یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

برگی از تاریخ (۶ خرداد)


برگی از تاریخ (۶ خرداد)
امروز ششم خرداد ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۱۰ جمادی الاول ۱۴۲۸قمری و ۲۷ می ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● طی ارسال پیامی به شاه عباس ، اسپانیا خواهان تحویل بحرین به این کشور شد
۳۹۳ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۶۱۴ میلادی ، شاه عباس دومین پیام فیلیپ پادشاه وقت اسپانیا را از فرستاده ویژه او دریافت كرد كه در آن بار دیگر خواسته بود كه ایران جزیره بحرین را تخلیه و به اسپانیا تحویل دهد .
شاه عباس در همان جلسه خطاب به فرستاده پادشاه اسپانیا گفت كه بحرین طبق اسناد موجود و فرهنگ مردم آن جزیی از قلمرو ایران بوده است و وی بر سر قلمرو ایران با كسی مذاكره و مصالحه نخواهد كرد و اگر پادشاه اسپانیا از آن گوشه جهان مدعی بحرین است تنها از طریق جنگ می تواند آن را از ما بگیرد كه گمان نمی كنم در جهان ارتشی یافت شود كه بتواند با سربازان ایران مصاف دهد.
شاه عباس در پایان، خطاب به فرستاده پادشاه اسپانیا گفت: مهمان نوازی خصلت ماست، ولی این آخرین بار باشد كه چنین پیامی برای ما بیاوری. شاه عباس سپس درحضور فرستاده اسپانیا به مقامات حاضر در جلسه تاكید كرد كه اگر فرستادگان بعدی اسپانیا حامل چنین پیامی باشند ؛ آنان را از بندر محل ورود به داخل ایران راه ندهید.
بحرین نام مجموعه جزایری ایرانی است که در جنوب غربی ایران قرار دارد و در غرب کشور قطر واقع شده است . در سال‌های پایانی دولت صفوی، این منطقه مورد تاخت و تاز خوارج عمان قرار گرفت و دولت صفوی هم که در آن زمان خود حال و روز خوبی نداشت، سپاهی فرستاد که همه افراد آن در سال ۱۱۲۹ کشته شدند و نتوانستند کاری انجام دهند. سرانجام خوارج با گرفتن مبالغی حاضر به تخلیه جزیره بحرین شدند. در دوران نادرشاه افشار، پرتغالی‌ها بحرین را چندین بار تصرف کردند ولی سرانجام نادرشاه توانست آنجا را بازپس گیرد.
اما سالها بعد دیدیم كه در زمان نخست وزیری هویدا و سلطنت محمد رضا شاه پهلوی با اصرار خارجی در نیمه دوم دهه ۱۹۶۰ بدون كسب نظر ملت ایران و با طرح همه پرسی در سازمان ملل، بحرین به عنوان کشوری مستقل شناخته شد و ایران این استان را از دست داد.
● زادروز شهر سن پترزبورگ
۳۰۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۷۰۳ میلادی ، پتر اول شهر سن پترزبورگ را بنا کرد و پایتخت خود قرار داد تا به اروپای مركزی نزدیك باشد.
این شهر - که قرارداد تقسیم ایران میان انگلستان و روسیه در اوت ۱۹۰۷ در آنجا امضاء شد - بعدا به پترو گراد و پس از انقلاب بلشویكی ۱۹۱۷ و واژگونی فرمانروایی تزارها به نام لنین، به لنینگراد تغییر نام داد . لکن از زمان فروپاشی شوروی ، و با از میان رفتن رژیم کمونیستی در این کشور ، به نام پیشین خود «سن پترز بورگ» بازگشت داده شد . سن پترزبورگ دومین شهر بزرگ روسیه ، پس از مسکو است.
در زبان فارسی در زمان قاجار بطور عامیانه سن پترزبورگ را «پـِتِل پورت» می‌نامیدند و آن را در مثل به عنوان دورترین نقاط بکار می‌بردند در اصطلاحاتی مانند «از اینجا تا پتل پورت » .
● تصویب قانون اخراج سرخپوستان در کنگره آمریکا
۱۷۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۳۰ میلادی ، كنگره آمریكا قانون اخراج بومیان (سرخپوستان) را از ایالات شرق رود می سی سی پی تصویب كرد . زیرا كه مهاجران اروپایی به اراضی آنان مخصوصا در ایالت جورجیا كه طلا كشف شده بود نیاز داشتند. در پی تصویب این قانون، افراد پنج قبیله بومی از جمله چروكیها كه به قبایل متمدن معروف بودند با زور به اكلاهما تبعید شدند و در میان راه و از مشقت، بسیاری از آنها جان دادند.
● زادروز آرنولد بنت ، نمایشنامه نویس و منتقد انگلیسی
۱۴۰ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۶۷میلادی آرنولد بنت نمایشنامه نویس ، نویسنده و منتقد مشهور انگلیسی به دنیا آمد . بابل بزرگ عنوان مهمترین اثر اوست . در مورد مرگ او روایت غریبی وجود دارد . مشهور است که آرنولد بنت برای آنکه ثابت کند آب شهر پاریس از نظر بهداشتی کاملا سالم است یک لیوان از آن را خورد و در اثر تیفوئید ناشی از آن در گذشت!
● در گذشت جواهر لعل نهرو
۱۱۳ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۶۴ میلادی ، جواهر لعل نهرو همرزم گاندی و اولین نخست وزیر هند مستقل كه همواره نگران صلح و امنیت و استقلال كشورهای ضعیف بود و به ایجاد جامعه غیر متعهد كمك بسیار كرد ، در ۷۴ سالگی دیده از جهان فروبست.
جواهر لعل نهرو، در ۱۴ نوامبر ۱۸۸۹ میلادی در الله آباد هند به دنیا آمد. وی پس از اتمام تحصیلات خود در رشته حقوق دانشگاه کمبریج انگلستان به قضاوت در هند مشغول شد. نهرو در سال ۱۹۱۸ م. به پارلمان هند راه یافت و در ۱۹۲۹ م. به ریاست پارلمان رسید. او در ۱۹۲۰ م. در نهضتی که به رهبری مهاتما گاندی با هدف آزادی هند از سلطه سیاسی انگلستان به راه افتاد، شرکت کرد و با نهضتهای ملی همراهی نمود. نهرو در طول مبارزات ضداستعماری خویش ۱۰ بار دستگیر و زندانی شد و روی هم رفته، حدود ۱۳ سال از عمر خود را در زندان گذراند. نهرو در سالهای زندان هم بیکار ننشست و به نگارش کتب مختلفی پرداخت.
نهرو در همین سالها، طی مسافرتش به مسکو تحت تاثیر مارکسیسم قرار گرفت و بعضی از روشهای مبارزه کمونیست ها را در هند به کار بست.
البته مهاتما گاندی که مبتکر اصلی مبارزه منفی بود، غالبا با نظریات نهرو درباره شدت عمل و تحرک بیشتر در مبارزه مخالفت می کرد. نهرو نیز که از نفوذ کلام گاندی در میان مردم هند آگاه بود و در عین حال احترام عمیقی نسبت به او داشت، روشهای خود را در مبارزه تعدیل می کرد. جواهر لعل نهرو پس از استقلال هند، به عنوان اولین نخست وزیر این کشور انتخاب شد و تا زمان مرگ، به مدت ۱۷ سال رهبری بلامنازع هند را برعهده داشت.
نهرو در این مدت در صحنه سیاست بین المللی نیز درخشید و همواره به عنوان یک شخصیت برجسته و صلح دوست مورد احترام مجامع جهانی بود. وی بنیادهای سیاسی و اقتصادی هند را پایه گذاری کرد و از یک کشور استعمارزده و بلادیده و دستخوش تفرقه، قدرت یکپارچه ای را در جنوب آسیا پدید آورد. کار مثبت عمده نهرو برای هند، اصرار وی بر این امر بود که هند به صورت یک دموکراسی غیرمنفک از آرمان های دنیایی و غیردینی باقی بماند. وی با گذراندن قانونی نظام طبقه در هند را برانداخت و کارهایی که برای از بین بردن فقر و عقب ماندگی انجام داد ، سبب ایجاد انقلاب اساسی اجتماعی و اقتصادی شد. نهرو از قهرمانان استقلال هند و از رهبران متفکر مبارزات مردمی این کشور طی سالهای استقلال به شمار می رود. او همچنین به اتفاق جمال عبدالناصر و ژوزف تیتو و احمد سوکارنو رهبران وقت مصر، یوگسلاوی و اندونزی از بنیانگذاران جنبش عدم تعهد به شمار می روند و حیثیتی بین المللی دارند. جواهر لعل نهرو در ژانویه ۱۹۶۴ م دچار حمله قلبی شد و نیمی از بدنش فلج گردید تا این که سرانجام در ۲۷ می ۱۹۶۴ درگذشت.
● خروج اسكناس ایران از دست انگلیسی ها
۷۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۰۹ شمسی ، دولت وقت ایران امتیاز چاپ اسكناسهای ایران را كه تا آن زمان منحصرا در دست انگلیسی ها بود لغو و بابت غرامت ۲۰۰ هزار لیره به انگلیسی ها پرداخت كرد . این غرامت به دلیل این بود که نسبت به این امراعتراض نكنند.
انحصار چاپ اسكناس ایران در دست بانك انگلستان تحت عنوان فریبنده "بانك شاهنشاهی" بود كه البته پس از انحلال آن به دست دكتر مصدق ، دو دهه بعد از آن به نام بانك خاور میانه انگلستان در ایران تجدید حیات كرد! از خرداد ۱۳۰۹، دولت ایران خود چاپ اسكناس را به دست گرفته است.
● صدور قرار بازداشت میلوشویچ ، قصاب بالکان
۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۹۹ میلادی ، دادگاه کیفری بین المللی قرار بازداشت اسلوبودان میلشویچ را به عنوان جنایتکار جنگی صادر کرد . این رای به دلیل جنایات بسیار صرب ها در جنگ بوسنی علیه او صادر شد .
اسلوبودان میلوشویچ در تاریخ ۲۹ اوت سال ۱۹۴۱ در شهر پوزاره واچ) در جمهوریی صربستان كنونی به دنیا آمد. وی با دكتر "میرجانا ماركوویچ" استاد صاحب كرسی دانشگاه بلگراد و رهبر سابق حزب اتحاد چپگرای یوگسلاوی سابق ازدواج كرد كه حاصل این ازدواج دو فرزند پسر و دختر است.
پدر و مادر میلوشویچ در همان دورانی كودكی وی، خودكشی كردند و به همین علت او زندگی بسیار سختی را در این دوران گذارند.
میلوشویچ در سال ۱۹۵۹ در حالی كه ۱۸ سال بیشتر نداشت به حزب كمونیست صربستان پیوست. در سال ۱۹۶۴ از دانشگاه بلگراد لیسانس حقوق گرفت. از سال ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۳ وی ریاست چندین بانك بزرگ را در بلگراد به عهده گرفت. در سال ۱۹۸۴ رهبری حزب اتحاد كمونیست‌ها در شهر بلگراد را به عهده گرفت و در سال ۱۹۸۶ رئیس حزب اتحاد كمونیست‌ها در سراسر صربستان شد. او در سال ۱۹۸۷ رئیس حزب كمونیست صربستان شد. به طور كلی، فعالیت سیاسی میلوشویچ در سالهای آخر حكومت "مارشال تیتو" در بلگراد پایتخت یوگسلاوی سابق آغاز شد.
در خلا قدرتی كه با مرگ مارشال تیتو در یوگسلاوی سابق پدید آمد، میلوشویچ به یكی از مقامات ارشد سیاسی آن كشور تبدیل شد.
در آوریل همین سال( ۱۹۸۷) میلوشویچ، به ایالت ناآرام كوزوو كه برای صربها اهمیت تاریخی بسیاری داشت، لشگر كشی كرد. در آن زمان صربها كه تنها ۱۰ درصد از جمعیت كوزوو را تشكیل می دادند، از اذیت و آزار ساكنان آلبانی تبار آن ایالت شكایت داشتند.
معروف است كه میلوشویچ در آن زمان خطاب به جمعیت خشمگین صربها گفته بود:« هیچ كس دیگر نباید جرات كند شما را اذیت كند.»
در همین كوزوو و به علت اقدامات جنایتكارانه وی بود كه میلوشویچ به عنوان قهرمان ملی صربها معروف شد.
سرانجام میلوشویچ رئیس جمهور صربستان شد و تصمیم به ابطال خودمختاری كوزوو گرفت. او هدف نهایی خود را تاسیس "صربستان بزرگ" اعلام كرده بود. هدفی كه برای نیل به آن جان هزاران مسلمان و غیر صرب را گرفت.
