شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

۲۸ آذر ـ ۱۹ دسامبر ـ نشست کمپانی های نفتی در لندن و رفع محاصره دریایی ایران از سوی دولت انگلستان


چهار ماه پس از براندازی ۲۸ مرداد، بیست و نهم آذر ۱۳۳۲ ( دسامبر ۱۹۵۳ )نشست شركتهای نفتی و كارشناسان مربوط كه در لندن برای بررسی سرنوشت نفت ایران برگزار شده بود! به كار خود پایان داد و از دولت انگلستان خواست: اینك كه دولت دكتر مصدق ساقط شده و ملیون ایران قدرت را از دست داده اند لازم است كه انگلستان به محاصره دریایی ایران پایان دهد تا بتوان كار صدور نفت را از سر گرفت.
چند ساعت پس از اعلام این خواست شركتهای نفتی اصطلاحا بین المللی، دولت انگلستان این توصیه را پذیرفت و به محاصره دریایی دو سال و نیمه ایران پایان داد. نشست لندن در پی توافق دالس و ایدن وزیران امور خارجه آمریكا و انگلستان مبنی بر این كه امور نفت ایران ، بدون این كه شركت ملی نفت كه نماد غرور ایرانیان شده است منحل شود، به یك كنسرسیوم مركب از شركتهای نفتی غرب واگذار گردد و این كنسرسیوم عامل نفت ایران در منطقه قرارداد باشد تا همه دولتهای غرب در آن ذینفع باشند. همچنین غرامت وارده به انگلستان از ابطال قرارداد سال ۱۹۳۳ ( قانون ملی شدن نفت ایران ) نیز از سوی ایران تعهد شود و از دریافتی این كشور از كنسرسیوم وصول گردد تا انگلستان ادعای دیگری بر پالایشگاه نفت كه ایرانیان آن را از آن خود می دانند نداشته باشد و مسئله دیگری به وجود نیاید. قبلا در لندن اعلام شده بود كه پالایشگاه آبادان نیاز به ۷۵ میلیون دلار بودجه دارد تا تعمیر و آماده كار با ظرفیت كامل شود!.
پایان محاصره دریایی ایران از سوی انگلستان با ختم محاكمه دكتر مصدق در محكمه نظامی تهران همزمان بود كه وی گفته بود آن را برسمیت نمی شناسد؛ نخست وزیر ایران قانونا باید با رای عدم اعتماد مجلس كنار برود و بركناری نخست وزیر با هر ترتیب دیگر، یك كودتا است و در نتیجه او خود را نخست وزیر قانونی و دولت فعلی را دولت كودتا و غیر قانونی می داند و هر عمل آن نیز اساس قانونی ندارد و باطل است.
در همان زمان اصحاب نظر كه شهرت بی طرفی داشتند گفته بودند كه تعجب می كنند كه چرا انگلستان دو سه هفته پس از تجدید مناسبات سیاسی خود با ایران، اقدام به رفع محاصره دریایی این كشور كرد و آن هم پس از دریافت توصیه كنفرانس شركتهای نفتی و قبول مشاركت آمریكا در كنسرسیوم نفت!.
محاصره دریایی ایران در طول حكومت ملیون ( ناسیونالیستها) سبب شده بود كه ایران نتواند نفت خود را صادر كند و یكی ـ دو كشتی نفتكش هم كه جرات حمل نفت ایران را به خود داده بودند از جمله كشتی « رزماری » در میان را توقیف شده بودند.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید