رانندگی در بارندگی

یكی از بهترین لحظات رانندگی برای خیلی ها، هنگام بارش باران است. به خصوص وقتی كه نرم نرم و آرام روی شیشه جلو می‌خورد. بسیاری از شما نیز با این احساس آشنا هستید. اما این لحظات شیرین با خطرات و نگرانی‌های جدی همراه است. با توجه به این نگرانی‌ها و رعایت برخی نكات ایمنی، این لحظات تبدیل به خاطرات خوش و به یاد ماندنی خواهند شد و گر نه...
● بارش و كاهش ضریب اصطحكاك
قرار گرفتن قطرات باران میان سطح تماس لاستیك ماشین و جاده باعث می‌شود ضریب اصطحكاك ماشین با جاده كاهش پیدا كند. یعنی اینكه وقتی شما ترمز می‌گیرید، نیروی كمتری از طرف زمین به ماشین وارد می‌شود و اولین اتفاقی كه می‌افتد این است كه ماشین دیرتر متوقف می‌شود. اما همه مطلب این نیست.
اگر ترمز شدیدی بگیرید، این احتمال وجود دارد كه ماشین بلغزد و روی سطح خیس خیابان لیز بخورد. (این خطر، وقتی یخ‌زدگی و یا بارش برف وجود دارد، با احتمال بیشتری در انتظار شماست) در این حالت كنترل شما روی ماشین به شدت كم می‌شود. پس، از یك طرف مدت زمان بین ترمز گرفتن شما و توقف خودرو افزایش می‌یابد و از طرف دیگر خطر لیز خوردن به وجود می‌آید. به اینها اضافه كنید <زمان واكنش> را كه به طور طبیعی بین تصمیم‌گیری تا عمل كردن شما فاصله می‌اندازد و درباره آن قبلا توضیح داده شد. این یعنی از وقتی كه شما تصمیم می‌گیرید ترمز كنید تا هنگامی كه ترمز واقعا گرفته شود، مدت زمان قابل توجهی طول می‌كشد. بنابراین:
▪ در هنگام بارندگی حداكثر سرعت‌های مجاز تعیین شده برای معابر مختلف كاهش می‌یابد و شما باید با سرعت كمتری رانندگی كنید.
▪ این احتیاط در سرعت، برای وقتی كه تازه باران شروع شده هم صادق است. یعنی وقتی كه تازه زمین‌ تر شده، اصطحكاك كاهش می‌یابد و شما برای احتیاط كردن‌، حتما نباید منتظر یك بارش سخت باشید. به خصوص در اوایل بارندگی،‌به علت مخلوط شدن آلودگی‌های سطحی مانند روغن ماشین و گردو و خاك كه به طور معمول روی سطح همه خیابان‌ها و جاده‌ها هست، حتی خطر جدی‌تر نیز می‌شود.
▪ اگر مجبور به گرفتن ترمز شدیدی شدید، چند بار به طور پیایی پا را روی ترمز فشار دهید. با این كار از لیز خوردن ماشین جلوگیری خواهید كرد. البته رانندگان ماشین‌هایی كه به ترمز ABC مجهزند، خیالشان از این بابت راحت باشد! چون این ترمزها درست برای لیز نخوردن در چنین شرایطی طراحی شده‌اند. (درباره طرز كار ترمز ABC در آینده به تفصیل سخن خواهیم گفت)
● بارش و كاهش دید
بارش باران علاوه بر كاهش اصطحكاك بین چرخ‌های خودرو و آسفالت، وسعت و عمق میدان دید شما را كاهش می‌دهد. علت آن است كه نوری كه باید از اشیاء به چشم شما برسد تا دیده شود وقتی به نظرات باران برخورد می‌كند، شكست پیدا كرده و پراكنده می‌شود. پس ما تصویر مبهمی از اشیاء می‌بینیم.
