آغاز یک تیرگی

لندن و مسکو وارد فصل جدیدی از بحران در روابط دوجانبه خود شده اند.اخراج چهار دیپلمات روسی توسط انگلستان سبب شده است تا کاخ کرملین خود را در برابر هجمه ای تازه از سوی کاخ سفید و لندن ببیند.هجمه ای که احتمالا توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز حمایت خواهد شد.
الکساندر گروشکو ، معاون‌ وزیر خارجه‌ روسیه‌ در این خصوص گفته است که درخواست‌ بریتانیا‌ از مسکو برای‌ استرداد یکی‌ از شهروندان‌ خود به‌ این‌ کشور برای‌ محاکمه‌ در ارتباط با مرگ‌ لیتویننکو ، مامور سابق دستگاه‌ اطلاعاتی‌ روسیه‌ ‌ ماهیتی غیرقانونی دارد.‌ بریتانیا تلاش‌ می‌ کند ما را به‌ علت‌ محترم‌ شمردن‌ قانون‌ اساسی‌ خود مجازات‌ کند و چنین‌ اقدامی‌ برای‌ ما پذیرفتنی‌ نیست‌ واین اقدام‌ دولت‌ بریتانیا در اخراج۴ ‌ دیپلمات‌ روس‌ را نمی‌ توان‌ گامی‌ مثبت در راستای‌ همکاری‌ برای‌ حل‌ این‌ ماجرا توصیف‌ کرد.‌ دولت‌ بریتانیا‌ با درخواست‌ پی‌ در پی کاخ کرملین برای‌ اخراج‌ تروریست‌ سابق ، احمد زاکایف‌ و دیگر شهروند روس‌ بوریس بروزوفسکی‌ که‌ برای‌ سرنگونگی‌ خشونت‌ آمیز دولت‌ روسیه‌ فعالیت‌ می‌ کند مخالفت کرده است. ‌ مسلما اگر روسیه‌ بخواهد اقدام‌ دولت‌ بریتانیا را با اخراج‌ دیپلمات‌ های‌ این‌کشورازمسکو تلافی‌ کند در این صورت‌ سفارت‌ بریتانیا‌ در مسکو با کمبود دهها دیپلمات‌ روبرو خواهد شد.‌
از سوی دیگر دولت‌ بریتانیا‌ نیز اعلام‌ کرده‌ است‌ که‌ مقررات‌صدور روادید برای ‌شهروندان‌ روسیه‌ از این‌ پس‌ تغییر خواهد کرد و مقامات‌ بریتانیایی‌ از هرگونه‌ همکاری‌ با مقامات‌ امنیتی‌ روسیه‌ خودداری‌ خواهند کرد.‌
جنگ دیپلماتیک میان روسیه و انگلستان آغاز شده است و کاخ سفید نیز در این میان به شدت فعال خواهد بود.لندن در طول سالهای اخیر سعی کرده است تا چهره ضدروسی خود را در مقابل کاخ کرملین به تصویر بکشد .در جریان شورشهای اخیر در مسکو و سنت پترزبورگ،انگلستان کانون اصلی هدایت این بحران به شمار می رفت .در مقابل،بی درایتی مقامات روسی از جمله پوتین و لاوروف در برابر آمریکا و انگلستان بر وخامت اوضاع به ضرر مسکو افزوده است.موافقت روسها با انتصاب بلر به عنان نماینده ویژه کمیته چهارجانبه صلح خاورمیانه سبب شد تا لندن نسبت به بی تدبیری مقامات سیاسی مسکو آگاه شود و هجمه های خود علیه دولت پوتین را افزایش دهد.
باید اذعان کرد که پوتین و همراهانش بابحران “عدم تحلیل درست وقایع”روبه رو هستند.این مسئله از ابتدای هزاره سوم تاکنون برای مسکو دردسرهای زیادی ایجاد نمود است.نباید فراموش کرد که “گذار از مسکو”استراتژی کلانی بوده که از سوی مقامات رسمی آمریکایی و اروپایی پذیرفته شده است.
بحران کنونی به‌وجود آمده در روابط دوجانبه روسیه و انگلستان در مرحله نخست معلول عدم کارآیی سیاستمداران روسی و در مرحله بعدی حاصل توطئه چینیهای آمریکا و اروپا علیه کاخ کرملین است.روسیه پس از وقوع انقلابهای رنگین در گرجستان و اوکراین باید حقایق زیادی را درک می نمود.حقایقی از جمله اینکه دیک چنی ،بوش و بلر بسیاری از اهداف میان مدت خود در آسیای مرکزی را با هدف تحدید قدرت کاخ کرملین طراحی نموده اند.اما روسها از درک این مسئله واضح و حساس ،عاجز ماندند و همین عجز آنها مخالفان کاخ کرملین را نسبت به ادامه فعالیتهایشان وقیح ساخت.از اکنون می توان باور داشت که بر خلاف آنچه “الکساندر گروشکو”ادعا کرده است واکنش مسکو به اقدام لندن واکنشی گسترده و مطلوب نخواهد بود.مروری کلی بر وقایع چند سال اخیر نشان می دهد که مسکو همواره در میدانهای بزرگ و حساس بازنده بوده است .مسلما این بار نیز به همان گونه خواهد بود و واکنش روسها به اقدام لندن تنها در قالب یک واکنش” سطحی “و”ناکارآمد” قابل تفسیر خواهد بود.

مهدی مروتی

منبع : روزنامه رسالت