در این اوضاع و احوال بود كه كرواسی و اسلونی یوگسلاوی سابق اعلام استقلال كردند و میلوشویچ كه تحمل این گونه خبرها را به هیچ وجه نداشت نیروهای ارتش یوگسلاوی سابق را كه در آن زمان تحت كنترل صربها بودند به آن دو ایالت گسیل داشت. میلوشویچ همچنین صربهای بوسنی را زمانی كه بوسنی خود را مستقل خواند علیه دولت آن ایالت مسلح كرد و در این هنگام بود كه جنگ داخلی خونین یوگسلاوی سابق در گرفت.
در این جنگ سیاست پاكسازی قومی و اخراج اجباری مردم در سطح گسترده شكل عملی به خود گرفت. البته میلوشویچ در این جنگ همدستانی نیز داشت كه از جمله آنها می‌توان به ژنرال "ملادیچ " رهبر صرب‌های بوسنی اشاره كرد كه بیش از ۸ هزار غیر نظامی را تنها در شهر سربرنیتسا قتل عام كرد.
سرانجام پس از سه سال جنگ داخلی در یوگسلاوی سابق، میلوشویچ قرارداد صلح دیتون را از طرف صربهای بوسنی در پاریس امضا كرد. اما میلوشویچ نقشه جنگ دیگری را در ایالت كوزوو در سر داشت. در سال ۱۹۹۸ آلبانی تبارهای كوزوو علیه حكومت صربها قیام كردند و میلوشویچ در صدد سركوب "ارتش آزادیبخش كوزوو" برآمد.
مذاكرات برای حل بحران كوزوو در پاریس به جایی نرسید و حملات هوایی نیروهای پیمان ناتو علیه صربها آغاز شد. در پاسخ به بمباران ناتو نیروهای صرب دست به پاكسازی قومی گسترده آلبانی تبارهای كوزوو زدند. ولی میلوشویچ ادعا كرد كه مردم كوزوو از حملات هوایی ناتو فرار می‌كنند.
سرانجام اعتصابات عمومی و تظاهرات گسترده احزاب مخالف به حكومت ۱۳ ساله میلوشویچ در ماه اكتبر ۲۰۰۰ خاتمه داد.
بعد از این اقدامات، دادگاه بین‌المللی لاهه قرار بازداشت میلوشویچ را به اتهام ارتكاب جنایات جنگی صادر كرد و شش ماه بعد میلوشویچ بازداشت شد.
میلوشویچ اولین رهبر یك كشور بود كه به جرم ارتكاب جنایت علیه بشریت دستگیر می‌شد. او به دادگاه بین المللی لاهه فرستاده شد تا به اتهام ارتكاب نسل كشی و جنایت علیه بشریت محاكمه شود. در زمان مرگ میلوشویچ دادستان كارش را به پایان رسانده بود، ولی روند دفاع از متهم با مرگ میلوشویچ مختل شد.
جسد رییس جمهور اسبق یوگسلاوی روز ۱۱ مارس ۲۰۰۶ در سلول وی در زندان محل بازداشت وی کشف شد. و وی بدون حضور خانواده‌اش در حیات منزل خود در شهر پوزارواك دفن شد.
به هر حال، به اعتقاد برخی از صربها، اسلوبودان میلوشویچ نماد صربستان و یا آنچه وی آن را "صربستان بزرگ" می‌نامید، بود. اما به باور بسیاری دیگر، او نماد بدبختی و به فلاكت كشیده شدن كشورشان بود. گروه اخیر معتقدند سوء استفاده میلوشویچ از نام صربستان منجر به فروپاشی یوگسلاوی سابق شد. چیزی كه مهم است و در اذهان مردم جهان به طور عام و در اذهان مردم صربستان به طور خاص به جای خواهد ماند این است كه تاریخ از وی به عنوان یك جنایتكار و قاتل یاد خواهد كرد.

منابع:
مهر
روزنامک
صدا و سیما
تقویم شیعه
ویکی پدیا
Irib
ایران نگار
پایگاه تاریخ و فرهنگ ایران
فارس
آفتاب
خبرگزاری روسیه
منبع : تبیان


همچنین مشاهده کنید