وین، شهر پرخاطره

جنگل با همه زیبایی هایش چشم را خیره می كند. فقط صدای گام های آرامی كه بر روی برگ های خشك نهاده می شود سكوت محیط را می شكند. هنوز نمی توان باور كرد كه شهر با همه شلوغیش فقط چند ایستگاه اتوبوس از این مكان آرام فاصله دارد.
گویی هرگز انسان دیگری پیش از تو در این محل نبوده است. نه از كیسه زباله یا پسماند ه های پلاستیكی اثری دیده می شود و نه صدای بلندی گوش را می آزارد.
شهر وین با جمعیت یك میلیون و ششصد هزار نفری خود این جنگل زیبا را كه در كنارش گسترده است نمی آزارد. سوسوی چراغی كه در دور دست ها دیده می شود فقط رستورانی جنگلی است كه مملو از جمعیت است ولی حتی از كنار آن هم كه گذر كنی هیچ صدای گوش آزاری شنیده نمی شود، هماهنگی انسان و طبیعت و انسان و تكنولوژی را در اتریش به نحو احسن می توان دید.
در میدان مركزی شهر وین و در كنار كلیسای تاریخی اشتفان كه هر روز مملو از گردشگران است، صدای بال كبوتران را هم می توان شنید. همه چیز در این كشور با نگاهی به محیط زیست و حفظ آن برنامه ریزی شده است. در كوهستان های پربرف و در كنار جویبارهایی كه آب زلال در آنها جاری است حتی ته مانده سیگاری را نیز نمی توان یافت.
به فرودگاه وین، مسافری كه وارد می شود از هیچ چیز بیشتر از سكوت آن لذت نمی برد. كف پوش ها آنچنان براق است كه عكس خود را در آن می توان دید.
مسافر خسته با مجموعه ای از اطلاعات و تابلوها برای رسیدن به مقصدش در شهر و یا پرواز دیگر روبه رو می شود. دیگر احتیاجی به پرسش نیست ولی اگر پرسشی باشد با لبخندی از مسئول اطلاعات فرودگاه پاسخ روشن و دقیق دریافت خواهد شد.
پرواز نیز به همان اندازه آرام و دل انگیز است، مهماندار هر خواهشی را با نگاه می خواند و زودتر از آن كه در انتظار بمانی خواسته ات را برآورده می كند.
دغدغه از یافتن وسیله ای برای رسیدن به شهر وجود ندارد. اتوبوس ها سروقت حركت می كنند و راننده وظیفه خود می داند كه جامه دان ها را خود در صندوق اتوبوس جای دهد. همهمه ای هم برای سوار شدن به تاكسی وجود ندارد. همه چیز از آغاز تا پایان دقیق برنامه ریزی شده است.
در اتریش از هر روستایی كه بگذری گلدان های پرگل را می توان دید كه در لبه پنجره ها به زیبایی محیط رنگ و نمای دیگری می دهند. در این كشور به هر گوشه از شهر كه گردشگر گام نهد به آسانی به اطلاعات مورد نیاز دسترسی دارد، نقشه شهر و كشور و راهنمای خطوط حمل و نقل همه جا به وفور و رایگان یافت می شود. با مراجعه به باجه راهنما در مراكز عمومی لیستی از هتل ها نیز در اختیار قرار می گیرد و راهنما بدون هیچ توقعی خود به مكان های مورد نظر زنگ می زند و امكانات هتل ها را همراه با نرخ آن توضیح می دهد. قیمت هتل، رستوران و همه مكان های دیگر نرخ های كامل است و دیگر هیچ چیز به آن اضافه نمی شود. برای رسیدن به فرودگاه نیز هیچ دغدغه ای وجود ندارد. گردشگر در ایستگاه راه آهن جامه دان را تحویل می دهد و با خیال راحت هر وقت خواست به فرودگاه می رود. سیستمی به عنوان CAT طراحی شده است كه باجه مخصوص به خود را در ایستگاه های مركزی راه آهن دارد و هنگامی كه جامه دان تحویل داده می شود با دقت روی باند قرار می گیرد و اگر كوچكترین لطمه ای دید بلافاصله جبران می شود. در این كشور هر كسی مسئولیت خود را به نحو احسن انجام می دهد و از همه مهمتر گردشگر می داند كه در صورت نیاز كدام شخص مسئول است.
در شهر وین هیچ ایستگاه اتوبوس، مترو و یا تراموای شهری بیشتر از پنج دقیقه با محل سكونت فاصله ندارد و تابلویی ساعت حركت را دقیق مشخص كرده است. اگر قراری در این شهر داشته باشی دقیقاً می توانی محاسبه كنی چه به موقع به مقصد می رسی. بلیت های روزانه، ماهانه و حتی سالانه با تخفیف ویژه ارائه می شود و شهرنشین وین احتیاجی به وسیله شخصی ندارد. آنها فقط در مواقع مسافرت و یا استثنایی از وسیله شخصی خود استفاده می كنند.عابر پیاده با دوچرخه سوار و كودكان در ترافیك بین اتومبیل ها گرفتار نیستند و حتی در نیمه شب در خیابانی خالی از عابر و اتومبیل اگر اتومبیلی به چراغ قرمز برخورد كند وظیفه خود می داند كه توقف كند.
در نیمه شب دیدن عابر پیاده ای كه در خیابانی خالی از تردد در انتظار سبز شدن چراغ عابر پیاده است چیز تازه ای نیست.
كودكی كه همراه با مادرش در جنگل قدم می زند اگر چیزی را در جنگل رها كند با اعتراض مادرش روبه رو می شود و شخصی كه در مكانی مخصوص سیگاری ها بسته سیگارش را باز می كند حتی باندرول سیگار خود را به زمین نمی اندازد. فرهنگ شهرنشینی از دوران كودكستان به بچه ها آموخته می شود و محیط زیست سهم بزرگی از آموخته هاست. جنگل هایی كه وین را محاصره كرده اند با وزش نسیمی هوای خنك را به شهر هدیه می كنند و در مركز شهر در میان هزاران گردشگر تنفس این هوای دل انگیز از خاطر گردشگر می زداید كه در شهری بزرگ با هزاران وسیله نقلیه در حركت است، مراكز اصلی شهر به روی خودروها بسته است و كودكان در حالی كه با بادكنك های خود بازی می كنند ترسی از دوچرخه، موتوسیكلت و اتومبیل ندارند. گردشگر اگر تمایل داشته باشد بر درشكه ای سوار می شود كه به آرامی از میان ساختمان های كهن رد می شود و درشكه ران با دقت همه چیز را توضیح می دهد.
وین شهر آرامش و خاطره است. در این شهر خاطره های ماندگار پدید می آیند به ذهن سپرده می شوند و سایه همیشگی خود را تا آنجا كه حافظه قدرت داشته باشد حفظ می كنند. فرهنگ شهرنشینی، هماهنگی انسان و محیط و سازگاری تمدن با طبیعت را در هیچ شهری در اروپا همانند وین نمی توان یافت، شهری با قدمت چندین قرن و آراسته برای قرن بیست ویكم. هنگامی كه گردشگر این شهر را ترك می كند و به هواپیما وارد می شود نیز چیزی دل آزار نیست.
برفراز ابرها در صندلی راحت هواپیما موسیقی موتزارت همسفر مسافر تا مقصد است و آرامش شهر را بدرقه راهش می كند.

دكتر عباس لقمانی

منبع : روزنامه همشهری