه قیمت» كردند و چون شهرداری از زیان دادن به فریاد درآمد، اتوبوسرانی را عملا به صورت بنگاهی غیر انتفاعی درآوردند و قرار شد با تثبیت بهای بلیت، دولت زیان آن را از بودجه خود بپردازد و .... با تجربه از چند اعتصاب، اتوبوسرانی شهری به عنوان یك سرویس استراتژیك تلقی شد و طرح تهران در سایر شهرها به اجرا درآمد و قرار بود اتوبوسهای بیابانی را هم شامل شود كه نظام حكومتی با انقلاب ۱۳۵۷ تغییر یافت و اتوبوسرانی بیابانی به صورت چند تعاونی درآمد و ...
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید