متن کنوانسیون حذف اشکال تبعیض علیه زنان(۲)

قسمت دوم
ماده هفتم
دولتهای عضو اقدامات مقتضی برای حذف تبعیض علیه زنان در حیات سیاسی و اجتماعی كشور به عمل آورده و به ویژه اطمینان حاصل نمایند كه (در شرایط) مساوی با مردان، حقوق زیر برای آنها تأمین گردد:
الف: (حق) رأی در همه انتخابات و همه پرسی های عمومی و صلاحیت انتخاب شدن در تمام ارگانهای انتخاباتی عمومی
ب: (حق) شركت در تعیین سیاست های حكومت (دولت) و اجرای آنها و به عهده داشتن پستهای دولتی و انجام وظایف عمومی در تمام سطوح حكومتی (دولتی)
ج: (حق) شركت در سازمانها و انجمنهای غیر حكومتی (دولتی) كه مربوط به حیات سیاسی و اجتماعی كشور است.
ماده هشتم
دولتهای عضو اقدامات مقتضی را (برای زنان) بدون هیچگونه تبعیض و در شرایط مساوی با مردان به عمل خواهند آورد تا آنها از این فرصت (استفاده كرده) و به عنوان نماینده دولت خود در سطح بین المللی و در فعالیت سازمانهای بین المللی مشاركت كنند.
ماده نهم
۱- دولتهای عضو به زنان حقوق مساوی با مردان در زمینه كسب، تغییر و یا حفظ تابعیت اعطا خواهند كرد. دولتها به ویژه تضمین و اطمینان خواهند داد كه ازدواج (زن با مرد خارجی) تغییر تابعیت شوهر در طی دوران ازدواج، خودبه خود موجب تغییر تابعیت، عدم تابعیت یا تحمیل تابعیت شوهر به زن نخواهد شد.
۲- دولتهای عضو به زنان و مردان در مورد تابعیت فرزندانشان حقوق مساوی اعطا خواهند نمود.
قسمت سوم
ماده دهم
دولتهای عضو كلیه اقدامات مقتضی و لازم را برای حذف هرگونه تبعیض علیه زنان در جهت تضمین حقوق برابر آنان با مردان در زمینه آموزش به ویژه در موارد زیر به عمل خواهند آورد:
الف- شرایط مساوی برای رهنمودهای شغلی و حرفه ای جهت راهیابی به تحصیل و دستیابی مدارك از مؤسسات آموزشی در تمام سطوح مختلف در مناطق شهری و روستایی. این برابری می بایست در دوره های پیش دبستانی، عمومی، فنی، حرفه ای و آموزش عالی فنی و نیز در تمام انواع دوره های كارآموزی حرفه ای تضمین گردد.
ب- (امكان) راهیابی به دوره های تحصیلی، امتحانات، كادر آموزش با كیفیتهای و معیارهای یكسان و تجهیزات آموزشی با كیفیت های مساوی با (مردان) تضمین گردد.
ج- حذف هر نوع مفهوم كلیشه ای از نقش زنان و مردان در تمام سطوح و تمام اشكال مختلف آموزشی به وسیله تشویق آموزش مختلط (پسران و دختران) و دیگر انواع آموزش كه دستیابی به این اهداف را كمك خواهد نمود، به ویژه در تجدید نظر متون كتابهای درسی و برنامه های مدارس و تعدیل روشهای آموزشی.
د- ( ایجاد) فرصتهای یكسان جهت استفاده و بهره مند شدن از بورسها و دیگر مزایای تحصیلی.
ه - ( ایجاد) فرصتهای یكسان برای راهیابی به برنامه های آموزشی مداوم (دراز مدت) كه شامل برنامه های مواد آموزشی عملی بزگسالان به ویژه برنامه هایی كه هدف آنها كاهش هر چه سریعتر فاصله آموزشی است كه بین زنان و مردان وجود دارد.
و- كاهش (درصد) تعداد دانش آموز دختر كه ترك تحصیل می كنند و سازماندهی و برنامه ریزی برای دختران و زنانی كه قبلا ترك تحصیل كرده اند.
ز- ( ایجاد) فرصتهای یكسان جهت شركت فعال (زنان) در ورزش و تربیت بدنی.
ح- ( امكان) راهیابی به آموزشهای ویژه تربیتی (برای زنان) كمك و تضمین سلامت و تندرستی خانواده ها كه شامل اطلاعات و مشورت های مربوط به تنظیم خانواده است.
ماده یازدهم
۱- دولتهای عضو اقدامات لازم و مقتضی را در جهت حذف تبعیض علیه زنان در زمینه اشتغال به عمل خواهند آورد و اطمینان می دهند كه بر پایه برابری مردان و زنان و حقوق یكسان (آنها) به ویژه در موارد زیر عمل نمایند:
الف- حق كار به مثابه حق جدا ناپذیری تمام افراد بشر
ب- حق (برخورداری از) فرصت ها و امكانات شغلی یكسان كه شامل درخواست ضوابط (معیار) یكسان در مورد انتخاب شغل است.
ج حق انتخاب آزادانه حرفه و شغل، حق ارتقای (مقام)، امنیت شغلی و تمام مزایا و شرایط خدمتی و حق استفاده از (دوره های) آموزشی حرفه ای و بازآموزی كه شامل كارآموزی ها، دوره های آموزشی پیشرفته حرفه ای و آموزشی مجدد می باشد.
د- حق (دریافت) پاداش یكسان (دستمزد مساوی) از جمله مزایا و (برخورداری از) رفتار برابر نسبت به ارزیابی كیفیت كار و كارهایی كه ارزش یكسان دارند.
ه - حق (برخورداری از) امنیت اجتماعی، به ویژه در موارد بازنشستگی، بیكاری، بیماری، ناتوانی، دوران پیری و دیگر موارد از كارافتادگی و همچنین حق (برخورداری از) مرخصی استحقاقی.
و- حق (برخورداری از) حفاظت ها و مراقبتهای بهداشتی و امنیت در شرایط كاری از جمله حمایت و تامین دوران بارداری (زایمان)
۲- دولتهای عضو اقدامات مقتضی و لازم زیر را به منظور جلوگیری از تبعیض علیه زنان به دلیل ازدواج یا مادری (بارداری) و تضمین حق مؤثر آنان جهت كار، به عمل خواهند آورد:
الف: ممنوعیت (اخراج) تحت وضعیت تخلف كاری كه مجازات قانونی در پی دارد، (ممنوعیت) اخراج به خاطر حاملگی یا مرخصی زایمان و تبعیض در اخراج بر مبنای وضعیت زناشویی.
ب: دادن مرخصی دوران زایمان با پرداخت (حقوق) یا مزایای اجتماعی مشابه بدون از دست دادن شغل قبلی، رتبه یا مزایای اجتماعی.
ج: تشویق جهت ارائه خدمات اجتماعی و حمایت های لازم به نحوی كه والدین را قادر سازد تا تعهدات خانوادگی را با مسؤولیتهای شغلی و مشاركت در زندگی اجتماعی هماهنگ نمایند، بویژه از طریق تشویق به تأسیس و توسعه یك شبكه تسهیلاتی مراقبت از كودكان.
د: ارائه حمایتهای ویژه از زنان در دوران بارداری در انواع مشاغلی كه اثبات شده است برای آنها زیان آور است.
۳- (وضع) قوانین حمایت كننده در رابطه با موضوعاتی كه در این ماده مطرح شده است و متناوباً در پرتو پیشرفتهای علمی و تكنیكی مورد بازنگری قرار می گیرد و در صورت ضرورت، تجدید نظر (اصلاح) یا لغو و یا تمدید می گردد.
ماده دوازدهم
۱- دولتهای عضو كلیه اقدامات لازم و مقتضی را جهت حذف تبعیض علیه زنان در زمینه های مراقبتهای بهداشتی به عمل خواهند آورد. (این اقدامات) بر پایه تساوی (حقوق) مردان و زنان جهت دسترسی به خدمات بهداشتی و خدماتی كه به تنظیم خانواده مربوط می شود، تضمین خواهد شد.
۲- (دولتهای عضو) بنابر قوانین بند ۱ این ماده، خدمات مقتضی و لازم را در ارتباط با بارداری و زایمان و پس از زایمان و اعطای خدمات رایگان در صورت لزوم و همچنین تغذیه كافی در دوران بارداری و شیردهی را تضمین خواهند كرد.
ماده سیزدهم
دولتهای عضو اقدامات مقتضی و لازم را جهت حذف تبعیض علیه زنان در دیگر مراحل زندگی از نظر اقتصادی و اجتماعی به عمل خواهند آورد. همچنین بر مبنای تساوی (حقوق) مردان و زنان، حقوق یكسان را برای آنها (زنان) به ویژه در موارد زیر تأمین می نمایند:
الف حق استفاده از مزایای خانوادگی
ب حق استفاده از وامهای بانكی، رهن ها و دیگر اشكال اعتبارات مالی
ج- حق شركت در فعالیتهای تفریحی، ورزشها و تمام زمینه های حیات فرهنگی
ماده چهاردهم
۱- دولتهای عضو، مشكلات ویژه ای كه زنان روستایی با آن روبرو هستند را در نظر خواهند گرفت و به نقش مهمی كه این زنان در حیات اقتصادی خانواده های خود كه شامل كار در بخشهای اقتصادی غیر مالی است، توجه خواهند كرد و اقدامات لازم و مقتضی را جهت تضمین اجرای قوانین كنوانسیون حاضر در مورد زنان نواحی روستایی به عمل خواهند آورد.
۲- دولتهای عضو، اقدامات لازم و مقتضی را جهت حذف تبعیض علیه زنان در مناطق روستایی به عمل خواهند آورد. (این اقدامات) به منظور و بر پایه تساوی (حقوق) مردان و زنان در شركت و استفاده آنان از توسعه روستایی است. (همچنین دولتهای عضو) بویژه اطمینان حاصل خواهند كرد كه زنان از حقوق زیر برخوردار باشند:
الف- شركت در تدوین و اجرای برنامه های توسعه (عمرانی) در كلیه سطوح
ب- راهیابی و دسترسی به امكانات مراقبتهای بهداشتی مناسب و كافی از جمله اطلاعات، مشاوره و خدمات تنظیم خانواده
ج- ( حق ) استفاده مستقیم از برنامه های تأمین اجتماعی
د- ( حق ) برخورداری از تمام دوره های كارآموزی و آموزشی، رسمی یا غیررسمی كه شامل سوادآموزی عملی و موارد دیگر (مانند ) استفاده از تمام خدمات محلی و جامع به منظور بالا بردن (كارایی) فنی حرفه ای می باشد.
ه- ( حق ) سازماندهی گروههای خودیاری و تعاونیها به منظور دستیابی به حق مساوی از فرصتهای اقتصادی از طریق اشتغال یا خود اشتغالی
و- ( حق ) شركت در تمامی فعالیتهای محلی
ز- ( حق ) دستیابی به وامها و اعتبارات كشاورزی، تسهیلات بازاریابی، تكنولوژی مناسب و رفتار یكسان در (برخورداری) از زمین و اصلاحات ارضی همچنین حق (استفاده از) طرحهای مجدد استقرار در زمین
ح- ( حق ) بهرمندی از شرایط زندگی مناسب به ویژه در ارتباط با مسكن، بهداشت، امكانات آب و برق، حمل و نقل و ارتباطات
قسمت چهارم
ماده پانزدهم
۱- دولتهای عضو تساوی (حقوق) زنان با مردان را در برابر قانون خواهند پذیرفت.
۲- دولتهای عضو امور مدنی، اختیارات قانونی كه برای مردان وجود دارد و فرصتهای عملی این اختیارات را به طور یكسان برای زنان خواهند پذیرفت، به ویژه آنها به زنان حقوق مساوی با مردان را در انعقاد قراردادها و اداره اموال در تمام مراحل دادرسی در دادگاهها و محاكم به طور یكسان اعطا خواهند نمود.
۳- دولتهای عضو خواهند پذیرفت كه كلیه قراردادها و انواع اسناد خصوصی دیگر كه به منظور محدود كردن اختیارات قانونی زنان تنظیم شده است را باطل و بلااثر تلقی نمایند.
۴- دولتهای عضو، حقوق یكسان مردان و زنان را در برابر قانون و در مورد تردد (مسافرت) افراد، آزادی انتخاب مسكن و اقامتگاه خواهند پذیرفت.
ماده شانزدهم
۱- دولتهای عضو، اقدامات لازم و مقتضی را در جهت حذف تبعیض علیه زنان در تمام مواردی كه مربوط به ازدواج و روابط خانوادگی است، به عمل خواهند آورد و به ویژه امور زیر را بر مبنای برابری حقوق مردان و زنان تضمین خواهند نمود:
الف- داشتن حق یكسان برای (انعقاد) ازدواج
ب- داشتن حق آزادانه و یكسان برای انتخاب همسر و (انعقاد) ازدواج بر پایه رضایت آزاد و كامل دو طرف
ج- داشتن حقوق و مسؤولیتهای یكسان در دوران ازدواج و هنگام انحلال آن (جدایی)
د- داشتن حقوق و مسؤولیتهای یكسان به عنوان والدین در موضوعات مربوط به فرزندان، صرفنظر از وضعیت زناشویی آنها. در كلیه موارد منافع كودكان از اولویت برخوردار است.
ه- داشتن حقوق یكسان جهت تصمیم گیری آزادانه و مسؤولانه در زمینه تعداد فرزندان و فاصله زمانی بارداری و دستیابی به اطلاعات، آموزش و وسایلی كه آنها را برای اجرای این حقوق قادر می سازد.
و- داشتن حقوق و مسؤولیتهای یكسان در رابطه با حضانت (سرپرستی)، قیمومت كودكان و فرزند خواندگی یا رسم های مشابه با این مفاهیم كه در قوانین داخلی وجود دارد. در كلیه موارد منافع كودكان از اولویت برخوردار است.
ز- داشتن حقوق فردی یكسان به عنوان شوهر و زن از جمله حق انتخاب نام خانوادگی، حرفه و شغل.
ح- داشتن حقوق یكسان برای هر یك از زوجها در رابطه با مالكیت، حق اكتساب، مدیریت، سرپرستی، بهره برداری و اختیار اموال خواه رایگان باشد و یا هزینه ای در برداشته باشد.
۲- نامزدی و ازدواج كودكان غیر قانونی است و كلیه اقدامات از جمله وضع قانون جهت تعیین حداقل سن ازدواج و ثبت اجباری ازدواج در یك دفتر رسمی باید ضروری است.

منبع : خبرگزاری ایسنا