دیپلماسی تعامل ایران در لبنان

گشودن باب تماس و مذاکره با لیدر مسیحیان مارونی لبنان - میشیل عون - از سوی تهران یک اتفاق نو در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است به این دلیل که این رویداد بارزترین نشانه بر پایبندی تهران به اصل تکثر سیاسی در جامعه طایفه ای لبنان است. در شرایطی که هنوز بسیاری از بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای صحنه لبنان سیاست خویش را بر پایه برتری و غلبه یک فرقه یا جناح تنظیم کرده اند، تهران چتر دوستی و همکاری خویش را برای همه گروه ها و جریان های سیاسی این کشور اعم از مسلمان ، مسیحی و دروزی گشوده است.
واقعیت این است که پس از حوادث ناگوار اردیبهشت ماه لبنان که به درگیری ها ی خیابانی این کشور منجر شد برخی از محافل عربی تبلیغات زیادی را برای متهم ساختن تهران به جانبداری از یک جناح سیاسی و ضدیت با جناح های دیگر به راه انداختند.
اما ایرانی ها که خاطره دو دهه جنگ فرقه ای و برادرکشی در لبنان را پیش چشم داشتند از کنار این بازی خطرناک با تدبیر عبور کردند زیرا ورود تهران به این نزاع فرقه ای که متأسفانه برخی از رسانه های عربی مبلغ آن بودند می توانست بیروت را بار دیگر به عرصه جنگ جدید شیعه و سنی یا مسلمان و مسیحی تبدیل کند.
دیپلماسی ایران بر اساس راهبردی تازه با اختلاف جناح های سیاسی لبنان روبرو شد که اولین اصل آن تعامل همه جانبه با تمام فرقه ها و طوایف لبنان است یعنی همان چیزی که امروز یک جزء از آن در دیدار با رهبر جریان ملی آزاد لبنان ، میشل عون به نمایش درآمده است. پایه این سیاست در اجلاس تاریخی دوحه گذاشته شد که به اقرار نخبگان بیروت ، دیپلماسی ایران در به ثمر نشستن آن سهمی بسزا داشت و گام های تکمیلی آن در دیدارهای نمادین وزیر خارجه و سفیر کشورمان با سران اقوام غیر شیعه مانند رهبر المستقبل - سعد حریری - و رهبر دروزی های لبنان - ولید جنبلاط - برداشته شد. اهمیت این رشته تعامل ایران با طوایف غیر شیعه لبنان در این است که اغلب این گروه ها و رهبران تا دیروز در شمار مخالفان جمهوری اسلامی بودند و با نگاهی متأثر از همان تبلیغات منفی درباره ایران قضاوت می کردند.
همنشینی امروز ایران با نماینده اکثریت مسیحیان لبنان - میشل عون - از جهات دیگری نیز شایان توجه است. این دیدار در حالی رخ می دهد که لبنان خسته از نزاع های قومی وارد پروسه حساس مصالحه ملی شده است و نقش کشورهای منطقه که هرکدام دارای پیوندهای مذهبی یا فرهنگی با گروه های لبنان هستند در این آزمون انکارناپذیر است. می توان از این دیدارها این نتیجه را گرفت که آرامش و انسجام لبنان فقط زمانی به دست خواهد آمد که همه بازیگران صحنه ، تعصبات قومی و محدود گذشته را کنار بگذارند. استقبال گرم تهران از ژنرال خوشنام مارونی های مسیحی بی ارتباط با اندیشه امروز او برای لبنان نیست. عون ۷۳ ساله که تجربه ای طولانی از مبارزه تا تبعید را در کارنامه خویش دارد اکنون در دوران بلوغ و پختگی سیاسی ، مبارزه با فرقه گرایی را اساس سیاست خویش قرار داده است. او همانند رهبری جنبش حزب الله حاضر شده برای خروج لبنان از دایره تنگ تعصبات قومی از بسیاری از توقعات شخصی و گروهی چشم بپوشد. او اگر به مرد محبوب مسیحیان تبدیل شده به این سبب است که فقط به دشمنان اصلی این سرزمین و رژیم صهیونیستی می اندیشد و در راستای این تفکر خویش با مقاومت و نصرالله همپیمان شده است.

[ محمد بخشنده]

منبع : روزنامه ایران