۸ ژانویه ـ نشست بی سابقه در کاخ سفید درباره عراق: وزیرانی از ۴۵ سال پیش تا به امروز

در همان هنگام که شبکه های تلویزیونی آمریکا از تشدید رویدادهای عراق و قتل ۱۳۲ عراقی، زائر خارجی و پنج نظامی آمریکایی خبر می دادند و گزارش می کردند که نمایندگی ایران از شرکت در یک جلسه آژانس بین المللی انرژی اتمی پوزش خواسته است، نشست بی سابقه ای در کاخ سفید برگذار شد. برای شرکت در این جلسه که در تاریخ ایالات متحده سابقه نداشته، وزیران امورخارجه و دفاع این کشور از سال ۱۹۶۱ تا آن روز که هنوز در قید حیات بوده اند دعوت شده بودند تا پیرامون مسئله عراق نظر و اندرز بدهند. در جلسه مورد بحث که با حضور جورج بوش و وزیران دفاع و امور خارجه او و نیز فرمانده نظامیان آمریکایی در عراق تشکیل شده بود افرادی از جمله رابرت مکنامارا، هارولد براون، فرانک کارلوچی، جیمز شلزینگر، جورج شولتز، لارنس ایگلبرگر، بانو مادلین آلبرایت، الکساندر هیگ، ملوین لرد، ویلیام پری، ویلیام کوهن و کولن پاول شرکت کرده بودند. عکس بالا پیش از تشکیل جلسه، از شرکت کنندگان در تالار بیضوی کاخ سفید واشنکتن گرفته شده است.
این جلسه با اظهارات جورج بوش رئیس جمهوری آمریکا آغاز شد که چنین گفت: برخی از شما (دمکرات و جمهوریخواه) مخالف رفتن ما به عراق بودید و استدلالتان در این مخالفت قابل درک است. در هر حال، اینک ما در عراق هستیم. هدف ما و استراتژی ما در آنجا پیروزی است. تجربه شما ارزشمند است. من اندرز شما را با نظر مساعد بررسی خواهم کرد. نظر خود را بدون پرده پوشی و ملاحظه بگویید. راه حل باید تواما نظامی و سیاسی باشد.
جلسه سپس (بدون حضور روزنامه نگار) وارد بحث شد.
در پایان جلسه، ایگلبرگر وزیر امور خارجه اسبق به خبرنگاران گفت: اوضاع عراق پیچیده تر از آن است که بشود راه حل فوری ارائه کرد. صدها سال میان کرد و عرب، شیعه و سنی در این سرزمین پر آشوب مرافعه بوده که اینک دارد به یک جنگ داخلی تبدیل می شود، جنگی که از مرزهای عراق تجاوز خواهد کرد. آمریکا در عراق راهی پر دست انداز در پیش دارد و در نتیجه پیش بینی نتایج آن اگر محال نباشد دشوار است و باید در این زمینه تفکر و تبادل نظر بیشتری بعمل آید.
برخی از مقامات حزب دمکرات در اظهار نظر خود، هدف از تشکیل این جلسه را، شرکت دادن دمکراتها در مسئله عراق بیان کرده اند و گفته اند که آنها مسئول ایجاد آن نیستند و افزوده اند که در سال انتخابات، کشاندن پای حزب دمکرات به ماجرای عراق برای این حزب زیان آور است.
اصحاب نظر به ویژه بی طرف ها درباره این اجلاس اظهار داشته اند: از آنجا که کاخ سفید می دانست وزیران سابق (از هر دو حزب) در شرایط موجود و وضعیت پیچیده عراق جرات پیشنهاد خروج فوری آمریکا را نخواهند کرد آنان را به مشورت دعوت کرده بود. حقیقت این است که آمریکا در وضعیت موجود عراق نمی تواند از آنجا خارج شود. خارج ساختن نیرو از میدان جنگ کاری آسان نیست و مستلزم تحمل آسیب است.
بامداد روز بعد (ششم ژانویه) بانو «رایس» وزیر امورخارجه آمریکا ضمن صرف ناشتایی با چند روزنامه نگار به آنها گفت که مسئله ایران برای ما حساس شده است. دولت ایران اعلام کرده که برنامه اتمی خود را از سر می گیرد و نمایندگان این دولت از شرکت در جلسه از قبل پیش بینی شده پنجم ژانویه ۲۰۰۶ آژانس بین المللی انرژی اتمی مرکب از نمایندگان ۳۵ کشور خودداری کردند که علامت سخت شدن موضع تهران است. ما به حد کافی رای در میان کشورهای عضو آژانس خواهیم داشت که مسئله ایران را به شورای امنیت ارجاع کنیم. با وجود این منتظر نتیجه قطعی تلاش های دیپلماتیک جاری خواهیم بود.
رایس سپس از روش تازه دولت روسیه و سخت شدن این دولت انتقاد کرد و گفت اول ژانویه دیدیم که چگونه روسیه لوله گاز خود را بست. رفتار روسیه تغییر فاحش کرده است، ما چگونه می توانیم به این دولت عضو گروه ۸ اطمینان و اعتماد کنیم. اروپای غربی نگران است و ما این نگرانی را درک می کنیم.
رایس حاضر نشد به این پرسش پاسخ دهد که اگر (احتمالا) چین، از شرکاء بازرگانی ایران، در شورای هر قطعنامه تحریم را «وتو» کند، بعدا چه خواهید کرد.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز