قلعه رودخان شفت ، فومن

این قلعه مهم تاریخی، مدت‌ها تخت‌گاه و مركز فرمان‌روایان گیلان بوده است و در ناحیه كوهستانی بخش علیای رود رودخان و در 16 كیلومتری جنوب شرقی فومن قرار دارد.
قلعه رودخان، دژی محكم و بزرگ است كه بیش از پنج هكتار وسعت دارد. مشاهده این قلعه، هر بیننده‌ای را به حیرت وا می‌دارد؛ حیرت از آن‌رو كه چه گونه سازندگان هنرمند آن توانسته‌اند مصالح مورد نیاز آن را از یك راه كوهستانی بسیار دشوار تا پای كار در بلندای كوه برسانند و دژی این‌گونه بلند و محكم را در ارتفاعی دور از دسترس بسازند. این ساختمان از سنگ و آجر ساخته شده است و در بخش آسیب‌پذیر و حساس آن از سنگ با ملاط ساروج استفاده شده است؛ اما در بیش‌تر اتاق‌ها، برج‌ها و سقف‌های گنبدی شكل آن، از آجر و گچ استفاده شده است. با توجه به پستی و بلندی طبیعی كوهستان، ارتفاع دیوارها از 3 تا 10 متر متفاوت است. در نقاط نفوذپذیر قلعه، قطر و ارتفاع دیوارها و باروی آن بیش‌تر است. تنها راه ورود به قلعه، در جهت شمال شرقی قرار دارد كه در كنار آن دو برج دفاعی ساخته شده است. این قلعه، در مواقع اضطراری می‌‌توانست چندین هزار نفر را برای مدت طولانی در خود جای داده و محافظت كند. در داخل قلعه، آبی گوارا در همه فصل‌های سال جاری است. احتمال داده می‌شود كه این آب را با استفاده از آبراهه (كانال) به داخل قلعه آورده باشند.
گرچه گذشت زمان و رویش بوته‌ها و درختان متعدد در پیكر قلعه كه ریشه آن‌ها تا عمق دیوارها نیز نفوذ كرده، موجب آسیب دیدن این بنای مهم تاریخی شده است، ولی خوشبختانه هنوز هم می‌توان آن را از سالم‌ترین قلعه‌های ایران دانست كه با اندكی مرمت به فضائی با جاذبه‌های جهانگردی فراوان تبدیل خواهد شد.
با توجه به اشاره‌ای پراكنده در متن‌های تاریخی و نیز ساختار و مصالح به كار رفته در این قلعه و پاره‌ای شواهد باستان‌شناختی دیگر، این قلعه یكی از پایگاه‌های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است. برخی از صاحب‌نظران بر این گمان‌اند كه بنیاد قلعه رودخان به دوره سامانیان مربوط است و در طول تاریخ مرمت شده و مورد استفاده قرار گرفته است. قلعه رودخان، به علت ارزش و اهمیت تاریخی با شماره 3/1567، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.