چه کسانی سالمترین اهدا کنندگان خون هستند؟

اهدا كنندگان داوطلب كه پولی در ازای اهدای خون دریافت نمی نمایند و به طور منظم خون اهدا می كنند، سالم ترین اهدا كنندگان هستند. تحقیقات در كشورهای مختلف نشان داده است كه افرادی كه خون خود را داوطلبانه و بدون در نظر گرفتن پاداش مادی اهدا می كنند، دلایل اندكی جهت پنهان كردن اطلاعات مربوط به آن بخش از سلامت و روش زندگی خود كه آنها را برای اهدای خون به طور موقت یا دائم نامناسب می نماید، دارند. انگیزه اصلی آنها كمك به افراد دیگر است و نه بدست آوردن منافع شخصی.
اهدا كنندگان فامیلی یا جایگزین فقط در زمانی كه خون آنها مورد نیاز یكی از اعضای خانواده یا آشنایان است، خون اهدا می كنند. ثابت شده است كه خون این افراد به سلامت گروه اول نیست زیرا ممكن است درشرایطی كه برای اهدای خون مناسب نیستند و ممكن است آلودگی را به فرد گیرنده منتقل نمایند، تحت فشار قرار گرفته، خون اهدا نمایند. از طرف دیگر در بسیاری از موارد در میزان نیاز به خون، تعداد بستگانی كه حائز شرایط اهدای خون باشند، كافی نیستند و در جایی كه امكان اهدای خون توسط یكی از اعضای خانواده وجود ندارد، بستگان ممكن است با پرداخت پول به فردی دیگر، وی را به اهدای خون ترغیب نمایند و این مورد خود بوجود آورنده یك نظام پرداختی مخفی است.
اهداكنندگان پولی (paid donors) : افرادی هستند كه برای دریافت پول، خون اهدا می نمایند آن ها معمولاَ بیش از آنكه توسط كمك به افراد دیگر ترغیب شوند، به واسطه آنچه دریافت می نمایند، تشویق می شوند. این افراد ممكن است با اهدای خون، بیش از دفعات توصیه شده به سلامت خویش آسیب بزنند. همچنین به احتمال بیشتر، ممكن است زندگی گیرندگان خون را نیز با پنهان نمودن اطلاعاتی كه آنها را از اهدای خون منع می كند، به مخاطره اندازند.
در ابتدای قرن بیستم بعد از آنكه انتقال خون بصورت رایج شكل گرفت منبع تأمین خون سرویسهای انتقال خون، خون دهندگان حرفه ای بودند كه كار معینی نداشته، تابع هیچگونه اصول اخلاقی نبودند و از طریق وجه ناچیزی كه درمقابل فروش خون خود دریافت می داشتند، زندگی می كردند. بعد از مدتی تحقیقات انجام شده مشخص نمود كه خون این افراد نه تنها فاقد فایده لازم بوده بلكه باعث انتقال بیماریهای خطرناك به گیرندگان خون می شود؛ به همین علت در سیر تكامل انتقال خون، استفاده از خون جایگزین خویشاوندان و آشنایان ارجح دانسته شد. متاسفانه پس از مدتی معلوم گردید كه خون این افراد نیز در مقایسه با خون افراد داوطلب، احتمال بالاتری (حدود ١٠ برابر) از انتقال بیماریها به گیرنده را دارا است. با پیشرفت روزافزون علم پزشكی وانجام آزمایشات پیشرفته بتدریج مشخص گردید میزان آلودگی های خونی در افرادی كه بصورت داوطلب برای اهدای خون به مراكز انتقال خون مراجعه می نمایند بسیار كمتر از دو گروه قبلی است. سپس تحقیقات علمی مشخص نمود كه خون افرادی كه بصورت مستمر نسبت به اهدای خون خود اقدام می نمایند دارای كمترین میزان آلودگی است.
گروه اهداكنندگان مستمر و منظم اهداكنندگانی هستند كه نیاز به خون سالم را كه از حیاتی ترین نیازهای جوامع بشری است به خوبی درك كرده و از انگیزه بالایی جهت اهدای خون برخوردار می باشند و درباره رفتارهای مخاطره آمیز كه باعث آلودگی در سطح جامعه می شود اطلاعات كافی كسب نموده اند و دائما با شرایط اختصاصی سازمان انتقال خون مورد ارزیابی قرار می گیرند و به طور منظم غربال می شوند و بدین ترتیب از سالمترین اقشار جامعه جهت اهدای خون محسوب می شوند. این افراد پس از اولین نوبت اهدای خون (و تأیید سالم بودن خونشان با معاینه وآزمایش) توسط پرسنل كار آزموده سازمان انتقال خون و تمایل شخص داوطلب انتخاب و كارت بسیج اهداكنندگان برای آنها صادر می شود تا طبق جداول زمان بندی شده در كارت عضویت اقدام به اهدای خون نمایند.

منبع : سازمان انتقال خون ایران