بومادران

گیاهی است علفی با ساقه ای به ارتفاع ۱۰۰ - ۱۰ سانتی متر، افراشته یا برخاسته، تقریباً قوی با خطوط طولی با غدد منقوط دارای پوششی كرك آلوده، گاهی بدون كرك، برگ ها سبز رنگ ۳-۲ قطعه ای و دارای بریدگی های شانه ای با غدد منقوط و كرك های تقریباً متراكم تا تنك، برگ های قاعده ای خطی تا سرنیزه ای هستند. سر شاخه های گلدار بخش دارویی این گیاه را تشكیل می دهد كه دارای بویی معطر، نافذ، تلخ مزه و به رنگ سبز روشن است و در آن گل ها سفید یا سفید متمایل به زرد یا سفید متمایل به ارغوانی هستند. اندام هوایی خشك شده گیاه بومادران حداقل واجد ۲۵/۰ درصد اسانس به رنگ زرد یا زرد متمایل به آبی است. زمان گل دهی گیاه اواخر اردیبهشت تا پایان تیرماه و بهترین زمان برداشت نیمه اول تیرماه است. این گونه در ایران در ارتفاعات البرز، دماوند، گچسر، آذربایجان، كندوان، ارومیه و تبریز انتشار دارد. بومادران به صورت خوراكی به عنوان ضدالتهاب، ضداسپاسم، كاهنده فشار خون، كاهنده تب، ضدعفونی كننده مجاری ادراری و به صورت موضعی به عنوان ضدشوره سر و مرطوب كننده پوست مورد استفاده قرار می گیرد. در طب گذشته بومادران به عنوان ضدالتهاب، مدر و قاعده آور مورد مصرف قرار می گرفته است. بومادران یكی از اجزای متشكله پودر شیرنیوش از فرآورده های موجود در بازار است. زنان باردار، مادران شیرده و كودكان زیر دو سال باید از مصرف آن خودداری نمایند و از مصرف آن در ناحیه اطراف و داخل چشم باید خودداری شود. در اسانس آن تركیبات آلنا - هومولن، آلفا - كادی نن، آلفا - مورولن، كاریو فیلن، ترپینئول، بورنیل استات، اسیدفرمیك، اسیدوالرینیك و... وجود دارد.
سحر شهنازی

منبع : روزنامه شرق