۱ مارس ۱۲۰۹ ـ نظامی گنجوی ، شاعری که مدح نگفت

نظامی گنجوی (ابو محمد الیاس) شاعر نامدار ایران از شهر گنجه قفقاز که در مارس ۱۲۰۹ میلادی (به نوشته بسیاری از موخان ۱۲ مارس برابر ۲۱ اسفند) دیده ازجهان فروبست شاعری داستانسرا و متخصص مثنوی داستانی بود. لیلی و مجنون ، خسرو و شیرین ، هفت پیکر و اسکندر نامه از جمله آثار او هستند . وی مردی گوشه گیر بود که امیران زمان خود را مدح نگفت . نظامی مدح شاهان ، امیران و مقامات وقت را گفتن دروغ و چاپلوسی و نوعی گناه می دانست و در این زمینه گفته است:
چو نتوان راستی را درج کردن دروغی را چه ( چرا ) باید خرج کردن
نظامی از زادگاه خود شهر گنجه ، جز یک سفر به تبریز خارج نشد. نظامی خسرو و شیرین و هفت پیکر ( بهرام نامه ) را از داستانهای دوران ساسانیان گرفته است و برای این که بعدا به او ایراد نگیرند که چرا در باره اسکندر که میهنش را اشغال نظامی کرد سخن گفته است ، او را در کتاب خود به عنوان یک حکیم و مردی دانا توصیف کرده ، نه یک فاتح معمولی.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز