دوشنبه, ۱۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 29 April, 2024
مجله ویستا

فلسفه عرفان


فلسفه عرفان
کتاب فلسفه عرفان، نخستین کار رسمی و مستقل در مورد <فلسفه عرفان> است و اصول و مبادی و مسائل و نظریات عارفان را به شیوه فلسفی می‌کاود و بر آن است نشان دهد تا چه اندازه تفسیر‌پذیر و مقبول است.
هدف نویسنده در این کتاب، نه تعلیم عرفان نظری است و نه عرفان عملی؛ به بیانی دیگر، نه می‌خواهد اصول و مبانی جهان‌بینی عرفا را آموزش دهد و نه راه و رسم سیر و سلوک را، بلکه به تحلیل محتوای عرفان، به ویژه عرفان اسلا‌می می‌پردازد.
به قول افلا‌طون، فلسفه <آن لذت گرامی و گرانبها> است. و به قول ویل دورانت، این لذت برای هر طالب علمی، <تا هنگامی که ضروریات قاطع حیات مادی او را از مقام بلند اندیشه، به سرزمین پست مبارزه اقتصادی فرود نیاورده است، قابل درک است. اغلب ما، در بهار عمر خویش، روزهای طلا‌یی را،گذرانده‌ایم، که در آن معنی قول افلا‌طون را درک کرده‌ایم. در آن روز، عشق به یک حقیقت ساده آمیخته با اشتباه برای ما، از لذائذ جسمانی و آلودگی‌های مادی، خیلی برتر بود.
ما همواره، در خود ندای مبهمی می‌شنویم، که ما را به سوی این نخستین عشق به حکمت می‌خواند ما مثل برونینگ چنین می‌اندیشیم که: <زندگی فقط یک معنی دارد، و خورد و خوراک ما برای پیدا کردن این معنی است....> و مانند میتیا، در برادران کارمازو، از <کسانی هستیم که احتیاجی به آلا‌ف الوف ندارند، فقط پاسخی به سوالا‌ت خود می‌خواهند.>
آری، انسان از دیرباز، خواسته جهانی را که خود، در آن است، و جزئی از آن است، بشناسد، وخود را هر چه بیشتر با آن آشنا و مانوس سازد. از یکایک پدیده‌ها و کلیت و سراپا و آغاز و انجام آن، تفسیر قابل قبولی برای خود، داشته باشد.
این علا‌قه و خواست، انگیزه تلا‌ش مداوم و پی‌گیری گشته، که حاصل و نتیجه‌اش چیزی است به نام <فلسفه> و همین است، علت و راز اصلی پیدایش و بقاء و استمرار مباحث فلسفی. پس انسان، به هر حال، با این تصمیم در میدان فلسفه، قدم نهاده، و در مسیر آن پیش می‌تازد که جهان را بشناسد و به تعبیر باشکوه و زیبای ملا‌صدرا:
<فلسفه، کمال‌جویی و استکمال نفس انسان است، در اثر شناخت حقایق موجودات، چنانکه در واقع هستند، و حکم بر وجود و هستی آنها، تحقیقا، با برهان، نه با تقلید و گمان، در حد توانایی انسان. و به تعبیر دیگر: تنظیم عقلی جهان، برحسب توانایی انسان، به منظورهمانند گشتن، به آفریدگار بزرگوار جهان.> از جهت ایجاد جهانی در ذهن، همانند و قرینه جهان عینی که آفریده خداوند است.
کتاب فلسفه عرفان تحلیلی از اصول و مبانی و مسائل عرفان نوشته دکتر سید یحیی یثربی، توسط انتشارات بوستان کتاب در شمارگان۳۰۸۲ نسخه ویژه طلا‌ب و دانشجویان منتشر شده است.
منبع : سیاست روز


همچنین مشاهده کنید