نقش موسیقی آوازی در شعر و غزل ایران

تاریخ نشر : ۸۵۰۲۱۰
تیراژ : ۲۰۰۰
تعداد صفحه : ۵۱۲
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۳۵۱-۱۰۶-۵
شماره کنگره : ۸۵۲۱۰۰۴۵
رده دیویی : ۷۸۹.۳
محل نشر : تهران
جلد : گالینگور
قطع : وزیری
زبان کتاب : فارسی
نوع اثر : تالیف
نویسنده : نصیری‌فر - حبیب‌الله

در این پژوهش، نگارنده با بهره‌گیری از ردیف موسیقی ایرانی میرزا عبدالله و روش آزمون مجذور کاری [X2] (آزمون خوبی برازندگی)، تصریح می‌کند: 'ردیف موسیقی ایرانی به عنوان اصل و اساس و خمیرمایه‌ی موسیقی اصل و ملی کشور، شامل هفت دستگاه با نام‌های ماهور، شور، چهارگاه، سه‌گاه، همایون، نوا و راست پنج‌گاه و هم‌چنین پنج نغمه به اسامی ابوعطا، بیات ترک، افشاری و دشتی از دستگاه شور و نغمه‌ی اصفهان از دستگاه همایون منشعب می‌شود. هر دستگاه و نغمه، از گوشه‌های متنوعی تشکیل شده است که هرگونه به صورت طرحی چکیده، بخشی از ظرفیت و قابلیت آن دستگاه و نغمه را به نمایش می‌گذارد و در واقع هرگوشه، جزئی از طرح کلی هر دستگاه را می‌سازد. این مجموعه‌ی دوازده قسمتی از لحاظ گستردگی عاطفی و حالات روانی بسیار وسیع، متنوع و غنی است. این آزمون (آزمون خوبی برازندگی) برای سنجش معنادار بودن تفاوت تعداد افرادی که در یک دستگاه یا نغمه‌ی خاص، حالت عاطفی مورد پژوهش را احساس می‌کنند و آنان که چنین احساسی را ندارند، به‌کار برده شده است'. بر این اساس، دستگاه‌های ماهور، راست پنج‌گاه و چهارگاه، بیش‌ترین تاثیر را در افزایش شادی، دستگاه‌ها و نغمه‌های دشتی، همایون، سه‌گاه و شور در غم و ناراحتی، دستگاه‌ نغمه‌های همایون، ا و شور و در عشق و دل‌دادگی، همایون و اصفهان در احساس آرامش و نوا و دشتی و همایون و شور و افشاری در احساس جذبه و خلسه دارند. در ادامه نشستی با کارشناسان موسیقی ایرانی هم‌چنین اشعاری از شاعران کلاسیک و معاصر با ذکر این نکته که این اشعار در کدام دستگاه یا گوشه مناسب هستند، درج گردیده است.