شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا
۱۳ دسامبر سال ۱۰۴۸ ـ روزی که بیرونی دانشمند بزرگ ایرانی در گذشت
ابوریحان محمد بیرونی دانشمند بزرگ ایرانی ۱۳ دسامبر سال ۱۰۴۸ میلادی (۲۲ آذر) در شهر غزنه ( افغانستان امروز) وفات یافت . او درنیمه سپتامبر سال ۹۷۳ میلادی درمنطقه خوارزم که در قلمرو سامانیان بود به دنیا آمده بود و زادگاه او که در آن زمان روستای کوچکی بود بعدا به « بیرونی » تجدید نام داده شده است .
بیرونی در ریاضیات ، هیات ( علوم فضایی ) ، فیزیک ، زمین شناسی و جغرافیا سرآمد دانشمندان عصر خود بوده است. دائرهٔ المعارف علوم چاپ مسکو ابوریحان را دانشمند همه قرون و اعصار خوانده است . در بسیاری از کشورها نام بیرونی را بر دانشگاهها ، دانشکده ها و تالار کتابخانه ها نهاده و لقب « استاد جاوید » به او داده اند.
بیرونی گردش خورشید ، گردش محوری زمین و جهات شمال و جنوب را دقیقا محاسبه و تعریف کرده است. خورشید گرفتگی هشتم آوریل سال ۱۰۱۹ میلادی را در کوههای لغمان ( افغانستان کنونی ) رصد و بررسی کرد و ماه گرفتگی سپتامبر همین سال را در در غزنه به زیر مطالعه برد.
در زمان بیرونی ، سامانیان بر شمالشرقی ایران شامل خراسان بزرگتر و خوارزم به پایتختی بخارا ، زیاریان بر گرگان و مازندران و مناطق اطراف ، بوئیان بر سایر مناطق ایران تا بغداد ، بازماندگان صفاریان بر سیستان و غزنویان بر جنوب ایران خاوری ( مناطق مرکزی و جنوبی افغانستان امروز ) حکومت می کردند و همه آنان مشوق دانش و ادبیات فارسی بودند و سامانیان بیش از دیکران در این راه اهتمام داشتند. بیرونی که در جرجانیه خوارزم نزد ابونصر منصور تحصیل علم کرده بود مدتی نیز در گرگان تحت حمایت مادی و معنوی زیاریان که مرداویز سر دودمان انها بود به تحقیق پرداخته بود و پس از آن تا پایان عمر در ایران خاوری آن زمان به پژوهش های علمی خود ادامه داد . با این که محمود غزنوی میانه بسیار خوبی با بیرونی نداشت و وسائل کافی برای تحقیق در اختیار او نبود ولی این دانشمند لحظه ای از تلاش برای تکمیل تحقیقات علمی خود دست نکشید.
بیرونی که بر زبانهای یونانی ، هندی و عربی هم تسلط داشت کتب و رسالات متعدد که شمار انها را زائد بر ۱۴۶ گزارش کرده اند نوشت که جمع سطور انها بالغ بر ۱۳هزار است . مهمترین آثار او « تفهیم » در ریاضیات و نجوم ، «آثار باقیه » در تاریخ و جغرافیا ، « قانون مسعودی » که نوعی دائرهٔ العارف است و کتاب « هند » در باره اوضاع این سرزمین از تاریخ و جغرافیا تا عادات و رسوم و طبقات اجتماعی آن . بیرونی کتاب دائرهٔالمعارف خود را به نام سلطان مسعود غزنوی حاکم وقت کرد ، ولی هدیه او را که سه بار شتر سکه نقره بود نپذیرفت و به او نوشت که که کتاب را به خاطر خدمت به دانش و گسترش آن نوشته است ، نه پول.
بیرونی معاصر بوعلی سینا بود که در اصفهان می نشست و باهم مکاتبه و تبادل نظر فکری داشتند.
بیرونی در جریان لشکرکشی های محمود غزنوی به هند غربی (پاکستان امروز قسمتی از آن است ) امکان یافت که به این سرزمین برود ، زبان هندی فراگیرد و در باره اوضاع هند تحقیق کند که محصول این تحقیق ، کتاب « هند » اوست .
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران دولت بنیامین نتانیاهو انتخابات عراق دانشگاه تهران مجلس شورای اسلامی دولت سیزدهم چین روز معلم رهبر انقلاب نیکا شاکرمی
سیل آتش سوزی مترو شهرداری تهران سازمان هواشناسی آموزش و پرورش هلال احمر قوه قضاییه پلیس معلم فضای مجازی زلزله
تورم خودرو مسکن قیمت خودرو سهام عدالت قیمت طلا قیمت دلار بازار خودرو قیمت سکه ایران خودرو حقوق بازنشستگان بانک مرکزی
مهران غفوریان رضا عطاران ساواک تلویزیون موسیقی عمو پورنگ سریال شهاب حسینی صداوسیما مسعود اسکویی سینمای ایران دفاع مقدس
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین جنگ غزه غزه آمریکا روسیه ترکیه حماس نوار غزه اوکراین انگلیس
فوتبال پرسپولیس استقلال سپاهان آتیلا حجازی باشگاه استقلال علی خطیر لیگ برتر بازی لیگ برتر ایران تراکتور لیگ قهرمانان اروپا
اپل هوش مصنوعی آیفون صاعقه موبایل گوگل ناسا عکاسی تلفن همراه مدیران خودرو
کبد چرب فشار خون چای دیابت