شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

اصولگرایان و اندیشه دولت وحدت ملی


اصولگرایان و اندیشه دولت وحدت ملی
واکنش تند، صریح و خشمگینانه بخشی از اصولگرایان که بیشتر دربرگیرنده تندروهای این جریان می‌شد در قبال فکر ایجاد یک دولت ائتلا‌فی سبب تعجب و شگفتی بسیاری شد. نفس مخالفت تندروها با این فکر خیلی جای تعجب نداشت، آنچه که باعث شگفتی شد لحن تند و عصبی آنان بود؛ لحنی که آنان در واکنش‌شان به فکر ایجاد یک دولت وحدت ملی یا ائتلا‌فی به کار گرفتند به مثابه آن بود که به کسانی پاسخ می‌دهند که ارزش‌ها و مقدسات نظام را به زیر سوال برده یا توهین و اسائه ادب به آنها کرده‌اند. اما چرا چنین شد و چرا برخی از اصولگرایان پاسخ روشن است و بازمی‌گردد به تصویر و تصوری که اصولگرایان حامی دولت از عملکرد آن ظرف سه‌سال و نیم گذشته برای خود ساخته‌اند. بالطبع و در مرحله بعدی آنان طی این مدت تلا‌ش کردند این تصویر و تصور از دولت نهم را به مردم هم تسری داده و آنان را نیز دچار این باور کنند که دولت نهم به جز خدمت و خدمت و باز هم خدمت دستاورد دیگری نداشته. آنان در تمامی این سه‌سال و نیم به گونه‌ای از احمدی‌نژاد و نیات خیر و آرمان‌گرایانه او سخن گفتند کانه دولت نهم یک‌شبه ره صدساله رفته. جالب است که آنان ضعف‌ها، تغییر نیمی از اعضای دولت ظرف سه سال و نیم، تغییر ده‌ها استاندار، سفیر، مدیرکل، فرماندار، رئیس بانک، مدیرعامل سازمان‌های بزرگ و... صرفا به دلیل مخالفت احمدی‌نژاد با آنان طی این مدت، تورم لجام‌گسیخته ۲۵ درصدی، افت شاخص‌های بین‌المللی اقتصادی در خصوص جایگاه ایران و موارد مشابه منفی دیگر را طی این ۴۰ ماهه ندیدند یا درست‌تر گفته باشیم، نخواستند ببینند.
اما در عوض امیال، آرزوها و رویاهایشان را بر آمدن احمدی‌نژاد تحقق‌یافته پنداشتند. طرفداران فکری احمدی‌نژاد طی این مدت هیچ انتقاد و مخالفتی را از رئیس‌جمهور محبوبشان برنتافته و انواع و اقسام تهمت‌ها را به سمت منتقدان روانه ساختند. منتقدان احمدی‌نژاد متهم به پشت کردن به خط امام(ره) و ارزش‌های اسلا‌می و انقلا‌ب، رانتخواری و ثروت‌اندوزی شدند.
در یک کلا‌م، طرفداران دولت نهم که اینچنین امروزه در برابر ایده دولت وحدت ملی موضع گرفته‌اند، ظرف سه سال گذشته احمدی‌نژاد را در هیئت یک اسطوره پیشرفت و ترقی و تعالی از یک سو و از سویی دیگر سمبل عدالت‌طلبی و عدالتخواهی که نه‌تنها نقطه امید محرومین و یا برهنه‌های ایران، بلکه به صورت اسوه جهانیان درآمده تصور کردند.
اشکال اساسی طرفداران دولت نهم این نبود که این تصویر و تصور از احمدی‌نژاد را قبول دارند بلکه اشکال آنان این بود که نقد و تحلیل منتقدان سیاست‌های دولت نهم را برنتافتند.
اشکال ایده دولت وحدت ملی آن است که حتی نفس مطرح کردن آن به تنهایی، سطل آب سردی را روی همه تصویر و تصوراتی که اصولگرایان مدافع احمدی‌نژاد طی این سه سال و نیم گذشته برای او ساخته‌اند می‌ریزد. چرا که اگر احمدی‌نژاد حتی به‌گونه‌ای نسبی هم توانسته بود در جهت تحقق اهداف آرمان‌گرایانه‌اش موفقیتی به دست آورد، حاجت به گفتن نیست که دیگر نیازی به ایجاد دولت وحدت ملی یا آلترناتیو دیگری به جای دولت وی نبود.
اشکال دیگر آن است که ایده دولت وحدت ملی به جای دولت احمدی‌نژاد، اندیشه‌ای نبود که از سوی مخالفان و منتقدان شناخته‌شده وی طرح شود. طبیعی است که اگر این اندیشه از سوی اصلا‌ح‌طلبان یا سایر مخالفان شناخته‌شده احمدی‌نژاد بیرون آمده بود خیلی باعث خشم و غضب راست‌های تندرو نمی‌شد. آنان به هرحال ظرف سه سال گذشته انتقادات خود را به دولت نهم و سیاست‌هایش نشان داده‌اند. اما آنچه که باعث آن واکنش تند و خشم و غضب راست‌های تند شد این بود که کسانی که اندیشه وحدت ملی را به‌عنوان جایگزینی برای احمدی‌نژاد مطرح کردند، نه لیبرال بودند، نه اصلا‌ح‌طلب،‌نه دگراندیش، نه سکولا‌ر و نه مشمول هیچ‌یک از دیگر برچسب‌های اصولگرایان تندرو. برعکس در اصولگرایی آنان نه‌تنها تردیدی نمی‌رفت و نمی‌رود که در حقیقت بسیاری از آنان از استوانه‌های جریان محافظه‌کار و جناح راست حاکم هستند.
واقعیت آن است که عملکرد دولت نهم از یکسو و از سوی دیگر شرایط و اوضاع و احوال کشور به‌گونه‌ای شده و به گونه‌ای درآمده که امروزه انتقاد از سیاست‌های دولت نهم و مخالفت با عملکرد رئیس آن، دیگر محدود به اصلا‌ح‌طلبان نمی‌شود.
بسیاری از اصولگرایان واقع‌بین جناح راست امروزه به صفت مخالفان و منتقدان دولت نهم پیوسته‌اند. احمد توکلی، محمد خوش‌چهره، الیاس نادران، عماد افروغ، علی‌اکبر ولا‌یتی، علی لا‌ریجانی، حجت‌الا‌سلا‌م ناطق‌نوری، محسن رضایی، بخش‌هایی از موتلفه، مصطفی پورمحمدی، دانش‌جعفری، طهماسب مظاهری، شماری از اعضای روحانیت مبارز و بسیاری دیگر که می‌توان از آنان در میان اصولگرایان نام برد، نه دوم خردادی هستند، نه اصلا‌ح‌طلب، نه چپ، نه لیبرال، نه سکولا‌ر، نه مخالف عدالت، نه طرفدار آمریکا و نه بی‌اعتنا به اسلا‌م، انقلا‌ب و خط امام(ره.) مع‌ذلک آنان نیز ظرف سه سال و نیم گذشته به تدریج در صف منتقدان و مخالفان دولت نهم درآمده‌اند.
ای کاش به جای خاک پاشیدن بر چشم حقیقت و منتقدان سیاست‌های دولت نهم، به چپ و راست، طرفداران احمدی‌نژاد برای یک لحظه به خود می‌آمدند و این پرسش ساده را در خلوت خود از خود می‌نمودند که به راستی چرا و چه می‌شود و چه شده که این همه از یاران اصولگرا و این همه از <خودی‌>ها که در صداقت، اصالت، گذشته و خط و خطوط آنان نمی‌توان تردیدی داشت، امروزه اینچنین از سیاست‌ها و عملکرد دولت نهم سرخورده و ناامید شده‌اند؟
صادق زیباکلا‌م
منبع : روزنامه اعتماد ملی