پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


نامه‌های مینورسکی به هدایت و خانلری


نامه‌های مینورسکی به هدایت و خانلری
ولادیمیرمینورسكی كه از خاورشناسان جهان و از ایران شناسان معروف بود در بیست و پنجم مارس ۱۹۶۶ مطابق با ۳۱ فروردین ۱۲۵۶ شمسی در روسیه تولد یافت و در مسكو وارد دانشگاه شده در رشته حقوق به تحصیل پرداخت. او وارد كادر سیاسی وزارت امور خارجه شوروی شد. ابتدا نایب كنسول سفارت در تهران شد و مدتی هم در تبریز خدمت می كرد. در ایامی كه برسرموضوع مرزها بین ایران و عثمانی اختلافاتی وجود داشت او دخالت داشت.
در ایام اقامت در ایران به زبان های فارسی و عربی تسلط یافت.پس از جنگ اول جهانی مینورسكی به فرانسه رفته در مدرسه السنه شرقی پاریس معلم زبان های فارسی و تركی و عربی شد. پس از آن از پاریس به لندن رفته و معلم مدرسه السنه شرقی لندن شد.
رییس این مدرسه سردنیس راس بود كه پس از فوت او مینورسكی معلم فارسی مدرسه شد.در سال ۱۹۴۴ بازنشسته شد و از آن پس در شهر كمبریج سكنی گزید. مینورسكی دوبار به‌ایران آمد. باراول در سال ۱۹۱۳ به مناسبت شركت در جشنواره هزاره فردوسی بود و باردیگر در سال ۱۹۳۴ برای شركت در كنگره ابن سینا.
او در ایران دوستان به نامی داشت كه از جمله محمدقزوینی - صادق هدایت - دكتر پرویز خانلری و محمد دبیرسیاقی قابل ذكر هستند. علامه قزوینی ‌ تعلیقات صدورالعالم را به مناسبت راهنمایی و كمك های مینورسكی به او تقدیم كرده است. در ایامی كه به مناسبت كنگره ابن سینا در ایران بود محمد قزوینی درگذشته و مینورسكی تحت عنوان به یاد قزوینی مقاله‌ای نوشت. این مقاله درشماره اول مجله یغما صفحه ۲۰و۲۱ چاپ شد. او دراین مقاله كه محمد قزوینی را پاس داشته بود نشان داد كه تا چه حد به ادبیات و زبان فارسی مسلط است. پروفسور مینورسكی ۸۹ سال عمر كرد و در ۲۵ مارس ۱۹۶۶ مطابق با ۵ فروردین ۱۳۴۵ در گذشت. او در ایام حیات خود تعداد ۲۰۷ كتاب و رساله و مقاله از خود به جای گذاشت. تألیفات او در دایره المعارف اسلامی از حرف ‌k‌ تا ‌z‌ بسیار مهم و قابل توجه است.
او دانش پژوه خستگی ناپذیر و محققی موشكاف بود كه متاثر از روح واقعی تحقیق كار می كرد و به دنبال شهرت و سودجویی نبود. او با صادق هدایت مكاتبه داشت. ارتباط او با هدایت در تبادل اطلاعات درباره فرهنگ و ادبیات فارسی بود. از پروفسور مینورسكی سه كارت پستال در دست داریم كه برای صادق هدایت فرستاده است : آقای صادق هدایت خیابان خاقانی تهران ، ایران دور تقدس نوروز سد سدید می كشم تا از نیرنگ یاجوج ماجوج سالم باشد و از درون قلعه عید سعید خمپاره مبارك باد را خدمت سركار می اندازم. و. مینورسكی به طوری كه ملاحظه می شود دراین تبریك سال نو او طنز ادیبانه‌ای را به كاربسته است. كارت پستال دوم فقط تبریك سال نواست. ارسالی مینورسكی ۱۹۳۶ آقای صادق هدایت خیابان خاقانی تهران ایران. سال نو خجسته ! حدود ۵ اسفند ۱۳۱۴ طبق مهر پست.‌
در كارت سوم او به زبان فرانسه برای صادق هدایت تبریك سال نو را نوشته است. آقای صادق هدایت خیابان خاقانی تهران ( ترجمه از فرانسه) با بهترین تبریكات نوروز - مهر پست ۱۹ اسفند ۱۳۱۸ می باشد.‌ از پروفسور مینورسكی كارت پستال دیگری برای دكتر خانلری فرستاده كه مطلقا حال و احوال خوبی نداشته و بسیار درهم و با دستی لرزان نوشته است .عبارات این نامه ازاین قرار است: بهترین آرزوهای سلامتی و خوشبختی را در سال نو به عرض می رسانم و از التفات‌های سركارعالی خیلی متشكرم سرگذشت سمك عیار خیلی... عجیب و شایان دقت در ادبیات است.
سرای عقاب بلندپرواز راستی روشنایی مهتاب برتاریكی عجز پیری من بوده است. كه البته او اشاره می كند به تحقیقات دكتر پرویز خانلری درباره سمك عیار وشعر معروف عقاب او پروفسور ولادیمیر مینورسكی از ایران شناسان ارزنده‌ای بود كه درباره زبان و ادبیات فارسی تحقیقات قابل توجهی را از خود به جای گذاشته است. ‌
منبع : روزنامه همبستگی