امتیازات فقه شیعه

۱) جامعیت فقه شیعه: فقه شیعه تمام مسائل كلی تا جزئی مورد نیاز را بیان نموده و به عبارتی، غنی ترین فقه در مذاهب اسلامی است، چنانچه استاد عبدالفتاح عبدالمقصود، عالم بزرگ اهل سنت می‏نویسد: سزاوار است كه مذهب شیعه در راس مذاهب اهل سنت قرار گیرد، زیرا منبع اصلی مذهب شیعه علی(ع) است كه داناترین مردم به دین اسلام بعد از پیامبر(ص) است. (۱)
۲) فقه شیعه زنده است و صرفا مربوط به تحقیقات علمای گذشته نیست و همگام با زمان پیش می‏رود و مساله‏ای نیست كه فقه شیعه برای آن پاسخی نداشته باشد.
۳) فقه شیعه، فقهی است ضد استكباری و طرفدار مظلومان و هرگز در طول تاریخ، فقهای شیعه در مسیر سلاطین و طاغوتها نبوده‏اند، بلكه رهبر بزرگترین نهضتها و حركتها بوده‏اند.
● تعریف احكام
احكام در لغت، جمع حكم و به معنای فرمان و دستور به كار می‏رود و در اصطلاح فقهی، احكام، كلیه دستورهای عملی و فروع دین اسلام در تمام ابعاد آن است و همه دستورهای عبادی و سیاسی و اقتصادی و خانوادگی و قضایی را شامل می‏شود.
● اهمیت فراگیری احكام
فراگیری احكام از نظر قرآن و سنت و از دیدگاه علما و مراجع دارای‏ضرورت و اهمیت‏خاصی است كه به طور اختصار آن را بیان می‏كنیم:
۱) از نظر قرآن
«فلولا نفر من كل فرقهٔ منهم طائفهٔ لیتفقهوا فی الدین...; (۲)
چرا از هر گروه از ایشان تنی چند حركت نمی‏كنند تا دانش دین بیاموزند.»
۲) از نظر سنت
امام صادق(ع) فرمود:
«العامل علی غیر بصیرهٔ كالسائر علی’ غیر الطریق ولایزیده سرعهٔ السیر من الطریق الا بعدا; (۳)
كسی كه بدون آگاهی وظایفش را انجام دهد، مانند كسی است كه از بیراهه می‏رود و هر چه تندتر رود از مقصدش دورتر می‏شود.»
«قال رسول الله(ص): اف لكل مسلم لایجعل فی كل جمعهٔ یوما یتفقه فیه امر دینه ویسال عن دینه; (۴)
اف بر هر مسلمانی كه در هفته یك روز را برای شناخت امر دین خود و پرسش از آن قرار ندهد.»
۳) از دیدگاه مراجع و علمای اسلام
مسائلی را كه انسان غالبا به آنها احتیاج دارد واجب است‏یاد بگیرد. (۵)
وصاحب عروهٔ الوثقی می‏فرماید: هر عملی كه از مكلف صادر می‏شود فراگیری حكم آن واجب است، خواه از عبادات باشد و خواه از معاملات و یا از امور عادی. (۶)
و شیخ انصاری(ره) حكم به فسق كسی نموده كه مسائل مورد ابتلای خود را ترك كند و در مقام یادگرفتن آنها نباشد. (۷)
با توجه به آنچه گفته شد، آیا یادگیری احكام ضرورت ندارد؟ آیا شما تمام مسائل خود را می‏دانید؟ آیا تا به حال برای شما چنین سؤالاتی پیش نیامده است؟
كیفیت تطهیر موكت نجسی كه به زمین چسبیده چگونه است؟
وضو گرفتن زیر باران چه حكمی دارد؟
آیا می‏توان بر كاغذ رنگی و اسكناس سجده نمود؟
آیا می‏توان غذای نجس را به خورد كودك داد؟ و دهها سؤال دیگر.

پی‏نوشتها:
۱.رساله نوین، ج‏۱، ص‏۴۲; سید مرتضی رضوی، فی سبیل الوحدهٔ السلامیه، ص‏۵۴.
۲.توبه (۹) آیه ۱۲۲.
۳.علامه مجلسی، بحارالانوار، ج‏۱، ص‏۲۰۶.
۴.بحارالانوار، ج‏۱، ص‏۱۷۶; رساله نمونه، ص‏۲۵.
۵.رساله عملیه، مساله یازدهم.
۶.عروهٔ‏الوثقی، ج‏۱، ص‏۱۱، مساله ۲۹.
۷.شیخ انصاری، اجود التقریرات، ج‏۱، ص‏۱۵۸

منبع : ستاد اقامه نماز