بخار گرفتن شیشه‌ها نیز علت دیگر كاهش میدان دید در هنگام بارندگی و یا هوای سرد است. شیشه سرد شده، رطوبت گازی شكل هوا را به قطرات ریز آب تبدیل می‌كند و باز به همان ترتیب دید كم می‌شود. این كاهش دید هم خوب است و هم بد. ضرر كاهش دید را كاملا می‌توانید حس كنید! اگر ببینیم چطور می‌توانیم از وجود موانع و ماشین‌های دیگر مطلع شویم و در برابر آن واكنش مناسب نشان دهیم. اما مزیت و فایده آن چیست؟ فكر نمی‌كنم باور كنید. اما مطلب زیر را به نقل از خبرگزاری ایسنا در سال گذشته بخوانید.
پلیس اعلام كرد در نوروز امسال به دلیل بارندگی، احتیاط بیشتر رانندگان باعث كاهش ۹درصدی تصادفات منجر به فوت شده، هر چند تصادفات خسارتی افزایش داشته است. بله، فایده بارندگی و كاهش دید راننده اینجا معلوم می‌شود: افزایش احتیاط در هنگام رانندگی و كم كردن سرعت، شدت تصادفات را كاهش می‌دهد.
هر چند میزان كلی آن را كاهش نداده است. دلیل این قضیه یك كمیت فیزیكی بسیار ساده و به شدت مهم و كاربردی است: كمیت <تكانه خطی> كه عامل تعیین كننده شدت ضربه و خسارات ناشی از آن است و به صورت <سرعت ضرب در جرم> تعریف می‌شود. برای درك بهتر موضوع به این مثال توجه كنید: یك تریلی ۱۸ تنی را در نظر بگیرید كه با سرعت ۲۰ كیلومتر در ساعت آرام‌آرام به سمت شما می‌آید. این را مقایسه كنید با یك موتورسوار كه با وزن بسیار كمتر، و سرعت ۴۰ كیلومتر در ساعت حركت می‌كند.
از كدام بیشتر می‌ترسید؟ من كه اصلا علاقه‌ای ندارم مقابل یك تریلی ۱۸ تنی قرار گرفته باشم، حتی وقتی با سرعت خیلی كم به من نزدیك می‌شود. در این مثال، تریلی حدود ۵۰ برابر بیشتر از موتور سوار تكانه خطی دارد. بنابراین به من حق می‌دهید كه از تریلی بیشتر بترسم!
حال فرض كنید شما به جای سرعت ۲۰ كیلومتر در ساعت با سرعت ۱۰ كیلومتر در ساعت به ماشین جلویی برخورد كنید. شدت تصادف به نصف كاهش می‌یابد. این یعنی اینكه به جای خرد شدن، ماشین شما فقط چراغ‌هایش را از دست می‌دهد. البته توجه داشته باشید كه سرعت <نسبی> است. هیچ‌گاه كسی، به‌خصوص در جاده‌ها با سرعت ۱۰ و ۲۰ حركت نمی‌كند. اما مثلا اگر ماشین جلویی و شما با هم ترمز كنید و سرعت او در لحظه تصادف ۶۰ كیلومتر در ساعت و سرعت شما ۸۰ كیلومتر باشد، آن وقت سرعت شما نسبت به ماشین جلویی ۲۰ كیلومتر در ساعت خواهد بود.
● توصیه‌های متفرقه برای رانندگی در بارندگی
▪ لطفا در هنگام بارندگی دقت بیشتری به خرج دهید. مبادا مناظر زیبا، هوای خوش و بوی نم باران حواستان را از رانندگی پرت كند!
▪ از سالم بودن برف‌پاك‌كن‌های جلو و عقب مطمئن باشید و بسته به شدت باران، سرعت برف‌پاك‌كن را تنظیم كنید.
▪ پر بودن منبع آب شیشه شور را مرتبا كنترل كنید. در یك جاده گل‌آلود، حتی پس از باران، ماشین‌های جلویی حسابی از خجالت شیشه جلوی ماشین شما درمی‌آیند و آن را گلی خواهند كرد.
▪ لطفا مراعات عابران پیاده را بكنید! خیابان پر از چاله‌های كوچك و بزرگ است كه هنگام باران پر از آب می‌شوند. شرط انصاف این است كه از چاله‌ها با احتیاط عبور كنید تا آب گل‌آلود به سر و چشم همشهریان محترم نپاشد.‌

منبع : روزنامه سلامت